"Urib qoluvchi kimsalarga vayl bo‘lgay", ya’ni, qattiq azob. Aytilishicha, jahannamda vayl degan vodiy bor, u joy o‘lchov va torozidan urib qoluvchilar uchundir. "Ular odamlardan (biron narsani) o‘lchab olgan vaqtlarida to‘la qilib oladigan", ya’ni, o‘z haqlarini to‘la qilib oladigan, "boshqalarga o‘lchab yoki tortib bergan vaqtlarida esa, kam qilib beradigan kimsalardir". Keyin Alloh taolo aytdi: "Ular o‘zlarining ulug‘ bir kunda barcha odamlar butun olamlar Parvardigori huzurida tik turib (hisob-kitob beradigan qiyomat) kunida qayta tiriluvchi ekanliklarini o‘ylamaydilarmi?" (Mutaffifun, 1-5).
551. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam Madinaga keldilar. Madina ahli o‘lchov ishida yomon odamlar edi. Ularda ikki xil torozi bo‘lib, sotib olmoqchi bo‘lsalar, oshig‘i bilan tortadiganini qo‘llardilar, sotmoqchi bo‘lsalar, kamaytirib tortadiganini ishlatar edilar. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam shunda: "Sizlarga qilayotgan ishlaringiz sabab vayl bo‘lsin", dedilar. So‘ng Alloh taolo bu oyatlarni Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam kelishlari barakotidan odamlar adolatli va insofli bo‘lishlari, bu bilan olamni obod qilish uchun nozil etdi, odamlarni haqqa va to‘g‘rilikka buyurdi.
"Ular qayta tiriluvchi ekanliklarini o‘ylamaydilarmi?" deb aytyapti Alloh taolo. Ya’ni, ular qiyomat kunida qayta tirilishlariga ishonishmaydimi? Ular har zarra uchun hisob beradilar, qilgan har bir amallariga mukofotlanadilar va odamlardan urib qolgan har bir narsalari uchun azoblanadilar. Hisob-kitob kunida mol, dinoru dirham bo‘lmaydi, e’tibor beringiz, ey odam farzandlari, Alloh taolo u kunni "ulug‘ kun" deb nomladi. U kunda "barcha odamlar butun olamlar Parvardigori huzurida tik turadi", ya’ni, Alloh qudrati oldida to‘xtaydilar va ulardan ozu ko‘p hammasi so‘raydi, kitobidan nima amal qilganlarini o‘qiydi. Alloh taolo aytganidek:
Dostları ilə paylaş: |
