5.Kognitiv jarayon nazariyalari
|
Tadqiqotchilar asosiy e'tiborni odamning kognitiv operatsiyalarining mohiyatiga qaratadilar. Bir tadqiqotda tengdoshlari bilan bahs-munozaralarda qatnashgan va qarama-qarshi dalillarni tayyorlash bo'yicha ko'rsatma olgan o'spirinlar yanada mulohazali va argumentatsiya qobiliyatlarini egalladilar (Kuhn va Udell, 2003).
|
Tabiat va tarbiya: Ham tabiat, ham tarbiya muhim ahamiyatga ega. Bolalar ma'lumotni idrok etish, talqin qilish va eslab qolish uchun asosiy qobiliyatlarga ega bo'lib tug'ilishadi; bu imkoniyatlar miyaning yetukligi, tajribasi va faolligi bilan o'zgaradi.
Umumiylik va xilma-xillik: dunyoni anglash istagi barcha bolalar uchun bir xildir. Turli xillik esa bolalarning ta'lim olishlarida va ma'lum darajada ularning tabiiy intellektual qobiliyatlarida mavjud.
Sifatli va miqdoriy o'zgarish: bolalar axborotni idrok etish, talqin qilish va eslab qolish usullari asta-sekin ham sifat jihatidan (masalan, arifmetik masalalarni hal qilishning yangi qoidalarini ixtiro qilish) va miqdor jihatidan (masalan, o'simlik turlari haqida bilimlarni o'zlashtirish) o'zgaradi.
|