Microsoft Word XIX esr az an doc
Yüklə 2,38 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İBRAHİM BƏY AZƏR
- QƏZƏLLƏR
- MİRZƏ ƏLƏSGƏR NÖVRƏS
____________________Milli Kitabxana______________________ 271
Tanrı bili kim, tari-səri-zülfündə Guya üzülüb rişteyi-canım qaldı.
* * * Var Ərdəbilin xeyli gözəl torpağı, Tər yoncası, göy səbzəsi, xürrəm bağı. Hərdəm ki, düşər yadıma, həsrət çəkərəm, Bali-Səbəlan ilə gomuş qaymağı.
* * * Xaki-Nəcəfi-Əşrəfə oldum vasil, Səd şükr xudayə, feyz aldım kamil, Sərsəbz olub məzrəeyi-amalım, Xirmən-xirmən səadət etdim hasil.
* * *
Tiflisdə bir sərvqədü siməndam, Mehmanım olub bir gecə içdi neçə cam, Sordum ləbini güldü, dedi: ey Seyyid, Şər ilə məgər degil sizə badə həram?
* * * Ey Şeyx Nizami, ey nizami dağılan, Ey Gəncədə izzü ehtişamı dağılan, Olmuşmu səninlə mən kimi aləmdə Beyti, evi, məktəbi, kəlamı dağılan?
____________________Milli Kitabxana______________________ 272
İbrahim bəy Əli bəy oğlu Azər 1836-cı ildə Şuşada doğulmuşdur. Qasım bəy Zakirin nəvəsi, Abdulla bəy Asinin böyük qardaşıdır. Azər Mehdiqulu xanın tərbiya va himayəsində böyümüşdür. Təhsilini Şuşada almış, fars və rus dillərini gözəl bilmişdir. Bir müddət rus məhkəməsində vəkil işləmiş, 1885-ci ildə vəfat etmişdir. "Məclisi-fəramuşan"m iştirakçılarından olan Azər klassik üslubda Azərbaycan və fars dillərində yazmış, lakin əsərlərinin az hissəsi qalmışdır. Burada verilən nümunələr Firidun bəy Köçərlinin "Azərbaycan ədəbiyyatı" (II cild, 1981) və "Poetik məclislər" (1987) kitabından götürülmüşdür.
Ahu kimi baxanda o məstanə gözlərin, Baxdıqca eyləyir məni divanə gözlərin.
Fərhad kimi mən kimiyə dağı dəldirir, Şirin baxışlı, Xosrova xubanə gözlərin.
Hər dəm ki, istəsə baxa bir kəc nigahilə, Yüz min könül yıxar yenə cananə gözlərin.
Zənciri-eşqini salıban boynuma mənim, Bak etməyib çəkər məni hər yanə gözlərin.
Eşqin edibdi Azəri-dilxəstəni cünun, Məcnunsifət salı bu biyabanə gözlərin.
* * * Məgər, ey bivəfa, heç yar olanlar yarı sormazlar? Əsiri-möhnəti-qürbət olan biman sormazlar?
____________________Milli Kitabxana______________________ 273
Məgər qayib olan yarı xəyala bir gətirməzlər? Məgər gözdən düşüb yaddan çıxan əfkarı sormazlar?
Qəmi-zülfu rüsunla gecə-gündüzüm keçir yeksan, Məgər, ey əhdü peymansız, belə qəmxarı sormazlar?
Səba, izhar qıl ol qönçələb yarə bu peyğamım, Nolub rəsmi-vəfa bütlərdə, bu əsrarı sormazlar?
Təəccüb kim əzəl katiblərindən bu vəfa əhü Neçün yoxdur vəfa bütlərdə, bu əsrarı sormazlar?
Xəyali-nərgisi-məstüqəmi-zülfi-siyahınla Gecələr sübhədək fəryad edən biman sormazlar?
Nə çox izhari-hal eylərsən, ey Azər, bu adətdir Kim, istiğnalı sultanlar gədayi-xan sormazlar!
* * * Nə qəddir bu, nə qamətdir, sərapa şux rənadır, Və yainki qiyamətdir ki, aləm içrə bərpadır.
Tənabi-zülfü göz cəlladı tutmuş yüz kəşakəşlə, Çəkirlər dara mən divanəni, bir xoş təmaşadır.
Ərəqdir arizində, yoxsa şəbnəmdir gülə düşmüş, Düzülmüş ya ki, məh ətrafına iqdi-Sürəyyadır?
Dəhanın nöqteyi-mövhumdur, ya qönçədir, bilməm, Bunu kəşf eyləmək olmaz ki, bir müşkül müəmmadır.
Deyirlər ildə bir yol gün Əsəd bürcünə nəql eylər, Bu nə xurşiddir daim Əsəd bürcündə peydadır?!
Sevib Əzranı Vamiq, Leylini Məcnun, olub rüsva, Sənin eşqində, dilbər, Azəri-divanə, rüsvadır.
____________________Milli Kitabxana______________________ 274
* * * Arizin göstər gülə gülşəndə həmralənməsin, Qəddi-rəna qarşısında sərv bəlalənməsin.
Zülü-mişkini-müsəlsəldə xəcil qıl sünbülü, Çeşmi-məstin nərgisə göstər ki, şəhlalənməsin...
Mahi-nov kimdir günəş rüxsarın ilə bəhs edə, Bir kəsinti dırnağınla hiç qürralənməsin.
Çün könül məhbusdur zülfündə, gəl bir rəhm qıl, Vurma əl zəncirə zindan əhli qövğalənməsin.
Gər sənin eşqində Azər olsa rüsva, eybi yox, Kuhkən Şirindən ötrü necə rüsvalənməsin?!
____________________Milli Kitabxana______________________ 275
MİRZƏ ƏLƏSGƏR NÖVRƏS
xüsusi həvas göstərmiş, ərəb, fars dilləri ilə yanaşı rus dillini də öyrənmişdir. O, Şuşada kargüzar işləmişdir. 1912-ci ildə vəfat etmiş və Şuşada Mirzə Həsən qəbristanlığında dəfn olunmuşdur. Bədii yaradıcılığa gənclik illərində başlayan Növrəs "Məclisi-üns"ün fəal üzvlərindən olmuş, eyni zamanda "Məclisi-fəramuşan"ın yığıncaqlarında iştirak etmişdir. Onun əsərlərindən nümunələr müxtəlif əlyazma və çap kitablarında qalmışdır. Şeirləri toplu halında ilk dəfə 1985-ci ildə Bakıda nəşr olunmuşdur. Buradakı nümunələr həmin kitabdan götürülmüşdür. QƏZƏLLƏR Könlüm elə pünhandır, geysulər arasında, Şanə gəzibən tapmaz yüz mulər arasında.
İstər ki, çəkə Mani tərhini qaşın, bilməz, Peyvəstə kəşakəşdir əbrulər arasında.
Məstanə xumar gözlər hərdəm mənə al eylər, Qaldım nə yaman yerdə cadular arasında.
Bimar gözüm, cana, salmış məni bir halə, Səhrayə düşüb gəzdim ahulər arasında.
Ta mən ki, cüda düşdüm ol yar vüsalından, Varmı görəsən söhbət bədgulər arasında?!
Əğyarə vəfa etmək, üşşaqə cəfa, Növrəs, Bilməm bu nə adətdir məhrulər arasında?!
* * * Çəkər xəclət, gülüm, ol gül üzündən gül çəmənlərdə, Üzündən qeyri yad etməz gülü bülbül çəmənlərdə.
Yüklə 2,38 Mb. Dostları ilə paylaş:
|