Мцгяддимя

Aytən Quliyeva

 

 

42 

ğa, məqsədləri uğrunda mübarizə aparmağa vadar edir. Bu məq-

sədlər  çox  adi,  sadə  olsalar  belə.  “İndi  Kazım  işləmək,  gecə-

gün

düz tər töküb işləmək, bir qədər pul yığmaq və bu pula bir 

ra

diocihaz almaq məqsədiylə yaşayırdı” (5,256). Hekayənin belə 

sonluqla  bitməsi  oxucuda  həyata  məhəbbət  hissini  gücləndirir, 

dü

şündürür, onu mənən yüksəlməyə, inkişafa çağırır.  

Yazıçı obrazın hiss və həyəcanlarını, daxili əzab və iztirabla-

rını olduqca təbii şəkildə təsvir etmişdir. Bu da hekayənin oxu-

naq

lığını təmin etmiş, onun təsir və təlqin qüvvəsini artırmışdır. 

He

kayədə  vətənpərvərlik,  vətənə  sədaqət  hisslərinin  aşılanması 

onun tərbiyəvi mahiyyətini, əxlaqi dəyərini artırır. Əsər mühüm 

tərbiyə vasitəsi kimi diqqəti cəlb edir. 

Anarın ilk mətbu əsərlərindən biri “Asılqanda işləyən qadının 

söh

bəti” adlanır. Həcmcə çox kiçik olan bu hekayə öz emosional 

t

əsir qüvvəsi, orijinal üslub xüsusiyyətləri ilə diqqəti cəlb edir. 

Əsər qəribə təhkiyə üsuluna, formasına malikdir. Bu hekayə ilə 

Anar ilk baxışda adi bir əhvalat təsiri bağışlayan hadisələri çox 

bö

yük ustalıqla sənət səviyyəsinə qaldırmaq məharətini göstərir. 

Anarın “Adamın adamı” kitabına yazdığı ön sözdə Y. Səmə-

doğlu “Asılqanda işləyən qadının söhbəti”ni belə dəyərləndirir: 

“Məhz bu hekayə sonralar yazılacaq və çoxlarımızın müasir nəsr 

haq

qında təsəvvürlərini yaxşı mənada alt-üst edəcək bir sıra gö-

zəl povest və hekayələrin meydana çıxması üçün zəmin olmuş-

dur.  Bəzən  bir  cümlə  ilə  xarakter  yaratmaq,  kiçik  bir  abzasla 

güc

lü emosional təsir oyatmaq, ənənəvi yazı manerasının yeknə-

səq axarını cəsarətlə pozub yeni güclü bənzətmələrə, metaforala-

ra, üslub və kompozisiya elementlərinə geniş yer vermək bacarı-

ğı bu zəmindən başlayıb, yazıçının sonrakı illərdə yaratdığı əsər-

lərində daha da möhkəmlənmişdir” (7,5). 

Adından  göründüyü  kimi,  əsərdəki  hadisələr  asılqanda  işlə-

yən bir qadının dili ilə nəql edilir. Hekayənin qəhrəmanları kimi 

biz asılqanda işləyən qadını və sahiblərinin maddi, mənəvi dün-

ya

sından xəbər verən sarı, qara və mixəyi paltonu görürük. Bu 

qa

dın artıq yeddi ildir ki, beş yüzə yaxın işçisi olan bir idarənin 

---