Menecmentin təŞKİlati quruluşU
Yüklə 8,48 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- §4. Regionun (şəhərin) sosial-iqtisadi inkişafında yeni prioritetlər: onların diaqnozu və sistemli tənzimlənməsi
Dövlot vo boİDdivvə idaroçiliyi qaldırılması üzrə izləmək mümkündür. Azərbaycanda yaranan bələdiyyə orqanlarının sosial siyasətinin aparılmasına əsas təsir vasitələri şəkil 25.1 .-də göstərilmişdir.
Şəkil 25.1.Bələdiyyələrin sosial siyasətin aparılmasında istifadə etdiyi əsas istiqaməti və inzibati təsir vasitələri Bunu aydın şəkildə əsas sosial problemlərin aradan qaldırılması üzrə izləmək mümkündür. Öncə, məşğulluq və işsizlik problemini götürək. Məlum olduğu kimi, Azərbaycanda bu problem on illər boyu həll edilməmiş, getdikcə daha da kəskinləşmişdir. Hal-hazırda il ərzində orta hesabla əmək qabiliyyətli əhalinin 50-55% işsizdir. Bazar münasibətlərinin inkişaf etdiyi bir şəraitdə iş yerlərini artırmağın, sərbəst əmək ehtiyatlarını istehsala cəlb etməyin prinsipcə yeni imkanlarından istifadə olunmalıdır. Sahibkar təşəbbüskarlığının stimullaşdırılmasın- da, kiçik müəssisələrin və fermer təsərrüfatının inkişafında bələdiyyə mülkiyyəti və büdcəsindən istifadə, yerli
iqtisadi inkişaf
proqramlarının reallaşdırılması, yerli əhəmiyyətli su mənbələrindən istifadə, yaşayış və qeyri-yaşayış binalarının saxlanması, mənzil tikintisi, kanalizasiya təsərrüfatının təşkili, yolların və körpülərin tikilməsi müstəsna rol oynaya bilər. Bu isə yeni iş yerlərinin açılması və məşğulluqda olan gərginliyin azalması deməkdir. Bundan başqa bələdiyyələr müvəqqəti və mövsümü işlərin görülməsinə də yerli
Azərbaycan Respublikasında sosial vönümlü rctıional sivasotin asaslan _______________________________________ İşsizləri cəlb edə bilərlər. Bunun üçün bələdiyyələrdə «ev xidməti» qulluğunun yaradılması vacib sayılmalıdır. «Ev xidməti» qulluğunun əməkdaşları kimsəsizlərə, xəstələrə, qocalara və başqa şəxslərə müqavilə əsasında yemək hazırlama, evləri təmizləmə, gəzintiyə çıxarma, bazarlıq etmə və digər iş və xidmətləri göstərə bilərlər. Bələdiyyələrdə ev xidmətinin yaradılması yerli əhaliyə əlavə iş yerləri verməklə bərabər sosial cəhətdən zəif sayılan əhali təbəqəsinin cüzəranının yaxşılaşdırılmasına xidmət göstərir. Bundan başqa bələdiyyələr müvəqqəti olaraq yarmarkaların təşkilinə, mərasim xidmətlərinin görülməsinə, tarixi və mədəniyyət abidələrinin saxlanmasına, müxtəlif cür sərgi və yanşların təşkilinə, ekoloji proqramların həyata keçirilməsinə, məişət tullantılarının toplanması və emalına, bələdiyyə ərazisinin yaşıllaşdırılması və abadlaşmasına işsizləri cəlb edə bilərlər. Hər bir regionda əhalinin məşğulluq səviyyəsinin artmasına aşağıdakı tədbirlər müsbət təsir göstərə bilər: -
Azərbaycanın ayrı-ayrı regionlarının inkişafmda daha çox iş yerləri yarada bilən strateji istiqamətlərin seçilməsi; -
yaradılması; -
ərazilərin əmək potensialının saxlanması və rəqabət qabiliyyəti zəif olan əhali qruplarının əmək fəaliyyətinə cəlb olunması məqsədilə məşğulluğun dövlət və yerli büdcə vasitəsilə subsidiyalaşdırılması; -
