Muhandislik -geologik tadqiqotlar



Yüklə 6,89 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə37/335
tarix11.05.2022
ölçüsü6,89 Mb.
#86548
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   335
-qullanma

MOOS
)  shkalasi 
№ 
Mineral-
lar 
Moos 
qattiqlik 
shkalasi 
Qattiqlik 
miqdori  
kg/sm
2
 
Quyidagilar 
ishlatib 
aniqlanadi. 
Mineral 
larning 
qattiqlik 
gruppasi 
Rasmi 
1. 
Tal’k 

2,4 
tirnoq bilan 
chiziladi 
Yumshoq 
 
2. 
Gips 

36,0 
pichoq bilan 
chiziladi 
O’rtacha 
Qattiq 
 
3. 
Kal’tsit 

109 
pichoq bilan 
chiziladi 
 
4. 
Flyuorit 

189,0 
 
 
5. 
Apatit 

536,0 
pichoq bilan 
chiziladi 
 
 
6. 
Ortoklaz 

796,7 
oyna bilan 
tirnaladi 
Qattiq 
 
7. 
Kvarts 

1120,0 
oynani 
kesadi 
Juda 
Qattiq 
 
8. 
Topaz 

1427,0 
 
 
 
9. 
Korund 

1660,0 
 
 
 
10. 
Olmos 
10 
2060,0 
oynani 
kesadi 
 
 


32 
 
Mineralni  qattiqligini  aniqlash  uchun  uni  etalon  -  mineralning  uchi  bilan 
tirnab  ko’riladi.  Agarda  ustida  iz  tushib  qolsa,  demak  tekshirilayotgan  mineral, 
etalon mineralidan yumshoqroq ekan, agar iz qolmasa qattiqroq  sanaladi. 
Qattiqliklari bo’yicha minerallarni: yumshoq  qattiqligi  (2 gacha), o’rtacha 
(5 gacha), qattiq (5 - 8 gacha) va juda qattiq (8 dan katta)  bo’lishi mumkin.  Eng 
qattiq mineral - olmosdir. Korund ham o’z navbatida  qattiqligi 9 ga teng bo’lgan 
yagona mineraldir.  
Zichlig
i.  Minerallarning zichligi har - xil:  0,5 dan 21 g/sm
3
 gacha bo’lishi 
mumkin. Minerallar zichligiga ko’ra quyidagi guruhlarga  bo’linishi  mumkin: 
Yengil minerallar - zichligi 2,5 g/sm
3
 dan kichik (gips, osh tuzi). 
O’rtacha  yengil  minerallar  -  zichligi  2,5  -  4,0  g/sm
3
  (kvarts,  dala  shpati, 
olmos, shox aldamchisi).  
Og’ir minerallar  - zichligi 4 g/sm
3
 dan yuqori (sink aldamchisi, pirit, qizil 
temirtosh). 
Juda og’ir minerallarga - galenit, kinovar’, barit, serussit kiradi.  
Birikkanlik
. Birikkanligi xossasi - minerallarning qo’shilishi joyidan tekis 
parallel yuza bo’lib ajralishidir(5.4-rasm). 
      Bu  xossasi  jihatidan  minerallar:  o’ta  mukammal, 
mukammal va nomukammal  birikishi mumkin
.  
 
Sinish.  M
ineral  yorilganda,  sindirilganda  hosil 
bo’lgan  yuzaning  shakli  (tekis  yoki  notekisligi) 

Yüklə 6,89 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   335




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə