19
Konstitusiyanın 24-cü maddəsinə görə “ Kimsə...hər nə surətdə olur -olsun, dini və ya din
duyğularını yaxud dində müqəddəs sayılan şeyləri istismar edə bilməz və zərər verə bilməz. ”
Din istismarının adı iki üzlülük və münafiqlikdir. kiüzlü ilə həqiqi müsəlmanı ayırmaq
çətindir. Hələ insanlara dinləri mövzusunda problem çıxarılırsa ikiüzlülər üçün ələ keçməz bir
fürsət doğar. Bu dəfə həqiqi dindarlar din istismarçılığı ilə günahlanırlar. Bir də hər cür dini
görüntüyə dövlət, laiqlik və mədəniyyət adına qarşı çıxanların, dini təhsilə zərbə vurub
insanları dinlərindən uzaqlaşdırmağı müasirlik sayanların, ara-sıra çıxıb dinə hörmət
qoyduqlarını, fəqət din istismarına qarşı olduqlarını demələri, elə bu ikiüzlü rəftarları, daha
böyük problemlərə və dindarları ələ salmasına səbəbiyyət verir. kiüzlülər Peyğəmbərə də
sıxıntı çəkdirmişlər. Quranda bu mövzuda bir çox xəbərdarlıqlar verilmişdir. Allah Təala bu
barədə belə buyurur:
Sənə “ Baş üstə ” deyərlər, amma sənin yanından uzaqlaşınca, aralarından bir qrupu, gecə
sənin dediklərindən başqasını yaymağa çalışır. Allah da onların gecə elədiklərini yazar. Artıq
onlardan üz çevir. Allaha dayan. Allah qoruyucu olaraq bəsdir.” (Nisa 4/81)
52. Din ümumbəşər və zaman üstüdür. Yəni, dinin zamana və məkana bağlı olmayan
dəyişməz qaydaları vardır. Dövlət politikaları və qanunlar isə zamana, məkana və ehtiyaclara
görə dəyişir. Bir dövlət, əgər din və vicdan hürriyyəti tanıyırsa qanunlarını və politikalarını
ona görə sistemləşdirir. Çünki dinə ediləcək müdaxiləni heç bir dindar qəbul edə bilməz.
Məsələn, Nur sürəsinin 31-ci ayəti, müsəlman qadınların başlarını örtməsini əmr edər. Bu
ə
mr, ilk gündən bu yana mübahisəsiz tətbiq edilmişdir. Bu gün, həm Türkiyədə həm də digər
slam ölkələrində müsəlman qadınlar başlarını örtərlər. Bir yerdə qadınların başlarının örtməsi
qadağan olarsa bütün müsəlmanların etirazı ilə qarşılaşılır. Quran var olduqca bu etiraz başa
çatmaz. Bu etiraz olduğu müddətcə onu istismar edənlər də olacaqdır. Həm iqtidar tərəfdarları
həm də müxaliflər. Bir partiya baş örtüsünü müdafiə edər, digəri qarşı çıxar. Buna ateistlərin
və slama uzaq şəxslərin, dini vicdanlara sıxışdırma təşəbbüsləri də əlavə olununca laiqlik
dinsizlik olaraq yeridilməyə başlanır. Artıq ağıl deyil duyğular işə qarışır. Bu vəziyyətdə
partiyalara səs verənlər də duyğuları ilə hərəkət edərlər. Partiyaların ölkəni dirçəltməsi, birlik
və bərabərlik üçün nə edəcəyi onları çox da əlaqədar etməyəcəkdir. Partiyalardan birinə səs
verən üçün mühüm olan dinin əmrini yerinə gətirmə imkanını əldə etmək, digəri üçün mühüm
olan da buna mane olub, laiqliyin əsaslarına şərait yaratmaq olacaqdır. Beləcə hər iki partiya
da təşviq səsləri ilə milli məclisə girər və siyasi tarazlığı pozarlar. Dürüst siyasətçilər isə ya
silinib getmə bahasına dürüstlüyə davam edərlər, ya da mənfəətlərini düşünərək siyasətlərini
dəyişdirmə məcburiyyəti hiss edərlər.
