Microsoft Word saboloo versiya azerbaiganuli doc

4.
D
əyirman : kəpək
Kibrit: 
(a) Tonqal 
(b) Od 
(c) Kömür 
(ç) Odun 
(d) Alov 
5.
Maska : qrim
Mikroskop: 
(a) Lupa 
(b) Linza 
(c) Fokus 
(ç) Obyektiv 
(d) Mikrofon 
6.
Tarix : dövr
Sitat: 
(a) Aforizm 
(b) Termin 
(c) M
ətn 
(ç) İfadə 
(d) Söz 
71

---

Cüml
ələrin tamamlanması 
Bu  cür  tapşırıqlarda  bir  neçə  söz  buraxılmış  cümlələr  verilmişdir.  Buraxılmış  sözlər cümlədə 
x
ətlərlə göstərilmişdir. Bu xətdə bəzən bir, bəzən də bir neçə söz nəzərdə tutulur. 
Ehtimal  olunan  cavabların  hər  variantında  hissələri bir-biri ilə  əyri (/) xətlərlə  ayrılmış  sözlər 
qrupu  verilmişdir.  Cavabın  elə  variantını  seçin  ki,  onun  hər bir hissəsinin  ardıcıllıqla  qoyulması 
müvafiq buraxılmış yerlərdə fikir baxımından düzgün cümlə versin.    
 
 
7.
  Persekeya qeyri-adi görk
əmi olan ən qədim  ----------  biridir. Onun  ----------  vardır. Bu, yarpaqlı 
bitkil
ər və müasir kaktuslar  arasında keçid formasıdır. Müasir kaktusların əcdadlarının da  ----------  
var idi, s
əhranın quraqlıq iqliminə uyğunlaşma prosesində onlar  ----------  . 
 
(a) yarpaqlı bitkilərdən / yaxşı inkişaf etmiş tünd qəhvəyi rəngli tikanları / tikanları / yarpağa çevrilə 
bilm
ədi 
(b) kaktuslardan / tünd yaşıl rəngli qalın yarpağı / yaxşı inkişaf etmiş tikanları /  yarpağa çevrildi 
(c) yarpaqlı bitkilərdən / tikanların əvəzinə qalın yaşıl yarpaqlı / yarpaqları / yenə də tikanlara çevrilə 
bilm
ədi 
(ç) kaktuslardan /  yaxşı inkişaf etmiş tünd yaşıl yarpaqları / yarpaqları / tikana çevrildi 
 
 
8.
  B
ədxahlıq  ----------  o qədər  ----------  , onu görcək  ----------  ; buna görə də     ----------  təqdirdə        
----------  . 
(a) xeyirxahlıq maskasına bürünmədikdə / dəhşətlidir ki / bizi qorxudur / o öz həqiqi siması ilə 
qarşımızda durduğu / ancaq o vaxt bizi yoldan çıxara bilər.  
(b) xeyirxahlıq maskası ilə qarşımıza çıxdıqda / cazibədardır ki / bizi yoldan çıxarır / o xeyirxahlıq 
maskasına bürünmədiyi / biz heç vaxt onun bizi yoldan çıxarmasından yaxa qurtara bilməzdik 
(c) öz 
əsl siması ilə / dəhşətlidir ki / bizi qorxudur / o bu və ya digər xeyirxahlıq maskasına 
bürünm
ədiyi / heç vaxt heç kəsi yoldan çıxara bilməz 
(ç) 
əsl simasını gizlədəndə / cazibədardır / bizi yoldan çıxarır / bədxahlığın əsl simasını görmədiyimiz / 
onun bizi yoldan çıxarmasından yaxa qurtara bilərik  
 
 
 
 
 
 
72

---

9.
 
Sosiallaşdırma mədəni normaların və dəyərlərin əxz etmə prosesi  ---------- , bu  ---------- , o ---------.  
İnsanlarda mədəniyyət  ünsürlərinin  ----------  . Onlar hansı mədəni rolu oynayacaqlarını və seçdikləri 
rolu nec
ə ifa edəcəklərini  ---------- . 
 
(a) olmasına baxmayaraq / o demək deyildir ki / onları zorla qəbul etdirir / müəyyən interpretasiya 
azadlığı vardır / özləri müəyyənləşdirə bilərlər 
(b) olduğundan / o deməkdir ki / müəyyən dərəcədə bizi məcbur edir / interpretasiya azadlığı yoxdur /  
özl
əri müəyyənləşdirə bilərlər  
(c) olmasına baxmayaraq / yerdə hökmən nəzərdə tutulur ki /  onları zorla qəbul etdirmir / 
interpretasiya azadlığı yoxdur / özləri müəyyən edə bilmirlər 
(ç) olduğundan / yerdə hökmən nəzərdə tutulmur ki / onları zorla qəbul etdirmir / müəyyən 
interpretasiya azadlığı vardır / özləri müəyyən edə bilmirlər 
 
 
10.
 
