Microsoft Word Az ekonomi After Corrections doc

80 

---

Az
ərbaycan İqtisadiyyatı 
təxminən 150 min hektar ərazinin su səviyyəsinin yüksəlməsinə məruz qalması 
deməkdir. Hesab edilir ki, əgər vəziyyət bu şəkildə davam edərsə Xəzərdə su 
səviyyəsindəki yüksəlmə 70 sm-ə çatacaqdır^*. Bundan başqa ölkədə 115 min hektara 
yaxın torpaq sahəsinin şoranlaşması, 167 min hektarda isə şoranlaşma ilə birlikdə su 
səviyyəsinin yüksəlmə prosesi gedir. İslah və suvarma sistemləri baxımından isə 
istifadə olunan 11-12 milyardd m^ suyun 67%-i əkinçiliyin payına düşür. 
Kənd təsərrüfaü sektoruna mənfi təsirlər nəticəsində 150 min hektar tütün və 
pambıq, 170 min hektar üzüm sahəsi zərər görərək istehsal sahəsi xaricində qalmışdır. 
Kənd təsərrüfaümn inkişafını, istehsal səviyyəsinin və məhsuldarlığın artmasını 
çətinləşdirən əsas səbəblərdən biri də son illərdə kənd təsərrüfatında maddi-texniki 
infrastrukturun zəifləməsidir. 1990-cı ilə ilə müqayisədə kənd təsərrüfaünda istifadə 
olunan traktor, kombayn kimi texnikanın sayında ciddi azalma olmuşdur. 
Texnikanın olduqca köhnəlməsi və nəzarətsiz qalması səbəbiylə istifadə imkanı 
və məhsuldarlığı məhdudlaşdırır. 
Son illərdə torpaqlardan istifadənin səmərəli şəkildə olmaması və istifadədə 
lazımi həssaslığın göstərilməməsi də kənd təsərrüfaü sektorunun ciddi 
problemlərindən biridir. 
Heyvandarlıqla əlaqədar olaraq isə əsas problem, yem istehsalı səviyyəsinin 
aşağı, maliyyətinin isə yüksək olmasıdır. 
Yuxarıda ifadə edildiyi kimi ölkə, xalqın ehtiyacını təmin etmək üçün lazım olan 
qida maddələrinin istehsalı istiqamətində çox əlvərişli təbii şərait malikdir. Ancaq, 
iqlim şərtləri və təbii şəraitin əlvərişli olmasına baxmayaraq; texnika çatışmazlığı və 
köhnəlməsi, keyfiyyətli toxum, gübrə və lazımi dərmanlann istifadə olunmaması 
(məsələn, kənd təsərrüfatında etiyac olan gübrənin sadəcə 4-5%-i qarşılanır) kimi 
səbəbələrlə ölkə potensialı lazımınca istifadə oluna bilmir’^. 
Problemdən çıxış yolu fermerlərə maliyyə imkanlann yaradılması, onlara 
istehsalda, emalatda və satışda dövlət tərəfindən lazımi köməyin göstərilməsidir. 
Əlbəttə ki kənd təsərrüfatı və heyvandarlıq sektoru ilə bağlı problemlərin həlli 
üçün, dünya təcrübəsindən yüksək səviyyədə istifadə edilməlidir*®. 
‘Rising Caspian Waters Pose Flood Threat’, 
Azemews 
http://www.azemews.net/view.php?d=5705
. 
(15.05.2005). 
Azerbaycanın İqtisadi İcmalı,
Rüblük Bülleten, TASİS Avropa Ekspertiza Xidmeti, Bakı, İyul- 
Dekabr 
1999, S.41; 
Sinan Oğan, “Bağımsızhğmm Onuncu Yılmda Azerbaycan Ekonomisi ve Türkiye 
İle Ekonomik llişkileri”, 
www.ceterisparibus.net/arsiv/s ogan.pdf
. (12.03.2003). 
Rövşən Quliyev, “Aqrar Bazarların Tənzimlənməsi Üzrə Dünya Təcrübəsi”, 
Məşvərət Bülleteni,
No: 12(48), Mart-2002, s.39