53. Halbuki, bizim dövlət ən-ənəmizə uyğun olaraq dövlət dinə qarışmasa, dini duyğuları
istismar etmək mümkün olmaz. Beləcə öz əlimizlə özümüzü təhlükəyə atmamış olarıq. O
zaman dürüst politikaçıların işi rahatlaşır, siyasi partiya sayısı öz-özünə azalır. Çünki istismar
ediləcək bir şey qalmayınca ciddi politikalar istehsal etmək lazım gəlir. Bu da çətin işdir. Bilik
potensialına, uzaq görənlik və təcrübəyə sahib olmaq lazımdır. Amma istismar rahatdır. Kim
daha çox bağırır, daha çox yalan danışar və hiylə işlədərsə daha çox tərəfdar toplaya bilir.
20
B- RAN BƏ
NZƏ
R SLAM CUMHUR YYƏ
T
54. slam dini ruhani sinifini qəbul etməz. Allah qarşısında insanların hamısı bərabərdir.
Bunun tək istisnası şiəlikdə vardır. Bu məzhəb dövlət başçısının kim olacağı xüsusunda çıxan
ixtilafdan ortaya çıxmışdır.Onlara görə imam, yəni dövlət başçısı Peyğəmbər (a.s.) tərəfindən
təyin edilmiş olmalı və bütün günahlardan arındırılmış olmalıdır. Şiələr bu şəxsin Əli (r.a.)
olduğu xüsusunda ittifaq etmişlər. Yəni onlara görə dövlət başçılığı siyasi bir məqam deyil,
dini bir məqamdır. ndi onların imamlıq, yəni dövlət başçılığı mövzusundakı görüşlərinə
baxaq:
“ mamlıq ancaq Allahdan nass ilə yaxud imamdan əvvəlki imamın onun imamətini elan
etməklə təyin edilir. nsanların seçməsi ilə, istəməsilə olmaz. nsanlar dilədiklərini imam
olaraq təyin etmə, yaxud dilədiklərini istehfaya göndərmək haqqına sahib deyillər.
20
”
Ş
iələrin, imamın xüsusiyyətləri ilə əlaqəli inancları belədir:
“ mamın da Peyğəmbər kimi, içi, çölü, görünüşü, bütün pisliklərdən, doğumundan vəfatına
qədər masum (təmiz) olduğuna inanırıq. mam, imamətdən əvvəldə, sonrada, nəsli, şərəfi
yönündən ən uca və təmiz insan olub hər cür pislikdən, günahdan, xətadan, səhv iş
görməkdən, unutmaqdan və hər cür nöqsanlıqdan uzaq olub, masumdur.”
21
randakı Şiələr, imamın sifətləri və biliyi yönündən inanclarını belə ifadə edərlər: “ mamın
Peyğəmbər kimi igidlik, kərəm, təmizlik, həqiqət, ədalət, tədbir, hikmət və bütün üstünlüklər
və gözəl xasiyyət yönündən xalqın ən seçkini olması lazımdır və buna inanmaqdayıq…
mamın ilahi hökümlərə, ilahi maarifə, bütün elmlərə sahib olması, Peyğəmbər, yaxud da
özündən əvvəlki imam vasitəsiylədir. Ən yeni bir şey haqqında da imam, Allahu Təalanın ona
ehsan etdiyi qüdsi (ilahi) qüvvətlə, ilham yoluyla lazım olduğu şəkildə hökm edər, o şeyi hər
tərəfli başa düşər və bilər. Bir şeyə yönəlirsə, onu bilməyi arzu edərsə, o şey haqqında ancaq
həqiqəti bilir, xata etməz, şübhəyə düşməz. Bu mövzuda ağlı dəlillərə, yaxud bülletənlərin
məlumatına ehtiyacı yoxdur. Biliyi tələb edincə daha da dərinləşir. Daha da artar…”
“… mamlardan
heç
biri bir müəllimə
getməmiş, bir
tərbiyəçidən
heçnə
öyrənməmişdir…Heç biri bir müəllimdən dərs almamış, heç biri bir məktəbə, bir mədrəsəyə
getməmişdir. Belə olduğu halda onlara bir sual verilincə ona dərhal ən doğru cavabı verirlər.
Dillərinə bilmirəm sözü gəlmədiyi kimi, cavab vermək üçün fikirləşmələri yaxud cavabı bir
müddət sonraya buraxmalarına da rastlanmamışdır…
22
”
mamlara itaət
Ş
iələrin imamlara itaət mövzusunda etiqadları belədir:
20
Muhamməd Rıza əl-Müzəffər, Əqaidul- mamiyə, Şiə nancları (Türkcəyə çevirən Abdulbaki Gölpınarlı)
stanbul 1978, s.
21
Şiə nancları, s. 51.
22
Şiə nancları, s. 52-53.