O 'z b e k ist o n respublikasi oliy va 0 ‘rta m a xsus t a ’lim vazirlig1

bilan qabul qilish qiymati. Ko‘pincha buni o‘rta qiymat deb ham yuritiladi.
Kutilmaning matematik ifodasi quydagichadir:
M v = M  + (A-, - x0) ¥ - + ...+ о ,, - 7 „ ) 4 L +
w
ax 
dxn
Dispersiya - tasodifiy qiymatlaming o ‘rta qiymatdan qancha ortganini
ko‘rsatuvchi kattalik. Uning birligi matematik kutilma birligining kvadrati-
” 
d f
da oMchanadi. Matematik ifodasi 
= 
A
t
,

---

Variatsiya koeffitsienti - tasodifiy qiymatda o‘rta qiymatdan og‘ish
nisbatini ko'rsatuvchi birliksiz kattalik. Masalan, samolyot konstruksiya-
lariga ta’sir qiluvchi yuklar uchun variatsiya koeffitsienti ba’zi hollarda 150-
200 % ga ham boradi.
Tasodifiy qiymatlaming taqsimot qonuni. Tasodifiy qiymatlaming
G(x) - R(x x) berilishi noma’lum boMsa ham, ulami umumlashtirish maqsa-
dida ma’lum bir qonunga bo‘ysunadi deb qarash mumkin. Ishonchlilik
nazariyasida masalalar yechish uchun bir qancha taqsimot qonunlaridan foy-
dalaniladi: Normal, Lognormal qonunlari, Eksponensial qonuni, Vey-
bulla, Gauss, Reley, Puasson kabi qonunlar va b. shular jumlasidandir.
Konstruksiyalami hozirgi zamon darajasida hisoblash, ya’ni o‘ta aniq,
mukammal loyihalash maqsadida ham tashqi omillar (kuch va yuklanish-
lar), ham ichki parametrlar (fizikaviy va mexanikaviy, geometrik
tavsiflar)ning tasodifiy qiymat ekanligini inobatga olish zarur, shuning uchun
masalaning ehtimoliy xarakterini va uning yechimida ishonchlilik nazariya­
sining yutuqlarini qoMlashni ham hisobga olish zarurdir.
Bu kabi masalalarni yechishda ehtimoliy yondoshish yoMidan foydala­