“Mülkü müdafiə” fənni üzrə kollokvium suallarının cavabları Fövqəladə hal və onun növləri



Yüklə 180,25 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/7
tarix14.01.2018
ölçüsü180,25 Kb.
#20631
1   2   3   4   5   6   7

Sunamilər  torpağın  tektonik  hərəkətindən,  sualtı  vulkanların  püskürməsindən, 

okeanda böyük torpaq hissələrinin çökməsindən, yeraltı sürüşmələrdən yaranır. 

 

2.5. Yolxucu xəstəliklər, törədicilərə onların vurduğu ziyan. 

 

Epidemiya  –kəskin  yolxucu  xəstəliklərin  sürətlə  və  geniş  halda  insanlar  arasında 

yayılmasına  epidemiya  deyilir.  Epidemik  xəstəliklər  ilkin  yoluxma  ocaqlarından 

ətrafa  müxtəlif  yollarla  və  vasitələrlə  geniş  yayıla  bilər.  Yolxucu  xəstəliklərin 

törədiciləri  mikroblardır.  Onlara  aiddir:  bakteriyalar,  viruslar,  riktersiyalar  və 

göbələkciklər.  Xəstəlik  müxtəlif  yollar  və  vasitələrlə  keçir:  tənəffüs  orqanları 

vasitəsilə,  yoluxmuş  ərzaq  məhsullarından,  alafdan  və  sudan  istifadə  edərkən, 

yoluxmuş  əşyalara  toxunarkən,  xəstə  adamlar  və  heyvanlarla  təmasda  olarkən, 

xəstəlik daşıyıcı həşarat və gənələr dişləyərkən. 



Epizootiya  –rayonda  və  ya  ölkədə,  bəzən  isə  bütün  qitədə  heyvanlar  arasında 

xəctəliyin  geniş  yayılmasına  deyilir.  Zərərvericilərin  geniş  yayılması  da  xalq 

təsərrüfatına,  xüsusən  də  meşə  və  kənd  təsərrüfatına  ciddi  ziyan  vurur.  Eyni 

zamanda insanların məhvinə də gətirib çıxarır. Məsələn, son bir neçə ildə yayılmış 

quş  qripi  xəstəliyi  bəzi  yerlərdə  insanların  məhvinə  səbəb  oldu.  2005-2010-cu 

illərdə quş qripi nəticəsində dünyada yüzlərlə adam məhv olmuşdu. 



Epifitotiya –bitki xəstəliklərinin yayılmasından ibarətdir və əsasən bu xəstəliklərlə 

səciyyəvidir: dənli bitkilərin pas xəstəliyi, çəltiyin göbələkcik xəstəliyi, fitoftoroz, 

yaxud  kartof  çürüməsi-  kartofun  yarpaq,  budaq  və  kökünü  çürüdən  ən  zərərli 

göbələkcik  xəstəliyi  və  c.  Müxtəlif  kimyəvi  maddələrdən  düzgün  istifadə 

edilməməsi  nəticəsində  də  bitkilər  məhv  ola  və  ya  xəstəliklərə  məruz  qala  bilər. 

Infeksion  xəstəlik  ocağı  yaranarkən  yoluxmuş  ərazidə  insanların,  heyvanların  və 

bitkilərin  mühafizəsi  üzrə  tədbirlər  müvafiq  orqanlar  tərəfindən,  o  cümlədən  də 

dövlət sərhədlərində gömrükxanalar tərəfindən yerinə yetirilir.  

 

 

3.1.Mülki müdafiə ilk dəfə hansə ölkədə yaranıb? Azəraycan Respublikasında 

MM-ə ilə bağlı hansı əsasnamə, qanunlar və qərarlar qəbul olunub? 

Mülki  müdafiə  ilk  dəfə  Fransanın  Paris  şəhərində  1931-ci  ildə  general  Sant  Pol 

tərəfindən,  bir  qurum  kimi  yaradilmışdı.  3  noyabr  1993-cü  il  tarixindən 

Azərbaycan  Respublikası  bu  təşkilatın  üzvidir.  Azərbaycan  Respublikasının 

Prezidenti  1992-ci  il    iyulun    31-  də  “  Azərbaycan  Respublikasının  Mülki 

müdafiəsi  haqqında Əsasnamə”-nin təsdiq edilməsi barədə 73 saylı və 1998- ci il 

aprelin  18-  də  “Mülki  müdafiə  haqqında”  Azərbaycan  Respublikası  Qanununun 

(30  dekabr  1997-  ci  il,  №  420-  İQ  )  tətbiq  edilməsi  barədə  700  saylı  fərmanı 

imzalamışdır. 30 aprel 1992-ci il tarixli FH –in qarşısının alınması və belə hallarda  

fəaliyyət  üzrə“  Azərbaycan  Respublikasında  Dövlət  siyasəti  haqqında”  Nazirlər 

Kabinetinin  339  nömrəli,  “Əhalinin  mühafizəsinin  əsas  prinsipləri  haqqında”  29 

dekabr  1992 –ci il  tarixli  700 nömrəli  qərarı.   Azərbaycan  Respublikası  FHN-nin 

Mülki müdafiə Qoşunları haqqında əsasnamə(29 dekabr 2006-ci il№ 511 ) qəpul 

edilmişdir.  Yeni  Əsasnamə  və  Qanunda    Azərbaycan  Respublikasında  Mülki 

müdafiənin  əsas  məqsəd  və  vəzifələrini  habelə  dövlət  hakimiyyəti  və  idarəetmə 

orqanlarının, ictimai təşkilatların, eləcə də məsul şəxslərin və bütün vətəndaşların 

mülki müdafiə  üzrə vəzifələri müəyyən edilmişdir.  



“Mülki  müdafiənin  təmin  edilməsi  barədə”  Azərbaycan  Respublikası  Nazirlər 

Kabinetinin 25 sentyabr 1998-ci iltaixli, 193 nömrəli qərarının tələbləri: 

Dövlət  və  qeyri-dövlət  ali,  orta  ixtisas  məktəbi  tələbələrinə,  texniki  peşə  və 

ümumtəhsil məktəbləri şagirdlərinə  mülki müdafiənin öyrədilməsi. 

-Mülki  müdafiə  fənni  –  ali  məktəblərdə  əyani, qiyabi və  axşam  şöbələrinin  bütün 

tələbələrinə  öyrədilməsi  məcburi  olan  fənlər  sayılır  və  tədris  planlarına  xüsusi 

fənlər kimi daxil edilir. 

 

3.2. Fövqəladə hallarla mübarizədə Dövlət orqanları və onların vəzifələri. 

Mülki müdafiə ərazi-istehsalat prinsipi üzrə təşkil edilir. Bu, o deməkdir ki, mülki 

müdafiənin bütün tədbirləri həm icra hakimiyyəti xətti üzrə, həm də istehsalat və 

digər  təsərrüfat  fəaliyyətinə  rəhbərlik  edən  nazirlik  və  idarələr  xətti  üzrə 

planlaşdırılır və yerinə yetirilir. 

     Yeni  Qanuna  və  Əsasnaməyə  müvafiq  olaraq  Azərbaycan  Respublikasında 

Mülki  Müdafiə  işinə  ümumi  rəhbərliyi  Azərbaycan  Respublikasının  Pezidenti 

həyata keçirir. Azərbaycan Respublikasının Mülki Müdafiəsinə Respublikanın Baş 

Naziri  bilavasitə  rəhbərlik  edir  və  mülki  müdafiənin  qarşısında  duran  vəzifələri 

həyata  keçirməyə  daim  hazır  olması  üçün  məsuliyyət  daşıyır.  Mülki  müdafiə 

tədbirlərini  planlaşdırmaq  və  həyata  keçirməsini  təşkil  etmək,    habelə  icraya 

nəzarət  məqsədilə  Azərbaycan  Respublikası  Fövqəladə  Hallar  Nazirliyi  gündəlik 

rəhbərlik edir. Yerlərdə mülki müdafiəyə bilavasitə aşağıdakılar rəhbərlik edirlər: 

-Naxçıvan  Muxtar  Respublikasında–Müxtar  Respublikasının  Milli  məclisinin 

sədri;  


-Şəhərlərdə,  rayonlarda,  kənd  və  qəsəbələrdə  -müvafiq  icra  hakimiyyəti  başcıları 

və onların nümayəndələri; 

-təsərrüfat birliklərində və obektlərdə -onların rəhbərləri və sahibkarları. 

       Mülki  müdafiənin  vəziyyəti  üçün  həmin  şəxslər  tam  məsuliyyət  daşıyırlar  və 

bu, onların vəzifə borcuna daxildir. Onların rəhbərliyi qərargah, xidmətlər və başqa 

dövlət orqanları vasitəsilə yerinə yetirilir. 

       Mülki  müdafiə  tədbirlərini  planlaşdırmaq,  həmin  plandan  irəli  gələn 

vəzifələrin  yerinə  yetirilməsini  təşkil  etmək  və  onların  icrasına  nəzarət  üçün 

yerlərdə mülki müdafiə qərargahları yaradılır. Mülki müdafiə sistemində təsərrüfat 

obyektləri  (müəssisələr)  mühüm  yer  tutur.  Təsərrüfat  obyektləri  (müəssisələr) 

mülki müdafiənin təşkilində vacib rola malikdir və əsas mərhələdir. 

      Bütün  mülki  müdafiə  tədbirlərinin  bünövrəsi  məhz  burada  qoyulur.  Obyekt 

dedikdə idarə, müssisə, təhsil müəssisəsi və digər müəssisələr nəzərdə tutulur. 

 

3.3.Azərbaycan Respublikasının FHN-nin Mülki Müdafiə üzrə əsas vəzifələri. 

Mülki müdafiə üzrə dövlət funksiyalarını Azərbaycan Respublikasının Fövqəladə 

Hallar  Nazirliyinin  orqanları  yerinə  yetirir.  Buraya  bütün  idarəetmə  orqanları, 

müxtəlif mülkiyyət formalarına aid olan birliklər, müəssisələr, idarələr, təşkilarlar 

və  digər  obyektlər,  onların  qüvvə  və  vasitələri  daxildir.  Onlar  sülh  və  fövqəladə 

hallarda  respublikanın  bütün  ərazisində  mülki  müdafiə  tədbirlərinin  yerinə 

yetirilməsini təşkil edirlər.  

-fövqəladə  halların  nəticələrindən  əhalinin  və  təsərrüfat  obyektlərinin  mühafizə 

edilməsi; 




Yüklə 180,25 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə