Metal və Ərintilər Metalların klassifikasiyası



Yüklə 0,92 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə16/35
tarix28.03.2022
ölçüsü0,92 Mb.
#84786
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   35
Maşınşünaslıq (Mühazirələr) (1) (1)

 

Maşın və 

mexanizmlər haqqında əsas anlayışları. Maşınların təsnifatı. 

Maşınşünaslıq özündə tətbiqi mexanikadan savayı maşınların 




layihələndirmə nəzəriyyəsini və maşınların istehsal texnologiyasını da birləşdirir. 

Maşınşünaslıq elmi maşınqayırma sənayesinin inkişafı üçün elmi-texniki zəmin 

yaradır. Maşınqayırmanın inkişafı isə bir lokomotiv kimi bütün digər sənaye 

sahələrini inkişafını təmin edir. 

Maşınların layihələndirilməsi zamanı aşağıdakı prioritet məsələləri daim 

diqqətdə saxlamaq lazımdır: 

1. Gücün və məhsuldarlığın artırılması; 

2. Maşının işçi orqanının hərəkət sürətinin yüksəldilməsi; 



3. Faydalı iş əmsalının artırılması; 

4. İşin yerinə yetirilmə dəqiqliyinin yüksəldilməsi; 

5. Avtomatlaşdırma və mexanikləşdirmə səviyyəsinin yüksəldilməsi; 

6. Standartlaşdırma və unifikasiya səviyyəsinin yüksəldilməsi; 

7. Erqonomik tələblərin və maşının işinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi; 

8. Kompaklıq və yığcamlıq; 

9. Estetiklik. 

Texnikada istifadə olunan mexaniki sistemlər maşınlar, maşın-aqreqatlar, 

mexaniki tərtibatlar, robototexnik sistemlər, cihazlar və s. ibarətdir. Maşın dedikdə 

enerjini bir növdən digərinə çevirən və ya insanın əqli və fiziki əməyini 

yüngülləşdirən mexanizm və ya mexanizmlər toplusu başa düşülür. Maşınlar iki 

əsas 


qrupa bölünür: maşın-mühərriklər (energetik maşınlar) və işçi maşınlar. Maşınların 

ümumiləşdirilmiş klassifikasiyası cədvəldə verilmişdir. 

Maşınlar 

Energetik İşçi 

Mühərriklər Generatorlar 

Elektrik 

İstilik 

Hidravlik 

Pnevmatik 

Elektrik 

Pnevmatik 

və s. 


və s. 

Texnoloji 

Yerdəyişdirici 

Metalkəsən 

Dağ-mədən 

Kənd təsərr. 

Yeyinti sən. 

İnformasiya 

texnologiyalarına 

əsaslanan 

Yüngül sən. 

Poliqrafiya 




Yükqaldırıcı 

Nəqledici 

Nəqliyyat 

və s. 


EHM 

və s. 


və s. 

Maşınların bu cür klassifikasiya olunması müəyyən qədər şərtidir. Elə maşınlar 



vardır ki, onları eyni zamanda iki müxtəlif sinifə aid etmək olar. Müasir maşınlar 

əsasən üç tərkib hissədən ibarət olur: mühərrik, işçi maşın və ötürmə 

mexanizmləri. 

Bundan başqa maşınların əlavə olaraq idarəetmə və tənzimlənmə orqanları da olur. 

Bütün maşın və mexanizmlər təyinatına görə, istifadə sahəsinə görə, idarə 

olunma üsuluna görə, intiqalın növünə görə, operatorun yerləşməsinə görə də 

qruplara bölünür. Maşınları xarakterizə edən parametrlər 

ümumi və spesifik 

olmaqla 


iki qrupa bölünür. 

Ümumi parametrlər 

dedikdə aşağıdakılar başa düşülür: 



məhsuldarlıq, güc, f.i.ə., işçi orqanın hərəkət sürəti, kütlə, qabarit ölçülər 

və s. Bu 

ümumi parametrlər bütün maşınlara aiddir. 

Spesifik parametrlər 

yalnız müəyyən 

növ 

maşınlara aiddir. Məsələn, yükqaldırma maşınları üçün yükün qalxma hündürlüyü 



və 

yükgötürmə qabiliyyəti; su nasosları üçün suyun qalxma hündürlüyü və ya sorma 

dərinliyi; kompressorlar üçün havanın təzyiqi və s.  

 


Yüklə 0,92 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   35




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə