30
1.7. Babalar
Babalar rıhtım duvarlarına (iskele ve diğer uygun bağlama yerine) uygulama projelerinde gösterilen
ve istenilen yerlere “Kıyı Yapıları ve Limanlar Planlama ve Tasarım Teknik Esaslarına” göre
yapılan hesaplara göre yerleştirilecektir.
Malzeme ve Geometrik Özellikler
Baba malzemesi kalıplanmış ve malzeme içi gerilmeleri alınmış olacak ve genellikle
a) TS 519 EN 1562 standardına uygun temper dökme demir, veya
b) TS 526 EN 1563 standardına uygun küresel grafitli dökme demir, veya
c) TS 4034 ISO 3755 standardına
uygun dökme çelik
olacaktır.
Malzeme akmasına karşı güvenlik katsayısı 3.0 olarak alınacaktır. Babanın tam ortasında babanın
iskeleye bağlanması için gerekli elemanın ve betonun koyulacağı bir delik bırakılacaktır. Babalar
yerleştirilmek üzere sahaya getirilmeden astarla kaplanmış olacaktır.
Babalar genel olarak
Tablo 1.15 de gösterildiği şekilde kolon, T-başlıklı ve iki başlı eğimli olarak üç
kategoriye ayrılırlar.
Tablo 1.15 de ayrıca her kategorinin kullanım yerleri verilmiştir.
Tablo 1.15. Baba Tipleri ve Kullanım Yerleri
Tip Kullanım
Yerleri
Kolon Tipi
Bağlama halatının dik olmadığı
durumlarda kullanılabilir. Tekli tip
sadece bir geminin bağlanması için
kullanılmalıdır
T-Başlıklı
Bağlama halatının dik olduğu
durumlarda kullanılacak. Birden
fazla gemi bağlanmayacak
İki Başlı
Eğimli
Her çeşit bağlama tipi kullanılabilir.
Bir babaya birden fazla gemi
bağlanabilir.
Ankraj Elemanları
Babalar üstüne oturduğu betona TS 1034 e uyumlu gerekli sayıda civata ile bağlanacaktır. Bütün
civatalar ya paslanmaz çelik olacak yada kumlanmış ve sıcak daldırma galvanizleme işleminden
geçirilmiş olacaktır. Ayrıca civataların yerleştirildiği borularda kumlanmiş ve sıcak daldırma
galvanizli olacaktır. Ankraj elemanlarının uyum açısından babanın üreticisinden sağlanması
önerilir. Ankraj civataları beton içine gömülecektir, civatalar betonlama sırasında
paftalar yoluyla
doğru yer ve kotunda tutulacaktır. Betona gömülü aksam boyalı yada kaplamalı olmayacaktır.
31
Çabuk Bırakma Kancaları
Çabuk bırakma kancaları geminin hızlı yada acil çıkışını sağlayacak şekilde uzaktan kumandalı
olarak tasarlanmalıdır. Kanca bırakma sistemi elle yada elektromekanik bir şekilde yapılabilir. Bu
kancaların genel kullanım alanları
a) Petrol, kömür yada yanıcı, patlayıcı kimyasal ürün taşıyan gemilerin yanaştığı
iskelelerde
b) Personelin sadece kayıkla yaklaşabildiği yerlerde
kullanılmalıdır.
Bağlama Halkaları
Bağlama halkaları küçük deniz araçlarının bağlanması için uygulama projelerinde gösterilen
yerlerde yada İdarenin belirttiği yerlerde konacaktır. Halkalar hangi dalga koşulunda olursa olsun
deniz aracının yanaşabileceği şekilde yapılacak ve genellikle merdiven kenarlarına
konulacaktır.Halkaların kaynak yüzü çekme yönüne bir kere paralel bir kere dik olmak üzere
tasarım dayanımının 1.5 katı büyüklüğünde bir çekme için denenecektir.
Beton İşleri
Babaların altının harçla doldurulması için betonda 5 cm.lik bir kot farkı bırakılacaktır. Ayrıca
babaların alt kısmındaki nervürler içinde kronman betonunda boşluklar oluşturulacaktır. Babaları
koymadan önce betonun yüzü iyice temizlenecek, murçlanacak ve bütün kabuk ve yabancı
maddeler uzaklaştırılacaktır.
Babaların altı, bir kısım çimento ve üç kısım kumdan yapılmış sulu bir harçla doldurulacaktır. Harç
konulmadan önce betonun yüzü iyice ıslatılacaktır. Harç, beton yüzeyinin
üzerinden ve nervürler
için bıraklılan boşlukların içine serbestçe akabilecek kadar sulu olacaktır. Nervürler tamamen
harcın içine gömülecek şekilde, harcın boşluklara ve nervürlerin etrafına doldurulmasına özellikle
dikkat edilecektir. Harç, babaların alt düzleminden 10 cm. yüksekliğe kadar doldurulacak ve
bundan sonra harç daha prizini almadan babalar Tablo 1.11 de belirtilen C sınıfı sulu betonla
doldurulacaktır. Harçlama ve betonla doldurma sürekli bir işlem halinde yapılacaktır.
