Metallurgiya və metalşÜnasliq kafedrasi fənn haqqinda məlumat. Metallarin



Yüklə 5,37 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə45/196
tarix26.12.2022
ölçüsü5,37 Mb.
#97902
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   196
Materialşünaslıq Me ( 1 hissə)

intermetallik birləşmə
deyilir.Belə birləş-
mələri
intermetallidlər
də adlandırırlar. İntermetallidlərdə atomlararası kimyəvi əlaqə əksər
hallarda metallik əlaqədən ibarətdir.
Ərintilərdə əmələ gələn ən vacib kimyəvi birləşmələr aşağıdakılardır.
Daxilolma fazaları -
keçid qrupuna daxil olan metallarla, atom radiusu kiçik olan
qeyri metalların (bunlara metalloidlər də deyilir hidrogen, azot, karbon və s.) birləşməsi


METALLURGİYA VƏ METALŞÜNASLIQ KAFEDRASI
nəticəsində əmələ gəlirlər.Bu birləşmələr dəyişən kimyəvi tərkibə malikdirlər. Onların kim-
yəvi formulu qeyri-metalın maksiumum miqdarını xarakterizə edir. Metalloidin atom radiu-
sunun, metalın atom radiusuna olan nisbəti
0,59-
a bərabər və ya kiçik olarsa, daxilolma fa-
zaları yaranır.Daxilolma fazaları kimyəvi birləşməni xarakterizə edən şərtləri ödədiklərindən
atomların nisbəti
Me
4
X, Me
2
X , MeX
2
burada
Me-
metal
X
-qeyri metal) formullarına uy-
ğun gəlir.
Metallik ərintilərdə daxilolma fazalarının əhəmiyyəti böyükdür.Daxilolma fazaları
olan karbidlər və nitridlər poladlarda yüksək bərklik və möhkəmliyin yaradılmasına səbəb
olur.


METALLURGİYA VƏ METALŞÜNASLIQ KAFEDRASI
FAZALAR QAYDASI.
Ərintinin tərkibi, temperaturu, təzyiqi dəyişilərsə, onun halı da dəyişir. Baş verən də-
yişikliklər hal diaqramlarında öz əksini tapır. Hal diaqramları ərintinin dayanıqlı vəziyyətini,
yəni ərintidə verilmiş şəraitdə az sərbəst enerjiyə malik müvazinətdə olan fazaları göstərir. Bu
səbəbdən də hal diaqramlarına müvazinət daiaqramları da deyilir.Bilirik ki, müvaizinətdə olan
ərintidə çevrilmə gedə bilməz.Çevrilmə baş verməsi üçün ərintidə hökmən ifrat soyuma və if-
ratqızma prosesləri getməlidir.Hal diaqramları üzrə çevrilmələri öyrənmək üçün çox kiçik sür-
ətlə qızdırma və soyumanı tətbiq edirlər.
Nəzəri müvazinət şərtlərinə uyğun olan dayanıqlı fazaların yanaşı yaşamasının ümu-
mi qanunauyğunluğunu riyazi formada

Yüklə 5,37 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   196




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə