Uzoq muddatli aktivlar
|
UM0
|
Um1
|
UM1-UM0
|
UM1/UM0*100-100
|
Joriy aktivlar
|
JA0
|
JA1
|
JA1-JA1
|
JA1/JA1*100-100
|
Aktiv jami
|
A0
|
A1
|
A1-A0
|
A1/A0*100-100
|
Passiv
| | | | |
O‘z mablag‘lari manbasi
|
O‘M0
|
O‘M1
|
O‘M1-O‘M0
|
O‘M1/O‘M0*100-100
|
Majburiyatlar
|
M0
|
M1
|
M1-M0
|
M1/M0*100-100
|
Passiv jami
|
P0
|
P1
|
P1-P0
|
P1/P0*100-100
|
VERTIKAL TAHLIL - Gorizontal tahlilni to‘ldiruvchi usuli sifatida moliyaviy hisobot elementlari, moddalarining tarkibiy jihatlariga baho berishni xarakterlaydi. Ushbu jihatlarni moliyaviy hisobotlarning barcha shakllariga nisbatan qo‘llash mumkin. Umumiy tarkibda yakka birliklarninng salmog‘i va ularning o‘zgarishlari asosida korxona moliyaviy holatini tashxislash yanada osonlashadi. Korxonani moliyaviy ahvolini anglash, bilishda asosiy jihatlar jami tarkibda birlik qatorlarni to‘g‘ri nisbatlashga qaratiladi.
Buxgalteriya balansining vertikal tahlili
Balans moddalari
|
O‘tgan yil
| |
Hisobot yili
| |
Farqi
| | | |
Summa
|
%
|
Summa
|
%
|
Summa
|
%
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6(4-2)
|
7(5-3)
|
Aktiv
| | | | | | |
Uzoq muddatli aktivlar
|
UM0
|
UM/A0*100
|
Um1
|
Um1/A1*100
|
Um1- UM0
|
Um1/ UM0
|
Joriy aktivlar
|
JA0
|
JA0/A0*100
|
JA1
|
JA1/A1*100
|
JA1- JA0
|
JA1/ JA0
|
Aktiv jami
|
A0
|
100
|
A1
|
100
|
A1- A0
|
A1/A0
|
Passiv
| | | | | | |
O‘z mablag‘lari manbasi
|
O‘M0
|
O‘M0/P0*100
|
O‘M1
|
O‘M1/P1*100
|
O‘M1- O‘M0
|
O‘M1/O‘M0
|
Majburiyatlar
|
M0
|
M0/P0*100
|
M1
|
M1/P1*100
|
M1- M0
|
M1/ M0
|
Passiv jami
|
P0
|
100
|
P1
|
100
|
P1- P0
|
P1/ P0
|
Бухгалтерия баланси активини вертикал ва горизонтал таҳлили
№
|
Mol-mulkning tarkibi
|
Yil boshiga
| |
Yil oxiriga
| |
Uzgarishi (+,-)
| | | | | |
ming so‘m
|
%
|
ming so‘m
|
%
|
ming so‘m
|
%
|
yil boshiga nisbatan %
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6=4-2
|
7=5-3
|
8
|
1
|
Uzoq muddatli aktivlar
|
1951868
|
13,8
|
2030050
|
15,4
|
78182
|
1,6
|
0,6
|
2
|
Oborot aktivlar
|
12180433
|
86,2
|
11 121986
|
84,6
|
- 1058447
|
-1,6
|
-7,5
|
|
Shu jumladan:
|
|
|
|
|
|
|
|
a)
|
Zahira va xarajatlar
|
3817146
|
27,0
|
5 495 476
|
41,8
|
1 678 330
|
14,8
|
11,9
|
b)
|
Pul mabag‘lari va qimmatli qog‘ozlar
|
6140612
|
43,5
|
4 424565
|
33,6
|
- 1716 047
|
-9,8
|
-12,1
|
v)
|
Debitorlar
|
2222675
|
15,7
|
1201945
|
9,1
|
- 1020730
|
-6,6
|
-7,2
|
|
Balans aktivining JAMI
|
14132301
|
100,0
|
13 152 036
|
100,0
|
- 980265
|
0,0
|
-7
| TREND TAHLILI - Asos tahlili sifatida dinamik o‘zgarishlarni baholashda eng ko‘p qo‘llaniladigan usul hisoblanadi. Ushbu usul yordamida yaqin va uzoq davriylikdagi o‘zgarishlarga mutlaq va nisbiy ifodalarda baho beriladi. Trend tahlilidan ko‘pincha aktivlar o‘zgarishini baholashda, foyda va uning o‘sishini baholashda, investitsiyalar hajmini baholashda foydalaniladi.
