Microsoft Word Tebriz folkloru doc

 

  

٢٤٢

Dolana-dolana yolu düşdü bir mәscidin hәyәtinә, nahara yaxını-

dı, neçә nәfәr mәscidin hәyәtinin hovuzunda dәstәmaz alırdılar. 

O zaman peysәrә salmağın iki tümәn cәrimәsi var idi. Bir yoğun 

kişi başın salıb aşağı hovuz suyu ilә dәstәmaz alırdı. Taza pula 

çatan kişi birdәn onun peysәrin gördü. Öz-özünә dedi: "Mәn ki 

çıxmışam eşiyә pul xәrclәmәyә, nә yaxşı ki, elә bu kişinin pey-

sәrinә birin salım. Hәlә cibimdә pul var, sabaha Allah qadirdi, 

yaxınlaşıb  әlin yaşladı, yazığın xәbәri olmadan var gücü ilә 

birin saldı peysәrinә. Kişi başın qovzayıb bunla yaxalaşdılar. 

Camaat tökülüb bunnarı aralaşdırdı. Dedilәr, gedin qazı yanına 

sizә hökm versin. Birlikdә  gәldilәr qazı yanına. Qazı bir az 

qabax neçә nәfәrә borclu olan kişidәn soruşdu:  

-

 

Mәnim pulum gәtirdin? 

-

 

Bәli gәtirdim.  

Qazı onun yanında olan kişini göstәrib dedi:  

-

 

Bu kişi nә deyir? Olmaya bu da sәnnәn  şikayәtçidir? 

Yenә bir iş çıxartmısan?  

Köksün verib qabağa, şişә-şişә dedi:     

-

 

Hacı, cibim pullu idi, kefim çәkdi, saldım peysәrinә. Nә 

buyurursan, qulluğunda varam.  

-

 

Bunu hamı bilir, sәn dә bilmәlisәn ki, peysәr salmağın 

iki tümәn yarım cәrimәsi var. Cәrimәni ver, xoş gәldin.  

Taza pullu olan kişi qazıya yaxınlaşıb, bir beş tümәnlik 

kağız pulu mizin üstünә qoyanda qazı başın salmışdı aşağı, bir 

zad yazırdı, gördü qazıda bir peysәr var, neçә qat dәstәmaz 

alan kişinin peysәrinnәn enli,qalındı. Birdәn-birә xoşuna gәlib 

әlin yaşladı, bәrkdәn saldı qazının peysәrinә. Bir on tümәnlik 

qoyub mizin üstünә dedi:  

- Hacı, iki tümәn yarım ver bu kişiyә, qalanı da borcun ilә 

peysәr cәrimәn. Pulu qoyub tü dabana oradan çıxıb qaçdı.  

---

 

  

٢٤٣

OVÇU PİRİM 

 

Günnәrin bir günündә bir ovçu var idi, hamı buna ovçu Pi-

rim deyәrdi. Bir gün bu ovçu qonaxlığa gedirdi, çöl yolunda 

gözü bir bәdheybәt qara ilanla bir gözәl qırmızı bir-biri ilә  

qovuşan ilana sataşır. Qabil ox atannardan olan bu ovçu oxu 

çiyninnәn aşırıb yaya qoyub düzlәyir qara ilanı vura, oxu gedir 

dәyir qırmızı ilana. Çox narahat olur. Yoluna davam verib 

qonax getdiyi yerә çatır. Hamı qonaxlıxda bir-biri ilә danışırdı, 

amma bu hәlә dә fikir dәryasında qәrq olmuşdu. Dörәdә oturan 

adamlardan biri soruşdu:  

-

 

Ovçu Pirim, sәn niyә danışmırsan?  

-

 

Mәnim höfsәlәm yoxdu.  

Sәn demә, ox dәyәn qırmızı ilan ilannarın şahının qadını-

dı. İlan özün yaralı çatdırır qәsrә. Şah soruşur, sәni kim vurub? 

Deyir, ovçu Pirim. Şah ovçu Pirimin yerin göstәrib iki zirәk 

ilana deyir: "Gedin, o olan yerә, hәr biriniz girin onun bir baş-

mağının içinә, qonaxlıxdan çıxanda ayaxların sancıb gәlin".  

İlanlar gәlib girillәr bunun başmaxlarına. Qonaxlıxda dö-

rәdә oturannar ovçu Pirimnәn әl çәkmәyib sakit oturub danış-

mamağınnan soruşullar. Çox yubandırannan sonra başlayır da-

nışmağa, deyir:"Bu qonaxlığa gәlәndә yolda bir iş başıma gәl-

di. Çöldә iki ilan gördüm, biri qara bәdheybәt, biri dә qırmızı, 

çox gözәl. Bunnar qovuşmuşdular bir-birinә, gördüm yeri 

yoxdu, bu gözәllihdә  qırmızı ilan o cur ürәh bulandıran qara 

ilanla bir olsun, oxu qoyub yaya qara ilana sarı tuşladım, amma 

bilmәdim nәdәn ox gedib qırmızı ilana dәydi. İşi belә görәndә 

höfәlәm qarışdı, elә ona görә dә bu qәdәr tutulmuşam.”  

İlannar bu sözlәri ovçu Pirim dilinnәn eşitdihdә onu çal-

mağı özlәrinә  rәva bilmәyib, orada qalmayıb, çıxıb gәldilәr 

şahlarının qulluğuna. Şah soruşdu:  

---

 

  

٢٤٤

- Dediyimi elәdinizmi?  

Birlihdә dedilәr:  

-

 

Yox, siz dediyiniz işi görmәdih, axı ovçu Pirimin qәsdi 

sizin xanımı vurmax deyilmiş.  

Sonra onun qonaxlıxda danışdıxların şaha çatdırdılar. Şah 

bir az fikrә gedib qulluxçularına fәrman verdi, gedin, ovçu 

Pirimi yaxalayıb gәtirin mәnim yanıma. Onu tutub gәtirdilәr. 

Ovçu özün bir uzun köhülün qabağında gördü. Baxıb köhülün 

içindә göz işlәdihcә ilan yatıb, daha ayax qoymağa yer yoxdu. 

Qalır neynәsin. İlannarın biri Allahın әmri ilә dilә gәlib deyir: 

"Sәn düz yolunu tut get, burda olan ilannarın sәnlә  işlәri 

olmayacax. Ancax bir tapşırığım var, ilannar şahı  sәnә  hәr nә 

versә alma, ona de tüpürsün sәnin ağzına".  

Ovçu Pirim bu sözlәri eşidәnnәn sonra düşüb yola ilannarı 

ayaxlaya-ayaxlaya özün yetirir şahın yanına. Şah ovçunu görәn 

kimi deyir:  

-

 

Otur, sәnnәn bir söz soruşum.  

-

 

Buyurun!  

-

 

Sәn o qırmızı ilanla qovuşan qara ilanı burada görsәn 

tanıyarsan?  

-

 

Bәli tanıyaram.  

Şah hökm verib, orada olan ilannar hamısı bir-bir ovçunun 

qabağınnan sovuşullar. İlannar qurtulduxda ovçu deyir:  

-

 

Qurban, o ilan burda yoxdur.  

İlannardan biri şaha yaxınnaşıb deyir:  

-

 

Qurban, siz axtaran ilan ovçu deyәn xarabalıxda yaşa-

yar, istәsәniz orada tapa bilәrsiniz.  

Şah hökm verir, mәmurlar gedib qara ilanı tutub gәtirsin-

nәr. Mәmurlar gedib qara ilanı tutub şahın yanına gәtirillәr. 

Ovçu Pirim ilanı görәn kimi tanıyıb şaha deyir:  

-

 

Mәn görәn ilan budu.  

---