Mühazirə kursu а з я р бай ж ан р е с публика

MÜHAZIRƏ 23

Maddə daxilində statik maqnit sahəsi

1. 
   Маддялярин магнитлянмяси. Магнитлянмя вектору. Maqnitizmə həsr edilmiş əvvəlki mühazirələrdə fərz edilirdi ki, cərəyan axaraq maqnit sahəsi yaradan naqil vakuumda yerləşir. Əgər cərəyan axan naqil hər hansı mühitdə yerləşərsə onda, maqnit sahəsi fərqli olacaqdır.
   

Xarici maqnit sahəsinin təsiri altında maqnit momentinə malik, yəni maqnitlənən hər bir maddə maqnetik adlanır. Maqnitlənməni kəmiyyətcə təsvir etmək üçün maqnetikin vahid həcminin maqnit momentinə bərabər olan maqnitlənmə vektoru anlayışı daxil edilir

_{→ р}→
 ^p→ia

n
_{J } m _ i1
(23.1)

V V

burada n- ∆V həcmində olan atomların (molekulların) sayı,

P_m

ia
^→ - ∆V həcmindəki atomların maqnit momenti, ^p→ - i-ci
atomun maqnit momentidir. BS-də maqnitlənmə A/m –lə ölçülür. Müəyyən edilmişdir ki, zəif sahələrdə
J  H (23.2)
burada χ-ölçüsüz kəmiyyət olub maddənin maqnit qavrayıcılığı adlanır. Vakuum üçün və praktiki olaraq hava üçün (χ=0) H-maqnit sahəsinin intensivliyi olub makrocərəyanların maqnit sahəsini təsvir edir. Makrocərəyanları biz adətən sadəcə cərəyan adlandırırıq.

B

→
Vakuum üçün _↼


0

H 
0
(23.3)

_ →
Maddədəki maqnit induksiya vektoru bütün makro- və mikrocərəyanların maddədə yaratdığı yekun maqnit sahəsini xarakterizə edir, yəni

(23.2)-ni nəzərə alsaq
→

→
B  B₀


B' 



→

→
₀ Н  ₀ J

(23.4)

B  ₀ H  ₀H  ₀(1 )H  ₀H
(23.5)

burada

  1 

(23.6)

maddənin maqnit nüfuzluğu adlanıb ölçüsüz kəmiyyətdir. O maqnit sahəsinin maddədə neçə dəfə gücləndiyini göstərir. Yada salaq ki, ε-dielektrik nüfuzluğu elektrik sahəsinin maddədə neçə dəfə zəiflədiyini göstərirdi.

2.