Microsoft Word ohirat ziyouz com doc

"(U azob bir) olovdirki, ular ertayu kech o‘shanga ko‘ndalang qilinib 
(kuydirilurlar). (Qiyomat) soati qoyim bo‘ladigan kunda esa, (do‘zax 
farishtalariga): "Fir’avn xonadonini qattiq azobga kiritinglar" (deyilur)".
OLTINCHI FASL
Alloh taolo sur chalinganidan keyin, qiyomat qoyim bo‘lishini iroda qilgach, tog‘lar xuddi 
bulutga o‘xshab osmonda uchadi. Ba’zi dengizlar boshqasiga qo‘shilib ketadi. 

---

Qiyomat va Oxirat. Imom al-G’azzoliy 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
19
Quyoshning nuri ketib qop-qora bo‘lib qoladi. Tog‘lar changga aylanadi. Odamlar bir-
birlariga aralashib ketadi. Tizilgan durga o‘xshab turgan yulduzlar har yoqqa sochilib 
ketadi. Osmon xuddi mumdek eriydi va tegirmon toshidek qattiq aylanadi. 
Alloh taolo olamlarning parcha-parcha bo‘lishini amr qiladi. Yetti qavat yerda va yetti 
qavat osmonda hech qanday tirik jon qolmaydi. Barcha jonzot o‘ladi. Agar ruhoniy 
bo‘lsa, ruhi ketadi. Butun borliq o‘ladi. Olamda hech zot qolmaydi. 
Alloh taolo ilohiylik maqomida tajalliy qilib, yetti qavat osmonni o‘ng qudrat qo‘liga va 
yetti qavat yerni chap qudrat qo‘liga olib deydiki: "Ey haqir dunyo! Sening ichingda 
xudolik da’vosini qilganlar, ahmoqlar, o‘zini xudo deb bilgan ojizlar qaerda? Sening 
go‘zalligingga va latofatingga aldangan va oxiratini unutgan kishilar qaerda?" Undan 
keyin qahr va yo‘q qiluvchi quvvati va hikmati bilan iftixor etadi. "Mulk kimnikidir?" deb 
so‘raydi. Hech kim javob bermaydi. Qahhor bo‘lgan Alloh taoloning o‘zi: "Bugun mulk 
vohid va qahhor bo‘lgan Allohnikidir", deb javob beradi. 
Shundan keyin Alloh taolo oldingidan ham buyukroq iroda va quvvatini namoyish etadi: 
Yetti qavat osmonni bir qudrat barmog‘iga va yetti qavat yerni bir qudrat barmog‘iga 
oladi va: "Men azimushsh’an, Maliki dunyoman (Ya’ni qiyomat kunining yagona hokimi 
va sohibiman). 
Men bergan rizqni yeb, Menga shirk keltirganlar va Mendan boshqaga butlarga ibodat 
qilganlar qaerda? Men bergan rizq bilan quvvatlanib, Menga osiy bo‘lganlar, jabbor va 
zolimlar qaerda? Kibrlanganlar va maqtanganlar qaerda? Hozir mulk kimniki", deb xitob 
qiladi. Bunga javob beradigan hech kim yo‘q. Haq subhonahu va taolo o‘zi o‘zi istagan 
muddat kutadi. Bu paytda biron bir jonzot bo‘lmaydi. Hatto jannatdagi huru 
g‘ilmonlarning ham ruhi qabz etilgan bo‘ladi. 
Shundan keyin Alloh taolo jahannam chuqurlaridan bo‘lgan Saqardan bir eshik ochadi. U 
yerdan olov otilib chiqadi. Ana shu olov hamma narsani yoqadi, o‘n to‘rt dengizni quritib, 
yer yuzini qop-qora qiladi va osmonlarni sarg‘aytirib, xuddi erigan mis holiga keltiradi. 
Keyin olovning shiddati osmonlarga yaqinlashganda, Alloh taolo ma’n etadi va olov 
so‘nadi. Olovdan asar ham qolmaydi. 
Undan keyin Alloh taolo Arshi a’loning xazinalaridan birini ochadi. Unda hayot dengizi 
bor. Bu dengiz Allohning amri bilan yer yuziga qattiq yomg‘ir yog‘diradi. Yomg‘ir shu 
darajada yog‘adiki, yer yuzini qirq arshin balandlikda qoplaydi. Undan keyin tuproqqa 
aylangan insonlar va hayvonlar o‘tga o‘xshab o‘sib chiqadilar. Bu to‘g‘rida 
Payg‘ambarimiz (s.a.v.) shunday deganlar: "Inson dumg‘aza suyagidan yaratilgandir. 
Keyin yana shundan yaratiladi". 
Yana bir hadisda: "Insonning hamma joyi chirib yo‘q bo‘ladi. Ammo dumg‘aza suyagi 
chirimaydi. Inson undan yaratilgandi. Yana undan yaratiladi", deyilgan (Bu dumg‘aza 
suyagi umurtqa suyagining so‘nggi suyagidir, kattaligi no‘xotdek bo‘lib, ichida iligi yo‘q. 
Hamma jonzotlar qabrlarida shu suyakdan xuddi o‘tga o‘xshab o‘sib chiqadilar. Bir 
joyning o‘zida juda ko‘plab insonlarning xoki yotgan bo‘lsa ham hech aralashtirilmaydi. 
Bu haqda Alloh taolo Qof surasining 4-oyatida shunday marhamat qiladi: 

---

Qiyomat va Oxirat. Imom al-G’azzoliy