215
alan kanatlı boğa dizisinde de bir kırmızı bir siyah olacak şekilde dönüşümlü olarak
kullanılmıştır. Bu grubun arkasında yer alan yırtıcı iki hayvanın da gövdeleri siyaha
boyalıdır.
Doğu duvarına ait birinci kalas üzerinde siyah ve kırmızı kontrastının çok
kullanılmadığı görülmektedir (Lev. 43: b). Burada yan yana yürüyen insan figürlerinin
çokluğu dikkat çekicidir. Dördüncü bir renk olarak siyaha, kırmızı ve beyaza olasılıkla
siyahın sulandırılması ile elde edilmiş olan grinin tonları katılmaktadır. Grinin bu
kompozisyona dahil olması ile kırmızı ve siyahın oluşturduğu kontrast kırılmaktadır.
Dörtlü grup halinde yürüyen sadece iki at grubu vardır. Burada öndeki atlar siyah
renktedir (Lev. 44: c).
Doğu duvarının ikinci kalasında bu renk armonisi değişmemektedir (Lev. 44: e). Burada
yer alan sahnede daha fazla atlı gruplar olmasına karşın önde yer alan atlardan sadece
bir tanesi siyah boyalıdır (Lev. 45: b). Bir atın ise üzerinde yer alan eğer örtüsü siyah
renktir (Lev. 46: a).
ncelemiş olduğumuz Harta, Aktepe, Kızılbel ve Karaburun erkek ten renginin pembe
olduğu görülmektedir. Düşmüş sıva parçaları halinde ele geçmiş olan Gordion Boyalı
Ev resimlerinde kadın ve erkekte ten renginde farklılık net değildir. Bazı istisnalar olsa
da kadınlarda genel olarak kadınlarda beyaz, erkeklerde pembe rengin kullanıldığını
kabul etmek yanlış olmayacaktır.
297
Kızılbel resimlerinde pembe erkek ten renginde
kızıl okra, pembeye oranla daha fazla kullanılmıştır. Ayrıca mavi-siyah ten rengine
sahip iki erkek figür bulunmaktadır. Tamamen çıplak olan erkek figürlerinde sadece biri
kısmen net olarak seçilebilmektedir. Sahnedeki boşluğa göre burada üç figürün
girebileceği kadar yer vardır (Lev. 14: b). Kısmen iyi durumda olan 1. mavi-siyah
figürün başı ve elleri korunmamıştır(Lev. 14: c). Bu figür tamamen çıplak olması ile de
farklılık gösterir. Mezardaki iki çıplak figürden biridir. Diğer çıplak figür ise
Medusa’nın kesik boynundan çıkan Khrysaor’dur (Lev. 27: a). Burada doğum anı
canlandırıldığı için figürün çıplak olması gayet normaldir. Dolayısıyla mavi erkek
297
Mellink’in bildirdiğine göre burada mavi saçlı ve beyaz renkli bir erkek figürü bulunmaktadır. Mellink
1980b, 92.
216
figürü koyu tenli bir ırkı temsil ediyor olmalıdır. Figürün mavi renk boyanmasının
teknik bir nedeni olmalıdır. Ancak figürü simsiyah boyadığı durumda figürün saçları,
varsa eğer sakalı ve de kulak ağız kaş gibi iç detaylandırmaları yapılayamayacaktır. Bu
nedenle siyah renge en yakın olan mavi, ten rengi olarak seçilmiş olmalıdır. kinci bir
seçenek olarak sanatçı kırmızının koyu tonları kullanmış olsaydı yanık erkek ten rengini
ifade eden kırmızı okra ile karıştırılabilecekti. Bu nedenle sanatçı figürün ırksal
farklılığını vurgulayabilmek için mavi-siyahı tercih etmiş olmalıdır. Siyahın ten rengi
olarak kullanımının yakın bir örneğini Karaburun II’nin güney duvarında yer alan
ekphora sahnesinde görmekteyiz. Burada birinci at figürünün gövde rengi siyah
yapılmıştır. Bir insan ile atın ten renklerinin karşılaştırılması pek uygun düşmemektedir.
Ancak burada ilginç olan nokta atın kuyruğunun mavi renk yapılıp, siyah çizgilerle
kıllar çizilmiş olmasıdır. Burada da gördüğümüz üzere Kızılbel’de olduğu gibi sanatçı
siyah renge yakın bulduğu mavi rengi kuyrukta kullanmış ve iç detaylandırmasını siyah
ile yapmıştır.