Тренд таҳлил
Yillar
|
Avtonomiya koeffitsiyenti
|
O‘zgarishi +,-
| | | | | | |
Oldingi yilga nisbatan
| |
Bazis davriga nisbatan
| | | | |
summa
|
%
|
summa
|
%
|
2015
|
K1
|
x
|
x
|
x
|
X
|
2016
|
K2
|
K2-K1
|
K2/K1*100
|
K2-K1
|
(K2/K1)*100-100
|
2017
|
K3
|
K3-K2
|
K3/K2*100
|
K3-K1
|
(K3/K1)*100-100
|
2018
|
K4
|
K4-K3
|
K4/K3*100
|
K4-K1
|
(K4/K1)*100-100
|
2019
|
K5
|
K5-K4
|
K5/K4*100
|
K5-K1
|
(K5/K1)*100-100
|
Молиявий коэффициентларда таҳлил
№
|
Ko‘rsatkichlar
|
Aniqlanishi
|
Qishloq xo‘jaligi
|
Qayta ishlovchi tarmoq
|
Savdo
|
Boshqalar
|
1
|
Moliyaviy (avtonomiya) mustaqillik koeffitsenti (Mk)
| |
Mk≥0,5
|
Mk≥0,5
|
Mk≥0,3
|
Mk≥0,5
|
2
|
Moliyaviy qaramlilik koeffitsienti (Kk)
| |
Kk≤0,5
|
Kk≤0,5
|
Kk≤0,7
|
Kk≤0,5
|
3
|
O‘z va qarz mablag‘lari nisbati koeffitsienti (Nk)
| |
Nk≥1,0
|
Nk≥1,0
|
Nk≥1,0
|
Nk≥1,0
|
4
|
Qoplash koeffitsienti (Jt)
| |
Jt≥1,6
|
Jt≥1,8
|
Jt≥1,3
|
Jt≥1,8
|
№
|
Ko‘rsatkichlar
|
Aniqlanishi
|
Qishloq xo‘jaligi
|
Qayta ishlovchi tarmoq
|
Savdo
|
Boshqalar
|
1
|
Moliyaviy (avtonomiya) mustaqillik koeffitsenti (Mk)
| |
Mk≥0,5
|
Mk≥0,5
|
Mk≥0,3
|
Mk≥0,5
|
2
|
Moliyaviy qaramlilik koeffitsienti (Kk)
| |
Kk≤0,5
|
Kk≤0,5
|
Kk≤0,7
|
Kk≤0,5
|
3
|
O‘z va qarz mablag‘lari nisbati koeffitsienti (Nk)
| |
Nk≥1,0
|
Nk≥1,0
|
Nk≥1,0
|
Nk≥1,0
|
4
|
Qoplash koeffitsienti (Jt)
| |
Jt≥1,6
|
Jt≥1,8
|
Jt≥1,3
|
Jt≥1,8
| Xulosalar
Iqtisodiy tahlilning metodi - xo’jalik hayotida jarayonlarni yuzaga kelishi, o’zgarishi hamda rivojlanishini dialektik yondashuv usulidan foydalanib o’rganish hisoblanadi. Iqtisodiy tahlilning metodi shartli ravishda ikki, xususan, oddiy-an’anaviy (odatdagi) va iqtisodiy - matematik (omilli tahlil) guruhlariga bo’lib o’rganiladi. Oddiy-an’anaviy (odatdagi) metodda iqtisodiy tahlil paydo bo’lganidan buyon an’anaga aylanib, amaliy tajribada keng qo’llanilgan usullar, ya’ni mutlaq va nisbiy farqlarni aniqlash, taqqoslash, guruhlashtirish, balansli bog’lanish, zanjirli o’rin almashtirish kabilar jamlangan. Iqtisodiy-matematik metod iqtisodiy axborotlarni qayta ishlovchi kompyuterlar hamda axborot texnologiyalarini rivojlanishi bilan shakllangan korrelyatsion-regression, integral, nazariy o’yin, matematik dasturlash kabi usullardan tashkil topgan.
Dostları ilə paylaş: |
