Mustaqil ishi mavzu: tok transformatorlari

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
ISLOM KARIMOV NOMIDAGI TOSHKENT DAVLAT TEXNIKA UNIVERSITETI OLMOLIQ FILIALI
“________________________________________” FAKULTETI
“________________________________________” KAFEDRASI
“________________________________________” FANIDAN
MUSTAQIL ISHI

MAVZU: TOK TRANSFORMATORLARI

GURUH:______________________
BAJARDI:_____________________
TEKSHIRDI:__________________

OLMALIQ 2023

Mavzu: Tok transformatorlari

Reja:

1. 
   Tok transformatorlari.
   
2. 
   Kuchlanish transformatorlari.
   
3. 
   Transformatorlarga qo‘yiladigan asosiy talablar, ularni manbaga ulash.
   

4. Uzgarmas tok mashinalarining tuzilishi va ishlash prinsipi, magnit zanjirini xisoblash.

Tok transformatorlari
Tok va kuchlanish transformatorlari asosan elektr o‘lchov asboblarini va rele himoyasi elementlarini yuqori kuchlanishli tarmoqdan ajratish, yuqori kuchlanishli tarmoqdagi tok va kuchlanishni standart o‘lchov asboblari yordamida o‘lchash uchun tokni 1-5A ga, kuchlanishni esa 100V gacha pasaytirish uchun xizmat qiladi. Tok transformatorlarining ikkilamchi chulg‘amini quvvati 5100 VA gacha va kuchlanish transformatorlari esa, 251000 VA gacha tayyorlanadi. Tok transformatorlarining birlamchi chulg‘ami isteomolchi bilan ketma-ket ulanadi, ikkilamchi chulg‘ami esa o‘lchov asboblariga yoki elektrotexnologik qurilmalarini himoya qilish asboblariga ulanadi. Tok transformatorining ikkilamchi chulg‘amiga ulangan asboblarning ichki qarshiliklari kichik bo‘lishi kerak, shuning uchun tok transformatorlari asosan qisqa tutashuv rejimida ishlaydi. Tok transformatori ishlayotganda magnit tizimidagi magnit oqimi juda oz bo‘lib, magnit tizimi to‘yinmagan rejimda bo‘ladi. Tok transformatorlarining ikkilamchi chulg‘amini ochiq holda birlamchi chulg‘amini manbaga ulash, ularning ish muddatini qisqarishiga olib keladi. Chunki, ikkilamchi chulg‘amdagi tokning magnitsizlantiruvchi taosiri yo‘qolib, magnit o‘zakdagi magnit oqim kuchayib ketadi, natijada ikkilamchi chulg‘amda ximoyalash materiali uchun xavfli bo‘lgan kattalikdagi elektr yurituvchi kuch induksiyalanib, chulg‘amning himoyalash materiallarini ishdan chiqarishi mumkin. Tok transformatorlari 0,2; 0,5; 1,0; 3;10 aniqlik klasslarida tayyorlanadi. Kuchlanish transformatorlari 0,2; 0,5; 1,0 va 3 klasslarda va xar-xil konstruksiyalarda tayyorlanadi. Kuchlanish transformatorining elektr sxemasi kuch transformatorlarinikiga o‘xshash bo‘ladi. Tok transfor-matorining elektr sxemasi 30-rasmda keltirilgan.