40
Guruhning a
’zolarga ta’siri
Konformizm - moslashish
Negativizm
– guruh fikriga qarshi turish
Asosida birikadi va uyushadi.
Har bir shaxs o`z faoliyatini turli guruhlar sharoitida yoki turli guruhlar ta
’sirida
amalga oshiriladi. Chunki, jamiyatdan chetda qolgan yoki insonlar guruhiga umuman
qo`shilmaydigan individning o
’zi yo’q, kishi jamiyatda yashar ekan, u doimo turli insonlar
bilan muloqotda, o
’zaro ta’sirda bo`ladi, bu muloqot jarayonlari esa doimo kishilar guruhida
GURUH
Umumiy belgi
Umumiy maqsad
Umumiy muloqot
Umumiy faoliyat
Guruh shakllanishi
Jamiyat ehtiyojlari
Ijtimoiy ehtiyojlar
41
ro
’y beradi. Shuning
uchun ham guruhlar muammosi, uni o’rganish va guruhlarning
shakllanishiga oid ilmiy xulosalar chiqarish ijtimoiy psixologiyaning asosiy mavzularidan
va muammolaridan biridir.
Psixologik ma
’noda
guruh - bu umumiy belgilar, umumiy faoliyat, muloqot hamda
umumiy maqsad asosida birlashgan kishilar uyushmasidir. Demak,
olimlar guruhi tashkil
topishi uchun albatta qandaydir umumiy maqsad yoki tilaklar, umumiy belgilar bo`lishi
shart. Masalan, talabalar guruhi uchun umumiy narsalar ko
’p (o`quv faoliyati, bilim olish,
yoshlarga xos birliklar (o
’spirin yoshlar), ma’lum o`quv yurtida ta’lim
olish istagi va
hokazo. Ko
’chada biror tasodif ro’y berganligi uchun to’plangan kishilar uchun ham
umumiy bo`lgan narsa bor - bu qiziquvchanlik bo`lib o
’tgan hodisaga guvohlik, unga
umumiy munosabatdir.
Guruhni
alohida shaxslar tashkil etadi, lekin har bir guruh psixologiyasi uni tashkil
etuvchi alohida shaxslar psixologiyasidan farq qiladi va o
’ziga
xos qonuniyatlarga
bo
’ysunadi. Ayni shu qonuniyatlarni bilish esa turli tipli guruhlarni boshqarish va ana shu
guruhlarni tashkil etuvchilarni tarbiyalashning asosiy mezonidir.
Guruhlarning turlari ko
’p, hozir biz katta guruhlar psixologiyasiga to`xtalib o`tamiz:
Dostları ilə paylaş: