471
Dedi ki, sən uzun danışma, onun Ömər-ibn As kimi bir tərəfdarı var.
Bu sözü o cənabdan eşidən kimi dedim:
-
Haqqın var, Məşədi. Sən deyəndir ki, sən deyən!!.
Qərəz nə başım ağrıdım, mən burada söhbəti dəyişdirdim. Dedim ki, aşna, indi
ki, bu qlasmlıq mənə müyəssər olmadı, heç olmasa, mənə qlasnılığın sifətlərini
bir-bir degilən.
-
Oğlum, əvvəla budur ki, qlasnı oldun, böyük-böyük adamlarla tanış olarsan.
Bu bir. Kartoçkada da yazarsan: Məsəl: «Lal Şirvani, yainki neft makleri, flankəs
qlasnı Bakınski dum». Hər yerə getdin əlüstü cibindən əbulçəni çıxardıb pridstavit
eylərsən. Bir də gördün ki, səni bir yerə tə’yin etdilər.
Onda ki lap vur-çatlasın. Bunlardan əlavə, qardaş oğlu, qlasnı olduqda, şəksiz,
evin birə on dəfə ucuz qiymət ediləcəkdir. İndi ki, oğlum, sən qlasmlıq həvəsin-
dəsən, ikicə ədəd yol örgədim. Əvvəla, gələn seçki üçün bir az üstbaşuvı qıvraqla, bir
az da pul sazla.
Rəştdən də bir neçə kisə düyü yazdır. İndi arifsən məsələni başa düş. Vallah,
qorxuram...
Qüvvət füqərası!
«Balta Bizoviç Nizədarov».
Göründüyü kimi, «Yuxu» şeiri ilə mövzu və ideyaca üzvi vəhdət təşkil edən
felyeton imzalanarkən Sabirin istifadə etdiyi gizli imza, familiya yerində işlənmişdir.
İmzadan sonra isə belə bir qeyd verilmişdir: «Hər kəs bizim imzamıza e’tiraz etsə,
təvəqqə edirik qəzetəmizi diqqətlə oxusun».
'Heyvərə - «Günəş» və «Yeni həqiqət» qəzetlərindəki «Palanduz» adlı həftəlik
məzhəkə səhifəsinin müdiri tərəfindən işlədilən gizli imza idi.
2
Nizədar - M.Ə.Sabirin «Günəş» və «Yeni həqiqəb) qəzetlərindəki «Palanduz»
səhifəsində istifadə etdiyi gizli imzadır.
AY CAN!..
(Səh. 273)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddin» jurnalında (29 yanvar 1911. №5) imzasız çap olun-
muşdur.
EL ÇƏKİR NAMIMI...
(Səh. 274)
Məhəmmədəli şahın dilindən yazılmış bu taziyaııə ilk dəfə «Moila Nəsrəddini)
jurnalında (29 yanvar 1911. №5) «( ........ )» imzası ilə çap olunmuşdur.
TƏBRİZ MÜXBİRİNƏ
(Səh. 274)
İlk dəfə «Yeni həqiqət» qəzetində (30 yanvar 1911, №8) «Ə.S.» imzası ilə çap
olunmuşdur.
472
Mirzə Ələkbər Sabir
EŞİDİRİZ Kİ:
(Səh. 276)
İlk dəfə «Yeni həqiqət» qəzetində (1 fevral 1911, №10) «Ə.S.» imzası ilə çap
olunmuşdur.
MENŞİKOV DEYİR Kİ:
(Səh. 276)
İlk dəfə «Yeni həqiqət» qəzetində (2 fevral 1911, №11) «Ə.S.» imzası ilə çap
olunmuşdur.
Menşikov - Peterburqda çıxan «Novoye vremya» qəzetinin (1868-1917) fəal
mühərrirlərindən biri idi.
ƏZRAİLİN İSTE’FASI
(Səh. 276)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddin» jurnalında (7 fevral 1911, №6) «( ............ )» imzası ilə
çap olunmuşdur.
AĞLADIQCA KİŞİ...
(Səh. 276)
İlk dəfə «Yeni həqiqət» qəzetində (9 fevral 1911, №6) «Ə.S.» imzası ilə çap
olunmuşdur.
ÇOX DA DEMƏ SƏRVƏTÜ SAMANLIYAM, ...
(Səh. 280)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddini) jurnalında (12 fevral 1911, №7) «( ......... )» imzası ilə
çap olunmuşdur.
DÖRD DİLLİ QIRMANC
(Səh.280)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddini) jurnalında (12 fevral 1911, №7) imzasız çap olun-
muşdur.
BÜTÜN AVROPADA KƏMYAB İKƏN, ...
