Мустақил ўҚув фаолиятини

AXBOROTNI OG‘ZAKI

RAVISHDA UZATISh

3

• 
  Ilmiy tarzdagi nutq: tavsifiy xususiyatlari
  

• 
  Ma’ruza bilan so‘zga chiqish
  

• 
  Taqdimot (Xabar berish)
  

AXBOROTNI OG‘ZAKI RAVISHDA UZATISh

Bo‘limda ilmiy tavsifdagi ma’lumotlarni og‘zaki ravishda taqdim etish shakli – ma’ruza, shuningdek o‘quv topshirig‘ini bajarish natijasi – taqdimot qarab chiqiladi.


Gapirish – bu nutqiy o‘zaro harakat qilishning eng faol shakli bo‘lib uning yordamida og‘zaki ravishda muloqat amalga oshiriladi; ma’ruza, xabarlar bilan so‘zga chiqishda mustaqil faoliyat sifatida namoyon etiladi.


ILMIY TARZDAGI NUTQ: TAVSIFIY XUSUSIYaTLARI

Ilmiy tarzdagi nutqda maqsadni tahminlash

1. Ma’ruzani nimadan boshlamoq zarur?


E’tiborni quyidagi usullar bilan egallash mumkin:

 Esdan chiqarmang, ma’ruza boshlanishidan so‘ng mavzuni asoslash zarur bo‘ladi va uning dolzarbligi, shuningdek ilmiy holati – tezis aytib o‘tiladi.

2. Asosiy ma’ruzani bayon etishda tinglovchilarni
qanday yo‘l bilan qiziqtirish mumkin?

 Keltiriladigan obrazlar, solishtirishlardan unumli foydalanish va ular me’yoriga amal qilishni esda tuting!

3. Qayd tarzda so‘zga chiqishni tugatish lozim?

Chiqish oxirida uning maqsadiga ko‘ra, quyidagilar mumkin:

Rezyume qilish – bu xulosa qilish. Qisqacha xulosa qilinadigan jumla – bu so‘zlovchi nutqining «aylantirilgan» shakli, uning asosiy g‘oyasi.


Rezyume matnidagi ibora va so‘z birikmalari namunalari

- Shunday qilib, …

- Tasdiqlash mumkinki …
- Asosiy g‘oya binobarin, quyidagicha bo‘ladi ...
- Aytib o‘tilganlarni jamlaymiz