əmək müfəttişlikləri vasitəsilə təkrar
məşğulluğun tənzimlənməsi; -
məşğulluğun çevik formalarmdan (hər şeydən əvvəl azyaşlı uşaqları olan qadınlar üçün natamam iş rejiminin tətbiqi) istifadə edilməsi; -
işsizlərin yeni ixtisaslar qazanmasının həvəsləndirilməsi; -
məşğulluq problemi gərgin olan regionlardan əmək qabiliyyətli əhalinin miqrasiyasınını təşkili; -
strukturunun yaradılması. Təqaüdçülərin, aztəminatlı və çoxuşaqlı ailələrin rifahının yüksəldilməsində də yerli özünüidarə orqanları bir sıra əlavə işlər görə bilərlər. Belə ki, İsveçdə bələdiyyələr təqaüdü az olan qocaların mənzil kirayə xərclərini tam şəkildə kompensasiya edir bu təcrübəni Azərbaycanda da yaymaq vacibdir. Bələdiyyələrin hesabına 969
Dövlət və bələdiyyə idarəçiliyi aztəminatlı və çoxuşaqh ailələrə də bu istiqamətdə güzəştlərin verilməsi məqsədəuyğun sayılmalıdır. Digər tərəfdən, özünüidarə orqanı sosial yardım və xidmətlər sahəsində yaşlı nəslin fərdi təlabatlarının müəyyənləşdirilməsində və onlara ünvanlı sosial xidmətlər göstərməkdə yeni iş texnologiyalarından istifadə etməlidirlər. Bələdiyyələrdə yaşlı nəslin maraqlarını və onların aktiv iştirakını təmin etməklə yerlərdə mövcud olan sosial riski azaltmaq mümkündür. * Yerli dövlət və bələdiyyə orqanları gənclərin inkişaf proqramlarının hazırlanmasında və müəyyənləşdirilməsində də aktiv şəkildə iştirak edə bilərlər. Söhbət gənclərə keyfiyyətli təhsil və peşə hazırlığına təminatdan, səmərəli pesə yönümlü xidmətin təşkilindən, gəncləri işlə təmin edən işgüzar təşkilatlara vergi, hüquqi, kredit və təşkilati güzəştlərin verilməsindən və gənclərin sahibkarlıq təşəbbüskarlığının motivasiyasından gedir. Lakin sosial inkişafa dövlət və bələdiyyə yardımının miqyası ictimai istehlak fondları ilə müqayisədə şəxsi gəlirlərin üstün artmasının təmin edilməsi zərurətinə əsaslanmaqla tənzim edilməlidir. Dövlət və bələdiyyə ictimai istehlak fondlarına üstünlük verilməsi bərabərçilik doğurduğuna görə, .səmərəli əməyə həvəsi yalnız zəiflədə bilər. Buna görə də sosial sahənin dövlət və yerli büdcədən maliyyələşdirilməsini, şübhəsiz, artırmaqla yanaşı insanların yaşayış səviyyəsini, o cümlədən mənzil şəraitinin şəxsi gəlirlər hesabına müstəqil şəkildə yaxşılaşdırılmasına imkanlar açmaq lazımdır. Regional və bütünlüklə, ölkə səviyyəsində sosial siyasətin canlandırılması üçün yuxarıda sadalanan işlərin həyata keçirilməsi son dərəcə zəruri olan ictimai sabitliyi təmin etməyin vacib şərtidir. Amma bu da aydındır ki, iqtisadi bazanı mövkəmləndirmədən xalqın həyat səviyyəsində əsaslı dəyişikliklər yaratmaq mümkün deyildir. Maddi nemətlərm bölüşdürülməsindən ötrü əvvəlcə gərək onları hasilə gətirəsən.
Regionun sosial-iqtisadi inkişafı ərazi maraqlarının reallaşması əsasında baş verir, regional maraqlar əhalinin bütün təbəqələrinin maraqlarını əhatə etmir. Məsələn, müəssisənin rəhbərlərinin və onun 970
Yüklə 8,48 Mb. Dostları ilə paylaş:
|