Doç. Dr. Osman Nuri Aras, Elçin Süleymanov
Sektordakı Reform Fəaliyyətləri
Kənd təsərrüfatındakı
reform fəaliyyətləri olaraq; torpaq reformunun
həyata
keçirilməsi ilə, kolxoz və sovxozlann bağanaraq bu müəssisələrə aid əmlakın
kəndlilərə pulsuz vərilməsi, məhsul qiymətlərinin sərbəstləşdirilməsi, kənd təsərrüfatı
istehsal edən müəssisələrinin özəlləşdirilməsi və digər fəaliyyətlər kənd təsərrüfatı
sektorunun inkişafına mühüm sürət qazandırmışdır.
Dövlət büdcəsindən kənd təsərrüfaü və heyvandarlıq
sektoruna aynlan pay
ildən-ilə artır. Bu artim sektorun özünü doğrultmasmda mühüm faktorlardan biridir*'.
Ölkədə mövcud olan təbii ehtiyatlardan səmərəli və daimi olaraq yararlanmaq,
torpaq idarəsini və keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq, istehsal və emal xərclərini azaltmaq
və istehsalın məhsuldarlığını artirmaq məqsədiylə,
ucqar regionlarda fermer
ittifaqlarının yaradılması, fermerlərə yerli məsləhət xidmətlərinin verilməsi,
mikro
kredit sisteminin qurularaq işlək vəziyyətə gətirilməsi, infrastruktur-suvarma-drenaj
sisteminin müasirləşməsi kimi addımlar hazırlanan müxtəlif
proqram və layihələrlə
həyata keçirilməyə çalışdır.
“Azərbaycanın alü rayonunda müəssisələrin özəlləşdirilməsi” layihəsi 1996-cı
ildə təsdiq edildi və 2003-cü ildə tamamlandı. Layihənin dəyəri 28.82 milyon
dollardır. Layihəni maliyyələşdirənlər isə Dünya Bankı
və Beynəlxalq Kənd
Təsərrüfatı İnkişaf Fondudur. Kreditlər sözü gedən layihənin həyata keçirildiyi 113
kəndin hər birindəki şəxslərə verilmişdir.
Azərbaycanda Banklar Assosasiyasınm qərarı ilə “2002-2006-cı illərdə Kənd
Təsərrüfatı Sektorunun İnkişaf Proqramı” qəbul edilmişdir. Bu proqramın həyata
keçirilməsi və müvəffəqiyətlə davam etdirilməsi, kənd təsərrüfatı və kənd təsərrüfatı
sektorunda istehsalın gələcəkdə dinamik şəkildə inkişafının təmin ediləcəyini ifadə
etməyə imkan vərir*^.
2004-cü
ilin avqustunda isə, Azərbaycan hökuməti və dünya Bankı arasında
“Aqrar sahə İnvestisyaları” layihəsi imzalandı. Bu layihə regionlarda yaşayan nüfuzun
sosyo-iqtisadi yaxşılaşdırmaq baxımından vacibdir. Layihə çərçivəsində aqrar
müəssisələrin, mikro layihə invəstisiyalarmm maliyyələşdirilməsinə köməyi nəzərdə
tutmuşdur.
Son illərdə kənd təsərrüfatı regionlarında maliyyə xidmətlərinin vərilmə- siylə
əlaqədar bəzi işlər də görülmüşdür. Bu regionlarda 78 yeni bank filialının fəaliyyətinə
icazə verilmişdir. Eyni zamanda da digər müəssisəlar tərəfindən lazımi köməkliklər
göstərilmişdir. Əldə olunan müsbət artıma baxmayaraq kənd təsərrüfatı məhsulları
istehsalının mövcud vəziyyəti potensial imkanların səviyyəsindən aşağıdır.
Bunun
əsas səbəbi istehsal üçün lazımi şərtlərin olmaması və istehsal imkanlarından
səmərəsiz istifadə edilməsidir.
“Son Beş İldə Kənd Təsərrüfatma 300 Milyon Dollar Xarici Sərmayə Qoyulub”,
525-ci Qəzet,
20.03.2003.
82
Cavadov, ss.58-60.
Dostları ilə paylaş: