Oriental Renaissance: Innovative,
educational, natural and social sciences
VOLUME 1 | ISSUE 4
ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
1565
w
www.oriens.uz
May
2021
ekinlarida
ekinlarida
1 — juda qisqa
10
ta chang donasi
diametriga teng
1 ta chang donasi
diametriga teng
2 — qisqa
21-30
5-10
4 — uzun
30-40
11-20
5 — juda uzun
41
dan ziyod
20 va ziyod
Bu usul haqiqiy chang donachasining sifatining pastroq natijasini ko‘rsatadi,
sun’iy ozuqa muhitida yaxshi o‘smaydigan ekinlarni chang donachalari uchun qo‘llab
bo‘lmaydi.D.A.Tarankovskiy usulida chang donachalarini nam kameralarda o‘stirish.
Predmet oynachaga 3—4 tomchi eritma quyilib chang sepiladi.
Ulaming namligini
saqlash uchun bakteriologik chashkalarga filtr qog‘ozlar solinib, ular namlanadi va
unga oynachalar solinadi.Hisob-kitob ishlari oldingi usuldek.
Atsetokarmin eritmasida chang donachalarining ranglanishi:predmet
oynachaga 3—5 tomchi
atsetokarmin eritmasi quyilib, chang sepiladi, tomchilar
qoplama oynacha bilan sekin yopiladi va 30 daqiqadan bir soatgacha qo‘yiladi.
Keyin chang donachasi sifati aniqlanadi. Agar oynacha 2—3 marta yoqilgan
spirtovka ustidan olib o’tilsa, bu vaqtni biroz kamaytirish mumkin.
Normal chang
donalari asetokarmin eritmasida qizil rangga bo’yaladi.
Chang donachalarini urug‘chi tumshuqchasida o‘stirib ko‘rish.Oldin
changlanadigan g‘unchalar bichiladi va izolyatsiya qilinadi. 1—2 kundan keyin
changlanadi. Yetarli natijalar olish uchun urug‘li o‘simliklarda 20-30 ta,
danakli
o‘simliklarda 15—25 ta, rezavor mevalarda 8—10 ta gulni changlatish yetarli
bo‘ladi. 12, 24, 36, 48, 60, 72 soatdan keyin gullar uzib olinadi.
Ular kapron
xaltachalarga etiketkalar bilan solinib, formalin yoki etil spirtining glitserin (7/3)
eritmasida to tekshirilguncha saqlanadi. Predmet oynachaga ko‘k metilen
eritmasidan (1/1000 — 1/10000) quyib, uning ustidan urug'chi qo‘yilib, so‘ng
qoplama oynacha qo‘yib eziladi. Agar urug‘chilar katta bo‘lsa, ular maydalanadi.
Bunda chang donalari va naychasi moviy yoki ko‘k rangga bo‘yaladi, urug‘chi
to‘qimalari esa ranglanmaydi. Shunga asoslanib o‘sgan va o‘smagan chang donalari
sanalib, foizlari hisoblanadi. Changning urug’chida o‘sishini
kuzatish uchun
ML—2 mikroskopi yordamida (changlatilgandan keyin 12, 24, 36 soatdan
keyin) urug‘chi Kamua eritmasi bilan ishlanadi. Bunda faqat
chang naychasi och
sariq — yashil rangga kiradi. Bu esa changning o‘sishi davomida kuzatish imkonini