“Quşların həyatı” kitabında deyilir: “Nə qədər təəccüblü də olsa, XIX əsrdə Avstraliyaya aparılmış 
Avropa  qaratoyuqlarının    ----------    tamamilə  ----------  səslərindən ləzzət alan nəsilləri  ----------   
l
əhcəsini    ----------  ”.  
 
(a) Avstraliyalı aborigenlərin / yad / kifayət qədər seçilən Avropa / əldə edə bildilər 
(b) Avropanın yeni sakinlərinin / doğma / kifayət qədər seçilən Avstraliya / əldə edə bildilər 
(c) Avstraliyalı aborigenlərin / yad / Avropa / yenə də unutmadılar  
(ç) Avropanın yeni sakinlərinin / doğma / Avstraliya / yenə də əldə edə bilmədilər 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
73

---

M
əntiq 
Bu cür tapşırıqlar göstəricilər və çıxarılası nəticələr baxımından bir-birindən fərqlənir. Buna görə 
d
ə  hər  tapşırığı  müşayiət edən suala xüsusi diqqət yetirin və  verilən  variantlardan  müvafiq  cavabı 
seçin. 
Göst
əricilərin çertyoj formasında əks etdirilməsi bəzi suala cavab verilməsini asanlaşdırır.  
 
11.
 
İncəsənət  muzeyinin  kvadrat  formalı  salonunda  müxtəlif divarlardan dörd müxtəlif rəssamın  – 
Sezanın,  Modilyaninin,  Riveranın  və  Şaqalın  əsərlərini  asdılar.  Hər rəssamın  hər bir əsəri eyni 
materialdan – birininki pastell
ə, o birininki – akvarellə, birininki – yağlı boya ilə, birininki isə qrafitlə - 
ç
əkilmişdir. Bundan əlavə, məlumdur ki: 
•
 
Riveranın əsərləri olan divar qrafitlə çəkilmiş əsərlər asılmış divarla həmsərhəddir. 
•
 
Şaqalın  əsərləri olan divar bir tərəfdən  Sezanın  əsərləri  asılmış  divarla,  digər tərəfdən 
akvarell
ə çəkilmiş əsərlər asılmış divarla həmsərhəddir. 
•
 
Şaqalın əsərləri pastellə çəkilməmiş, Riveranın əsərləri isə akvarellə çəkilməmişdir.  
 
Hansı  rəssamın  əsərinin  hansı  materialla  çəkildiyi  aşağıdakılardan  hansı  sətirdə  düzgün 
göst
ərilmişdir? 
Pastel   
    Akvarel 
 
Yağ   
Qrafit 
(a) 
Sezan   
   Modilyani   
Rivera  
Şaqal   
(b) 
Rivera  
   Sezan 
 
Şaqal   
Modilyani 
(c) 
Modilyani 
   Sezan       
 
Şaqal   
Rivera  
(ç)  
Rivera  
   Modilyani   
Şaqal   
Sezan 
(d) 
Modilyani 
   
Şaqal  
 
Rivera  
Sezan 
 
12.
 Dörd cüml
ə verilmişdir: 
I. Bu meşədəki bütün həmişəyaşıl bitkilər iynəyarpaqlıdır. 
II. Bu meşədəki kol tipli bütün bitkilər iynəyarpaqlıdır. 
III. Bu meşədəki bülbül yalnız kol tipli bitkilərin üstündə yuva qurur. 
IV. Bu meşədə  bülbül bəzi həmişəyaşıl bitkilərin üstündə yuva qurur. 
 
Bu  meşədə  bəzi həmişəyaşıl  bitkinin  kol  tipinə  məxsus  olduğunu  dəqiq müəyyən etmək üçün 
sadalananlardan hansı cümlələri rəhbər tutmalıyıq. 
Bu n
əticəni çıxarmaq üçün: 
(a)  I, II v
ə III cümlələr kifayətdir. 
(b)  II v
ə III cümlələr kifayətdir. 
(c)  III v
ə IV cümlələr kifayətdir. 
(ç) Cüml
ənin dördü də vacibdir. 
(d) Birlikd
ə cümlənin dördü də kifayət deyildir. 
74

---