(Səh. 281)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddini) jurnalında (12 fevral 1911, №7) «( ......... )» imzası ilə
çap olunmuşdur.
MƏMDƏLİ DEYİR Kİ:
(Səh.281)
İlk dəfə «Yeni həqiqəti) qəzetində (13 fevral 1911, №9) «Ə.S.ıı imzası ilə çap
olunmuşdur.
473
Hophopnamə
ƏRDƏBİL HAKİMİ RƏŞİDÜLMÜLKƏ
(Səh. 281)
İlk dəfə «Yeni həqiqət» qəzetində (17 fevral 1911, №22) «Mütərcim Ə S » imzası
ilə çap olunmuşdur.
MOLLA ƏRƏSZADƏNİN...
(Səh. 282)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddin» jurnalında (23 fevral 1911, №8)«( ......... )» imzası
ilə
çap olunmuşdur.
ƏQVALE HƏKİMANE
(Səh. 282)
1911-ci ildə «Molla Nəsrəddin» jurnalında (23 fevral 1911, №8) imzasız çap
olunmuşdur.
TƏBRİZDƏN «MOLLA NƏSRƏDDİN»Ə GÖNDƏRİLƏN KAĞIZLARIN
MÜFƏTTİŞİNƏ
(Səh. 282)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddin» jurnalında (23 fevral 1911, № 8)«( ........ )» imzası
ilə
çap olunmuşdur.
BALACA SƏHNƏ
(Səh. 283)
İlk dəfə «Yeni həqiqət» qəzetində (27 fevral 1911, №30) «Ə.S.» imzası ilə çap
olunmuşdur.
MÜHƏRRİRLƏRƏ
(Səh. 285)
İlk dəfə «Yeni həqiqət» qəzetində (1 mart 1911, №32) «Ə.S.» imzası ilə çap
olunmuşdur.
VAQİEYİ-YUBİLEYKARANƏ
(Səh. 285)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddin» jurnalında (9 mart 1911, №10) «Gözü yuxu u» ım
zası ilə çap olunmuşdur.
EY PULLULARIN SƏFASI, NOVRUZ!
İlk dəfə «Molla Nəsrəddin» jurnalında (9 mart 1911, №lO) «( ......... )» imza ilə
çap olunmuşdur.
474
Mirzə Ələkbər Sabir
BAYRAM TÖHFƏSİ
(Səh.287)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddin» jurnalında (9 mart 1911, №10) «( ............. )» imzası ilə
çap olunmuşdur.
OYLƏ BİR TƏRCÜMƏ KİM,...
(Səh.288)
İlk dəfə «Molla Nəsrəddin)) jurnalında (9 mart 1911, №10) «( ............ )» imzası ilə
çap olunmuşdur.
HƏMDÜLİLLAH Kİ, BU GÜN...
(Səh. 288)
İlk dəfə «Hophopnamə»nin 1914-cü il nəşrində çap olunmuşdur.
MOLLA, SƏM AVARINDAN...
(Səh. 288)
Bu beyt «Molla Nəsrəddin» jurnalı əməkdaşlarının xatirələri («Revolyusiya və
kultura» jurnalı, 1937, Nel) əsasında kitaba daxil edilmişdir. Xatirələrdə deyildiyinə
görə, «Molla Nəsrəddini) redaksiyasında çay masasının başında oturan çox olarmış.
Redaksiyadakı samavar isə balaca imiş. Hərə bir stəkan içəndən sonra samovara
yenidən su tökülər və od salınarmış. 191 l-ci ildə müalicə üçün Tiflisə gedən Sabir bir
dəfə redaksiyada çay içərkən həmin beyti demişdir.
NƏGƏRDƏD KƏZ ƏCƏL...
(Səh. 290)
Bu beyt Sultan Məcid Qənizadənin «Ədəbiyyat qəzeti»ndə (31 oktyabr 1936, .No
26) çap olunmuş xatirələri əsasında kitaba daxil edilir.
RAZIYAM ÖLMƏYƏ MƏN,...
(Səh. 290)
İlk dəfə «Məlumat» qəzetində (4 iyul 1911, №3) H.İ.Qasımovun «Ə.Sabir, yaxud
xəstə şairimiz» məqaləsi içərisində, 1912-ci ildə isə A.Səhhətin «Hophop- namə»yə
yazdığı müqəddimədə çap olunmuşdur.
ARİZİ-QƏMLƏR ƏLİNDƏN...
(Səh.290)
İlk dəfə «Məlumat» qəzetində (29 iyul 1911, №25) «Ə.Sabir» imzası ilə çap
olunmuşdur.
Qəzetdə şeir «Mərhum Sabirin axırıncı günlərində dediyi kəlamlarından» qeydi ilə
verilmişdir.