| Refleksiv dinləmə – mesajların mənasını açmaq və həmsöhbətlə fəal şəkildə əks əlaqə qurmaq prosesidir.
Xəbərin həqiqi əhəmiyyətinin aşkar edilməsində refleksiv cavablar kömək edir ki, onların arasında aydınlaşdırmanı, ifadələrin dəyişdirilməsini, hisslərin əks olunmasını və yekunlaşdırmanı qeyd etmək olar.
Aydınlaşdırma “Başa düşmədim”, “Nə demək istəyirsiniz?”, “Zəhmət olmasa bunu aydınlaşdıraq” və s. kimi əsas ifadələrdən istifadə edərək aydınlaşdırma üçün danışana müraciətdir.
İfadənin dəyişdirilməsi – doğruluğunu yoxlamaq üçün danışanın öz ifadəsini qurmaqdır. Açar sözlər: “Sizi başa düşdüyüm kimi...”, “Düşünürsünüz ki, ...”, “Fikrinizcə ...”
Hisslərin əks olunmasında diqqət dinləyicin danışanın emosional vəziyyətini “Yəqin Siz hiss edirsiniz ki,...”, “Siz bir qədər üzüntülü görünürsünüz...” və s. kimi ifadələrlə əks etdirməyə çalışmasına yönəlir.
Yekunlaşdırma zamanı danışanın əsas fikir və hissləri ümumiləşdirilir, bunun üçün: “Sizin əsas fikirləriniz, başa düşdüyüm qədərilə...”, "İndi dediklərinizi ümumiləşdirmək lazımdırsa ...” ifadələri istifadə olunur. Yekunlaşdırma söhbətin sonunda, məsələnin uzun müzakirəsi zamanı yaranan fikir ayrılıqları müzakirə edilərkən və söhbəti bitirdikdə məqsədəuyğundur.
Dostları ilə paylaş: |
