Microsoft Word fuattez doc

 
199 
Yerde Yatan Düşman askeri (Lev. 46: a): Pers komutanı ile öldürmekte olduğu askerin 
tam önünde yerde yüz üstü yatan bir düşman askeri bulunmaktadır. Gövdesinin alt tarafı 
kalasın kesildiği noktaya geldiği için iyi korunmamıştır. Ama dizleri bükük bir şekilde 
yere  yüz  üstü  uzanmış  izlenimini  vermektedir.  Figürün  sırtında  saplanmış  iki  ok 
görülmektedir.  
Düşmüş Atlı ve Atı(Lev. 46: a): Piyade askerlerinin hemen arkasında üstünde sürücüsü 
olmayan şaha kalkmış bir at bulunmaktadır. Atın altında başı sağa yönlenmiş sırt üstü 
yatan bir asker görülmektedir. Burada aldığı darbelerle vurularak düşmüş bir atlı tasvir 
edilmeye  çalışılmıştır.  Şaha  kalkmış  olan  atın  göğsüne  ok  saplı  durumdadır.  Kırmızı 
renk olan atın eyeri (örtüsü) siyah renktir. Pers atlarından farklı olarak bu atın ve diğer 
düşman  atlarının  kuyruğunun  düğümlü  olduğu  görülmektedir.  Düğümün  ucunu  da 
birkaç  çizgi  ile  kıllar  yapılmıştır.  Düşmüş  olan  asker  iyi  korunmamıştır,  ancak  siluet 
halinde  seçilebilmektedir.  Sivri  külahlı  kırmızı  başlığı  ve  kırmızı  renk  kolları 
anlaşılmaktadır. Sırt üstü olan figürün dizleri karnına doğru çekik, bir kolu yanda diğer 
kolu dirsekten bükük bir şekilde başına dokunmaktadır.  
Üç  Düşman  Atlısı  (Lev.  46:  c):  atlılar  ok  atar  şekilde  gösterilmiştir.  Üç  atlının  iki 
yandaki kırmızı ortadaki ise açık kahverengi başlıklıdır. Uzun tunik ve zikzak desenli 
pantolon  giymişlerdir.  Diğer  atlı  gruplarının  çizimlerinde  olduğu  gibi  burada  da 
arkadaki at, bir at başı kadar öndedir ve ortadaki atta öndeki atın gölgesi şeklinde çok az 
öne  çıkmaktadır.  Öndeki  at  açık  kırmızı  renkte,  ortadaki  at  kırmızı  ve  en  sondaki  at 
beyaz  renkte  yapılmıştır.  Gerideki  atın  kırmızı  eyeri  üzerinde  süvarinin  bacağı 
görülebilmektedir.  Öndeki  atlının eyerinde ucu  kıvrık  bir  kama  ya  da  oktanlık dikkati 
çekmektedir. 
ki Düşman Atlısı (Lev. 46: c): Yan yana ok atar durumdaki iki atlıdan öndeki kırmızı 
başlıklı, kırmızı tunikalı ve zig zag desenli pantolonludur. Yandaki savaşçı açık kahve 
başlıklı olup gövde rengi seçilememektedir, olasılıkla boyanmamıştır. Öndeki at kırmızı 
renktedir. Ancak arkadaki atın rengi korunmamıştır, ancak beyaz olması beklenmelidir. 
Atların her ikisinin de kuyrukları birinci atta olduğu gibi düğümlüdür.  