Babalar yerleştirildikten sonra son katman boyasıyla kaplanacaktır.
Boyama işleminden önce baba
yüzeyi bütün pislik, yağ ve yabancı maddelerden arındırılacaktır. Yağların temizlenmesi için ayrıca
özel bir temizleyici malzeme kullanılabilir. Babaların finiş tabakaları bir katman çinko astar ve bir
katman epoksiden oluşacaktır. Boya rengine yapımdan önce karar verilecektir.
1.8. Usturmaçalar
Usturmaçalar idarenin onayı ile modern tip usturmaçalar olacaktır. modern tip usturmaça
kullanıldığı takdirde aşağıda sıralanan koşullara uyulacaktır.
Endüstriyel yağlara, deniz suyuna, güneş ışınlarına dayanıklı,
su geçirmez nitelikte,
yırtıksız,gözeneksiz ve çatlaksız olacak, gözle muayenede tesbit edilebilecek ölçülerde boyutsal
farklılık kabul edilmeyecektir.
Kauçuk elemanlar, yüksek kalite doğal kauçuk(NR) veya opsiyonel olarak Styrene Butadiene
(SBR) bazlı bileşiklerden imal edilecek ve Avrupa Şartnameler Birliği EAU-E 62 ‘de belirtilen
32
usturmaça elastomerleri ile ilgili performans değerlerini sağlayacaktır. Tabo 1.16’da belirtilen
deneyler uygulandığında, deney limitleri sağlanacaktır.
Tablo 1.16. Kauçuk elemanlarda aranacak fiziksel özellikler:
Deney Adı Deney
Standardı Limitler
Çekme Gerilmesi
ASTM D412 Die C;
AS 1180.2 ;
BS 903.A2;
ISO 37 ;
JIS K6301 Item 3, Dumbell 3,
DIN 53504
Orijinal
durumda ; 16 Mpa ,
96 saat süreyle 70
0
C ısıda
eskitilmiş durumda ; 12.8 Mpa .
(Orijinal durumda ; 15 N/mm
2
),
(168 saat süreyle 70
0
C ısıda
eskitilmiş
durumda ;12.75
N/mm
2
)
Kırılma uzaması
ASTM D412 Die C;
AS 1180.2 ;
BS 903.A2;
ISO 37 ;
JIS K6301 Item 3, Dumbell 3,
DIN 53504
Orijinal durumda ; 400%
96 saat süreyle 70
0
C ısıda
eskitilmiş durumda ; 320%
(Orijinal durumda ;300%
),
(168 saat süreyle 70
0
C ısıda
eskitilmiş durumda ; 280%)
Sertlik
ASTM D2240;
AS 1683.15.2 ;
BS 903.A6;
ISO 815 ;
JIS K6301 Item 5A tester;
DIN 53505
Orijinal durumda ;78
0
Shore A
96 saat süreyle 70
0
C ısıda
eskitilmiş durumda +6
0
artma
(Orijinal durumda ;75
0
Shore A
),
(168 saat süreyle 70
0
C ısıda
eskitilmiş durumda +5
0
artma)
Basınçta Çökme
ASTM D395;
AS 1683.13B ;
BS 903.A6;
ISO 815 ;
JIS K6301 Item 10 ;
DIN 53517
22 saat süreyle 70
0
C ısıda
eskitilmiş durumda ;30%
(24 saat süreyle 70
0
C ısıda
eskitilmiş durumda ;40%)
Yırtılma Direnci
ASTM D624;
AS 1683.12 ;
BS 903.A3;
ISO 34.1 ;
JIS K6301 Item 9 Test piece A ;
DIN 53507
DieB ; 70 kN/m
( 80 N/cm. )
Ozona Karşı Direnç
ASTM D1149;
AS 1683.24 ;
BS 903.A43;
ISO 143/1 ;
DIN 53509
100 saat süreyle 40
0
ısıda ve 20%
germe durumunda 1 ppm olup
gözle görülür
bir çatlak oluşmayacaktır.
Deniz Suyuna
Dayanıklılık
DIN 86076, Bölüm 7.7
28 gün süreyle 95
0
C
+/- 2
0
C
ısıda
deniz suyu içerisinde , sertlik
max. +/- 10
0
Shore A ve hacim değişikliği max.
+10% / -5% olacaktır.
Aşınma Dayanımı
BS 903.A9
DIN 53516
Metod B , 1000 devirde max. 0.5
cc ( max. 100 mm
3
)
Kauçuğun Çeliğe
Yapışma Gücü
BS 903.A21
Min.7 N/mm
Deney numuneleri vulkanize edilmemiş kauçuk bileşiklerinden alınacaktır.