Microsoft Word ilm olish sirlari ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

37

qat’-iy saqlanish kerakligini ogohlantiradilar. 

 

Shayxul islom, buyuk imom, shamsul aimma hazrati Halvoniy (a.r.)ning padari buzrukvorlari faqir, 

kam-bag’al kishi bo’lgan ekanlar. Har doim holva sotib olib, ahli ilmlarga ulashar ekanlar va: 

«Bolamning haqqiga duo qilinglar»,- der ekanlar. Mehribon otaning shu arzimas ehsoni barakotidan 

hamda e’tiqod, ixlosining mustahkamligi, mushfiqlik va shikastalik bilan qilgan iltijolarining sharofati 

bilan, farzandlari mana shunday ulug’ maqomlarga erishdilar. 

 

Mol-mulk va pullarga kitob sotib olish va ilm uchun zarur bo’lgan anjomlarga sarflash kerak. Agar 

kito-blarini ko’rib yozib borsa, o’z ilmiga mislsiz yordam qilgan bo’ladi. hazrati Muhammad ibn 

Hasanning ko’p moli bor edi, bu mollarining hisobiga va boshqa ishlarga uch yuz kishini vakil qilib 

olgan edi. Hamma mollarini ilm va fiqh yo’lida infoq qildi, hatto o’zi uchun bir dona bo’lsa ham 

chiroyli, nafis va qiymat-baho kiyim qolmadi. hazrati Abu Yusuf (a.r.) u kishini bu holda ko’rib, 

yaxshi kiyim hadya qildilar. Lekin hazrati ibn Hasan qabul qilmadilar. 

 

Naqdi sizga, nasiyasi bizga,- dedilar. Ya’ni, bilganiga amal qilib, hazrat ibn Hasan, bu ish bilan oxi-rat, 

Allohning roziligini xoxlaganlarini izhor qildilar. Zero, qabul qilmaganining sababi, hadya olish sunnat 

bo’lsa ham, bu ish bilan o’zlarini xorlashdan qochish edi. Janob payg’ambarimiz (s.a.v.): 

-Mo’’min kishi zinhor o’zini xor va zalil qilmas,-dedilar. 

 

Hikoya qilishlaricha, shayxul islom, faxrul islom Arsobandiy a.r. hazratlari tashlab yuborilgan qovun 

va tarvuz po’choklarini to’plab, xoliy joyda yuvib, tszalab yer edilar. Kunlarning birida bir cho’ri bu 

zotning ishlarini ko’rib qoldi va xojalariga gapirib berdi. Shunda haligi xoja uyida ataylab xayru ehson 

uyushtirdi va u kishini kelishini iltimos qildi. Lekin chaqiriqni qabul qilmadilar. 

Т

olib ham mana 

shunday irodalik, oliyhimmatli bo’lmog’i va birovning molu dunyosiga tama’ nazari bilan qarashdan 

saqlanishi shart bo’ladi. Payg’ambarimiz Muhammad (s.a.v.): 

 

-Ey ummatlarim! 

Т

ama’ qilishdan saklaninglar! Chunki u faqirlik keltiradi va muhtojliklarni odam bo-

lasining boshiga hozirlab qo’yadi,- deb tama’dan qayta-radilar. Bir baytlarida So’fiy Allohyor (a.r.) 

buni shunday ifodalaganlar: 

 

Bu mehnat birla tobsang parchai non, Kishini minnatidan uldir oson. 

Т

ama’ noniga lab ochguncha o’l 

och! 

Т

ama’ bo’yi ko’rinmay bo’yidan qoch! 

So’fiy Allohyor hazratlarini Alloh o’z rahmatu mag’-firatiga, jannatining eng oliy martabalariga 

munosib ko’rsin, qanday ham lo’nda, sodda til bilan shariat ahkomlari, dinimiz maqsadlarini komil 

ifodaladilar. 

 

Т

amagirlikning azobini qiyomat kuni tortguncha, shu dunyoda qiynalishni afzalligini ishora qilsalar, 

yana boshqa jihatdan maxluqqa tama’ qilish oqibati, har ikki olamda xorlik va xo’rlik ekanini ham 

bildiryaptilar. Keyingi baytda chiroyli so’z o’yinini ishlatib, bayt ma’nolarini yanada kuchaytirdilar. 

Baytda zikr qilingan birinchi «bo’y»dan murod bo’yi, uzunligi, ko’rinishi va ikkinchi «bo’y»dan esa 

hid, shabodasi ma’nolari tu-shuniladi. Bu ma’nolar esa, tama’dan mutlaqo qochish kerakligini 

mubolag’a yo’li bilan ifodapaydi. Yuqorida eslatib o’tganimizdek, tolib moli va boy-ligini baxillik 

qilib qizg’anmasdan, o’zi va boshqalarga kerakli mikdorda infoq qilib turishi zarurdir. Janob 

Risolatpanoh (s.a.v.) chuqur hikmat bilan: 

-Barcha insonlar faqirlikdan qo’rqsalar ham, fa-qirlikdadirlar,- deb aytganlar. Chunki, muhtojlikdan 

qo’rqish ojizlikdir, bu ma’noda ojiz bo’lish esa, in-sonni faqirlikka yetaklaydi. 

Avvalgi vaqtlarda ilm o’rganishga kelgan tolibni oldin kasb-xunar o’rganishga, pishiq egallashga 

---

Ilm olish sirlari. Imom Zarnujiy