Mustaqil ishi mavzu: tok transformatorlari

Uzgarmas tok mashinasining magnit tavsifi

F_q = F_+F_z+F_a+F_m+F_ya

Xavo bo‘shlig‘idagi magnit maydonning bir qator qiymatlariga F_q ni hisoblab F=f(F_q) tavsifini chizish mumkin. Bu tavsifga (36-rasm) o‘zgarmas tok mashinasining magnitlanish yoki magnit tavsifi deyiladi.
Elektr mashinasining magnit zanjirini to‘yinish darajasini to‘yinish koeffi-sienti K_ yordamida aniqlash mumkin.


Agar magnit xarakteristikaning boshlanish qismiga urinma o‘tkazilsa, bu urinma (36-rasm 2-chiziq) _=f(F_) bog‘lanishni ifodalaydi. Magnitlanish xarakteristikalarining 1 va 2-chiziqlarini abssissa o‘qi bo‘yicha farqlari magnit zanjirning ferromagnit bo‘laklaridagi magnitlovchi kuchlarning yig‘indisiga teng.
Magnit zanjiri to‘yinmagan elektr mashinalarini tayyorlash uchun konstruktiv materiallari ko‘p sarflanganligi sababli magnit zanjiri to‘yingan mashinalarga nisbatan og‘ir bo‘ladi. Shuningdek, magnit zanjiri kuchli to‘yingan mashinalarni ishlab chiqarish uchun qo‘zg‘atish chulg‘amini tayyorlashda ko‘proq rangli metallning sarflanishini va qo‘zg‘atish magnit oqimini hosil qilishga elektr quvvatni ko‘proq sarflashni talab qiladi. Umuman ishlab chiqarilayotgan elektr mashinalarining to‘yinish koeffitsienti K_ = 1.21.35 ga teng va baozi hollarda K_ = 1.72.2.

Parallel ulash shartlari. Maxsus transformatorlar turlari.
Ikki yoki birnecha transformatorlarning parallel ishlashi deb, birlamchi chulg‘amlari ham, ikkilamchi chulg‘amlari ham parallel ulangan holatdagi ishlash rejimlariga aytiladi. Transformator­lar parallel ulanganda transformatorlarning bir nomli klemmalari tarmoqning bir o‘tkazgichiga ulanadi (2.5,a-rasm).
Bir transformator o‘rniga umumiy quvvati teng bo‘lgan birnecha transformatorlarni parallel ulab ishlatish, transformator­lardan birining avariya holatida, yoki uni ta’mirlash uchun o‘chirilganda iste’molchini uzluksiz energiya bilan ta’minlash uchun zaruriy choradir. Iste’molchining yuklanish grafigi sutka­ning xar hil soatlarida o‘zgaruvchan bo‘lganida ham bu chorani qo‘llash maqsadga muvofiq bo‘ladi. Bunday holatlarda yuklanish quvvati kamayganda bir yoki birnecha transformatorlar o‘chiriladi, qolganlari esa nominalga yaqin yuklanish bilan ishlaydi. Natija­da transformator ishining ekspluatatsion ko‘rsatkichlari (FIK, sosφ2) birnecha qadar yuqori bo‘ladi.


Adabiyotlar:


1.Voldek A. I. "Elektricheskie mashin Moskva Energiya, 1974.
27-32 betlar
2.Kamolov N. K.Usmonov, Sh. Yu. «Elektromexanika» fanidan darslik

10. 
    betlar
    

3.Ibroximov U. " Elektr mashinalari", "Ukituvchi", 1982 yil
4.Kasatkin V.A. "Elektricheskie mashinы"," Vыssha shkola", "Kiev", 1982 god.