Mustaqil ishi mavzu: asosiy vositalarning turkumlanishi

Asosiy vositalarning analitik va sintetik hisobi

• Asosiy vositalarning turkumlanishi analitik hisobni yuritish uchun asos kilib olinadi. Inventar kartochkalari va hisobga olish daftari va inventarizatsiya ruyxati asosiy vositalarning analitik hisobini asosiy registrlari hisoblanadi. Ularning kanday shaklda bulishi asosiy vositalarning turlariga boglik ba`zi korxonaldarda analitik hisob inventar kartochkalarida yuritilsa, boshkalarda asosiy vositalarni hisobga olish daftari va inventarizatsiya ruyxatidan foydalaniladi.
• 01 "Asosiy vositalar" schyoti mulk tarikasida tegishli bulgan asosiy vositalar to`g`risida ma`lumotlar berish uchun tayinlangan.

Ta`sischilar tomonidan Nizom kapitali uchun xissa sifatida berilgan asosiy vositalar kuyidagi buxgalteriya yozuvi bilan rasmiylashtiriladi:

• Ta`sischilar tomonidan Nizom kapitali uchun xissa sifatida berilgan asosiy vositalar kuyidagi buxgalteriya yozuvi bilan rasmiylashtiriladi:
• Debet 01 "Asosiy vositalar"
• Kredit 75 "Ta`sischilar bilan hisob kitoblar"
• Asosiy vositalar korxonalar va jismoniy shaxslardan bepul olinganda va xukumat organlaridan subsidiya tarikasida berilganda buxgalteriya hisobi schyotlarida kuyidagicha aks ettiriladi:
• Debet 01 "Asosiy vositalar" schyoti
• Kredit "Foyda va zararlar"
• Kredit 85/3 "Kushilgan kapital" (davlat korxonalarida)
• Asosiy vositalarning korxonadan chikib ketishiga doir hisob jarayonlari 47 "Asosiy vositalarni sotish va ularni boshka chikib ketishlari" aktiv passiv schyotida amalga oshiriladi. Ushbu schyotning debetida chikib ketayotgan asosiy vositalarning dastlabki kiymati, asosiy vositalarning chikib ketishi bilan boglik xarajatlar, asosiy vositalarga tegishli qo`shimcha kiymat soligi aks ettiriladi. 47 schyotining krediti buyicha esa chikib ketayotgan asosiy vositalarga tegishli eskirish mikdori, asosiy vositalarni sotishdan tushgan tushum, asosiy vositalar tugatishdan olingan materiallar, extiyot kismlar va boshkalarning asosiy vositalarni tugatish komissiyasi tomonidan urnatilgan bahoda hisobga olinadi.
• Asosiy vositalar sotilganda ularni sotish baholari 62 yoki 76 schyotning debeti va 47 schyotning kredetida yoziladi. Bir vaktning uzida asosiy vositalarning daslabki kiymati 01 schyotning kreditidan hisobdan uchirilib 47 schyotning debetiga yoziladi. Eskirish mikdori esa 02 schyot debeti va 47 schyot kredetiga yoziladi. Asosiy vositalarni sotish buyicha hisoblangan qo`shimcha kiymat solmigiga 47 schyot debeti va 68 schyot kreditlanadi. Asosiy vositalarni sotish bilan boglik bulgan xarajatlarga 47 schyot debetlanadi va kuyidagi schyotlar kreditlanadi: 10, 12, 23, 70, 69 va boshkalar.