Microsoft Word ìàíáà ëàò ëåê. doc

7.3.27. “Vafa
ё
t ul-a
ё
n va anbo anbo uz-zamon” 
1256-1274 yillar orasida 
ё
zilgan “Vafa
ё
t ul-a
ё
n va anbo anbo uz-zamon” 
(“Mashh’ur kishilarning vafoti va zamondoshlari h’aqidagi h’abarlar”) nomli 
muh’im biografik asar muallifi 
İ
bn Xalliqondir (1211-1282 yy.). 
İ
bn Xalliqon 
tarixchi-biograf olimdir. Uning twla nomi Ah’mad ibn Muh’ammad ibn 
Shamsuddin Abulabbos al-Barmakiy al-Arbiliydir.
İ
bn Xalliqon Suriyaning Xalab (Aleppo) va Damashq shah’arlarida tah’sil 
kwrgan va yana 1238 yili Qoh’iraga borib wz bilimini oshirgan. 1261 yili 
Damashqda qozi kalon, swngra Qoh’iraning “al-Faxriya” va boshqa madrasalarida 
mudarrislik qilgan, ayni vaqtda shah’arning qozi kaloniga noib h’am bwlgan. 
“Vafa
ё
t ul-a
ё
n va anbo anbo uz-zamon” asarida bizning zamonamizgacha 
saqlanmagan kwpgina kwl
ё
zma asarlar va olimning shaxsiy kuzutuvlari natijasida 
twplangan vaktik material asosida 
ё
zilgan bwlib, bu asarda islomiyatdan to 
muallifning zamonigacha wtgan, shuningdek 
İ
bn Xalliqon bilan zamondosh 
bwlgan mashh’ur olim va adiblarning tarjimai h’olini wz ichiga olgan muh’im 
malumotlar mavjud. Bular orasida bir talay Wrta Osi
ё
lik adib h’amda olimlar 
nomlari h’am mavjud. 
Mazkur asar XIX asrda Gollandiya, Frantsiya, Misr, Eron h’amda Turkiyada 
chop etilgan. Kitobni de Slen ingliz tiliga tarjima qilib twrt jildda 1842-1871 yillari 
chop ettirgan. 

---

65
7.3.28. ”Mwjam ul-buldon”
Mashh’ur qomusiy asar ”Mwjam ul-buldon” muallifi ajoyib sarguzashtarni 
wz boshidan kechirgan olim, say
ё
h’ va xattot 
Ё
qut Hamaviydir (1179 y. tug’.). U 
asli Kichik Osi
ё
lik (Rum) qul bwlgan. Otasining ismi kim ekanligini bilmagani 
uchun wzini 
İ
bn Abdulloh’ (Tangri qulining wg’li) deb atagan. Bolalik vaqtida 
asirlar bilan birga Bag’dodga olib kelingan va uni Hama shah’rida (Suriya) Askar 
ibn 
İ
broh’im al-Hamaviy ismlik savdogar sotib olgan va unga 
Ё
qut deb nom 
bergan.