---

 
200 
ki Asker (Lev. 46: c): sahnenin sonunda arka arkaya iki asker ellerinde ok ve yayları ile 
gösterilmiştir.  Figürlerin  gövdelerinin  tam  orta  kısmı  tahrip  olmuştur.  ki  figürde 
kırmızı sivri başlıklı ve tunikli ve zikzak desenli pantolonludur. Arkadaki figürün başı 
hafifçe  öne  doğru  eğiktir.  Figürün  boğazına  bir  ok  saplanmıştır.  Öndeki  askerin  ise 
gövde  kısmı  görülmediği  için  vücuduna  saplanmış  bir  ok  olup  olmadığı 
bilinememektedir.  
KAYNAKÇA: 
• 
H.  T.  Uçankuş,  “Afyon’un  Tatarlı  Kasabasında  Bulunan  Phryg  Tümülüsü  Kazısı,  VIII.  Türk 
Tarih Kongresi
 I, 1979, 305-334, Lev. 189-198. 
• 
H.  T.  Uçankuş,  "Afyon'un  Tatarlı  kasabasında  Bulunan  Phryg  Tümülüsü  Kazısı",  Arkeoloji  ve 
Sanat
 106, 2002, 23-51 
• 
H. T. Uçankuş, Ana Tanrıça Kybele’nin ve Kral Midas’ın Ülkesi Phrygia, 2002. 
• 
L. Summerer, “From Tatarlı to Munich: The Recovery of a Painted Wooden Tomb Chamber in 
Phrygia”,  Ed.  .  Delemen,  The  Achaemenid  Impact  on  Local  Populations  and  Cultures  in 
Anatolia
, 2005, 131-158. 
• 
L. Summerer – A. von Kienlin, “Kelainai: Afyon’daki Pers Kenti”, Arkeo Atlas 6, 2007, 74-83. 

---

 
201 
6.  BATI  ANADOLU  DUVAR  RES MLER N N  MALZEME  VE 
RENK SKALASI AÇISINDAN  NCELENMES  
Tez kapsamında yer alan altı yapı, malzeme açısından irdelendiğinde Harta, Aktepe ve 
Kızılbel  resimlerinin  herhangi  bir  sıva  yapılmadan  doğrudan  duvar  yüzeyine 
yapıldıkları  anlaşılmaktadır.  Ancak  Harta’da  resimler  yapılmadan  önce  kum  taşı 
blokların yüzeyi beyaz boya ile boyanmış, resimler bu astarın üzerine kontur tekniğinde 
yapılmıştır.  Korunma  durumu  oldukça  kötü  olan  Kızılbel’de  ise  blokların  birleşme 
açıklıklarının  sıva  ile  kapatıldığı  tespit  edilmiştir.
274
  Sıva  üzerine  fresk  tekniğinde 
yapılmış  resimler  sadece  Karaburun  II  ve  Gordion  Boyalı  Ev’de  görülmektedir. 
Tatarlı’da  ise  resimler  mezar  odasının  doğrudan  ahşap  iç  duvarları  üzerine 
yapılmışlardır. 
Kızılbel
275
,  Karaburun  II
276
  ve  Gordion  Boyalı  Ev’de
277
  tespit  edildiği  üzere  resim 
yüzeyine önce kırmızı boya ile taslak çizimler yapılmış sonra resim renklendirilmiştir. 
Son  olarak  da  siyah  ile  figürlerin  konturları  belirtilmiştir.  Harta’da  ve  Aktepe’de 
figürlerin taslak çizgilerine rastlanmamış olmasına karşın burada da taslak çizimlerinin 
yapılmış  olması  gerekmektedir.  Her  iki  mezara  ait  resimlerin  korunma  durumları  iyi 
değildir. Özellikle Aktepe resimleri yerlerinden çıkartıldıktan sonra tekrar boyandıkları 
için  taslak  çizgiler  korunmamıştır  ve  şu  anda  görülen  çizgilerin  ve  renklerin  resmin 
orijinaline ait olup olmadıkları şüphelidir.  
Tatarlı’da da resimler yapılmadan önce taslak çizimler yapılmıştır. Diğer merkezlerden 
farklı olarak burada taslak çizimler boya ile değil astarsız olan ahşap yüzeyine kazınarak 
yapılmıştır. Çizilen resimler daha sonra boya ile renklendirilmiştir.
278
 Tatarlı, resimleri 
ahşap  duvarları  üzerine  yapılmış  olması  ile  diğer  yapılardaki  resimlerden  farklılık 
gösterirler.  Diğer  yapılarla  karşılaştırıldığında,  en  az  renk  kullanımının  Tatarlı 
resimlerinde olduğu anlaşılmaktadır. Burada gördüğümüz beyaz, kırmızı ve siyahın yanı 
                                                 
274
 Mellink 1998, 50. 
275
 Mellink 1998, 63. 
276
 Mellink 1971, 252. 
277
 Mellink 1980b, 92. 
278
 Summerer - Kienlin 2007, 78. 

---