Erkek ten renginde Tatarlı resimleri farklılık göstermektedir. Burada ahşap üzerine
yapılmış figürler ya kırmızıya boyanmış ya da boş bırakılmıştır. Tenleri kırmızı boyalı
figürler sadece mezar odasının kuzey duvarında yer almaktadır(Lev. 41: a). Kuzey
duvarındaki ikinci frizde dört savaşçı ile üçüncü frizde arabaların önünde ileri doğru
hamle yapar durumda olan iki figürün tenleri kırmızı renktir. Doğu duvarında yer alan
birinci (Lev. 43: b) ve ikinci (Lev. 44: e) kalas üzerindeki tüm erkek figürlerin tenleri
boyalı olmayıp ahşap renginde bırakılmıştır.
Kadın figürü incelemiş olduğumuz yapılardan sadece Harta’dan ele geçmemiştir.
Kızılbel, Karaburun II ve Gordion Boyalı Ev’de bulunan kadın figürlerinin tenleri beyaz
renktir. Buna karşın Aktepe’den ele geçen kadın figürünün teni pembe renktir(Lev. 4:
b). Soyguncuların eline geçen parça ne yazık ki rötuşlanmıştır ve görülenler
orijinalinden günümüze kalan kontur ve boyalar değildir. Dolayısıyla tekrar boyanmış
olan yüzün orijinalinde beyaz olması mümkündür.
Tatarlı mezar odasının doğu duvarı birinci kalas üzerindeki cenaze alayında yer alan üç
kadın figürü bulunmaktadır. Bunlarda erkek figürlerinde olduğu gibi tenleri
217
boyanmamış, boş bırakılmıştır (Lev. 44: c). Tatarlı resimlerini ayrı tutarsak, Arkaik
Dönem Batı Anadolu resimlerinde tercih edilen erkek ten rengi pembe ve daha koyu
tonları, kadınların ise beyazdır.
Saç renklerinde ise kadın erkek ayırımına işaret edecek bir farklılık söz konusu değildir.
Genel kullanılan renkler siyah ve kırmızı okradır. Kızılbel resimlerinde doğal renklere
aykırı olarak pembe rengin kullanıldığı görülmektedir. Bu sarışın saç rengine karşılık
gelmektedir. ncelenen resimlerde en aykırı saç rengi Aktepe’de bulunan kadın
figürünün mavi renk saçıdır (Lev. 44: c). Daha önce de belirttiğimiz gibi Aktepe
resimleri daha sonra ağır bir şekilde rötuşlanmıştır. Dolayısıyla bu mavi saç rengin
orijinal olup olmadığı kesin değildir. Başka her hangi resimde de mavi saç rengine
rastlanmamıştır. Yaşlılığın ifadesi olan beyaz saçlar ise beyaz zemin üzerine siyah
çizgiler şeklinde gösterilmiştir.
ncelemiş olduğumuz altı yapıdaki resimlerde en renkli kısımlar giysilerdir. Giysilerin
renklendirilmelerinde kadın erkek ayırımı yok gibi görünmektedir. Ancak resimlerde
kadın figürleri erkeklere oranla daha azdır. En çok kadın figürü Kızılbel resimlerinde
bulunmaktadır. Kadınların elbiseleri beyaz olup genellikle siyah noktalarla bezelidir.
Kadınlarda olduğu kadar erkeklerde de renkli olan mantolar dönüşümlü olarak kırmızı,
mavi ve lila rengidir. Astarları ise kırmızının çeşitli tonlarıdır. Savaşçılar ve avcılar tek
renkli basit kısa tunikler giymektedir. Renkler: parlak kırmızı, koyu kırmızı ya da
beyazdır.
Karaburun II’de beyaz renk kıyafetlerde yoğun olarak kullanılmıştır. Bu mezarda
bulunan tek kadın figürünün kırmızı khitonunun üzerinde mavi himation bulunmaktadır.
Erkek hizmetçiler genellikle vücudu saran tek renkli düz bir elbise giymektedirler.
Kıyafetler kırmızı ya da beyaz renktir. Güney duvarındaki tahta oturan erkek figürünün
uzun kollu mor giysisi kısmen beyaz renkte bir mantoyla örtülmektedir.
Tatarlı’nın dar renk skalasının en geniş kullanımı giysilerde görülmektedir. Kadın
figürleri sadece doğu duvarı birinci kalas üzerindeki cenaze alayında yer almaktadır.
Kubbeli arabanın arkasından gelen üç kadın figürünün kıyafetleri renksiz ya da açık
Dostları ilə paylaş: |