Microsoft Word nurul izoh ziyouz com doc

Shariy hukmlarning qismlari
Shariy hukmlar quyidagi qismlarga ajratilgan: 
1. Farz
Farz qat'iy, ochiq shariy dalil bilan bajarilishi amr etilgan amaldir. Besh vaqt namoz, ro‘za, zakot kabi. 
Farzning hukmi
Farzni inkor qilgan kishi kofir bo‘ladi. Ishonib, amal qilmagan kishi fosiq bo‘lib, Alloh taolo 
tomonidan belgilangan jazoga loyiq bo‘ladi. 
Farz ham ikki qismdir: farzi ayn va farzi kifoya. 
a) Farzi ayn mukallaf har bir kishi bajarishi shart bo‘lgan farzdir. Besh vaqt namoz, ro‘za, zakot kabi. 
Mukallaf har bir kishi bu amallarni shaxsan o‘zi bajarishi zarur. Bir qism odamlarning farzi aynni 
bajarishi boshqalar zimmasidan bu masuliyatni soqit qilmaydi.
b) Farzi kifoya ba’zi musulmonlar bajarishi bilan boshqalar zimmasidan tushadigan farzdir. Masalan, 
janoza namozini o‘qish kabi. 
Farzi kifoyani hech kim ado etmasa, barcha gunohkor bo‘ladi.
2. Vojib 

---

Nurul Izoh 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
3
Ochiq bo‘lmagan shariy dalillar bilan bajarilishi takidlangan amal (Ramazon va Qurbon hayiti 
namozlari, namozda (zam suradan avval) Fotiha surasini o‘qish kabi). 
Hukmi. Bajarilishi lozim (vojib) bo‘lib, uni inkor etgan kishi kofir bo‘lmaydi. Vojibni bajargan kishi 
savob oladi. Tark qilgan kishi esa, jazoga loyiq bo‘ladi.
3. Sunnat
Sunnat ikki qismga bo‘linadi: 
a) Sunnati muakkada: Payg‘ambarimizning, sollallohu alayhi va sallam, har doim bajarib, juda kam 
holatlarda tark qilgan sunnatlaridir Tahoratda og‘zini suv bilan chayish kabi. 
b) Sunnati g‘ayri muakkada: Payg‘ambarimizning, sollallohu alayhi va sallam, ba’zan bajarib, ba’zan 
tark qilgan sunnatlaridir. 
Hukmi. Sunnat amalni bajargan kishi savobga erishadi. Uni tark qilish karih va zararlidir.
4. Harom 
Qattiy, ochiq shariy dalillar bilan bajarilishi taqiqlangan amal. Zino, o‘g‘rilik qilmoq kabi. 
Hukmi. Harom ishni qilgan kishi do‘zax azobiga giriftor bo‘ladi. Tark qilgan kishi esa, Allohning 
amriga itoat qilgani uchun savobga erishadi, haromni inkor qilgan odam kofir bo‘ladi.