O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi samarqand davlat universiteti psixologiya nazariyasi va amilyoti kafedrasi
VIII BOB. Shaxsni o‟rganish metodlari, prinsiplari, shaxs
Yüklə 3,8 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- X BOB. Shaxs rivojlanish mexanizmlari 1. Shaxs rivojlanishi va shakllanishini harakatga keltiruvchi kuchlar XI BOB. Shaxs psixologiyasiga kirish
- XII BOB. Sotsial psixologik g‟oyalar shakllanishi tarixi.
- XIV БОБ. Sotsial va shaxslararo munosabatlar 1.Shaxsning o‗zini o‗zi anglashi. Men-konsepsiyasi. Shaxsning ijtimoiy tasavvurlari
- K I R I SH
| VIII BOB. Shaxsni o‟rganish metodlari, prinsiplari, shaxs
psixologiyasi muammosining metodologiyasi 1. Shaxs psixologiyasi metodologiyasi va metodlari IX BOB. Shaxs rivojlanishini davrlashtirish 1. Shaxs rivojlanishining yo‗nalishlari va nazariyasi 4 2. Shaxs taraqqiyotini davrlarga bo‗lish 3. Shaxs taraqqiyotining individual – psixologik xususiyatlari X BOB. Shaxs rivojlanish mexanizmlari 1. Shaxs rivojlanishi va shakllanishini harakatga keltiruvchi kuchlar XI BOB. Shaxs psixologiyasiga kirish 1.Shaxsni tadqiq etilish tarixi 2.Shaxs psixologik tadqiqotlar predmeti sifatida 3.Shaxsni emperik o‗rganish metodologiyasi XII BOB. Sotsial psixologik g‟oyalar shakllanishi tarixi. 1. Muomala tuzilmasi. Metodologiya tushunchasi 2. Guruhiy jarayonlar shaxslararo munosabatlar XIII БОБ. Shaxs psixologiyasi metodologiyasi va metodlari 1.Psixologiyada shaxs fenomeni. 2.Shaxsni izohlashdagi o‗ziga xosliklar. 3.Shaxs metodologiyasining nazariy yondashuvlari va uni o‗rganish metodlari XIV БОБ. Sotsial va shaxslararo munosabatlar 1.Shaxsning o‗zini o‗zi anglashi. Men-konsepsiyasi. Shaxsning ijtimoiy tasavvurlari 1.1.O‗z-o‗zini anglash: jarayoni va natijasi 1.2.Men-konsepsiyasi va jinsiy o‗xshashlikning shakillanishi 1.3.Gender o‗xshashligi 1.4.Ijtimoiy tasavurlari: muammolar va istiqbollar 5 K I R I SH Insonshunoslik fanlarini markazida shaxs muammosi turishi, shaxs o‗zining ijtimoiy-tarixiy taraqqiyoti davomida va ontogenezida tabiat bilan jamiyat o‗rtasida murosaviy munosabat o‗rnatishi tufayli sivilizatsiyani yaratish, uni asrash, takomillashtirish imkoniyatiga ega bo‗ldikkim, buning oqibatida jonli mavjudodlar, jonsiz narsalar unga tobelikka mangu hukm etildi. Fan va texnikani rivojlantirish yuksak yutuqlarga olib kelganligi bilan birga tabiati xavf-xatar ortishiga, umumiy balans buzilishiga negiz yaratadi. XXI asrdagi odamlar ularning zamondoshlari, o‗tmishdoshlari tomonidan yo‗l qo‗yilgan nuqsonlarni bartaraf etish uchun hamkorlikda faoliyatni uyushtirsalar, umubashariy g‗oyalar, prinsiplar ham umumiy ham hususiy ahamiyat kasb qilishini diqqat markazida tutsalar yer kurrasi barchani umumiy makoniga, maskaniga aylanadi. Hozirgi zamon shaxsiy psixologiyasi sohasi yuqoridagi ulug‗vor tuyg‗ularni ijtimoiy xayotda qaror toptirish imkoniyatlari to‗g‗risida bo‗lg‗usi mutaxassis psixologlarga muoammoli bilimlar berish bilan cheklanib qolmasdan, balki ularni mustaqil fikrlashga, treninglar yordami bilan o‗zini-o‗zi takomillashtirishga o‗rgatish funksiyasini ham bajaradi. Bugun mustaqil yurtimiz fuqarolari psixologiyasida ro‗y berayotgan o‗zgarishlar, ulardagi hayotda, uning qadriyatilariga, kasb-kori, oilasi va yaqinlariga bo‗lgan munosabatlarida tobora milliy istiqlol mafkurasining asosiy mazmun va mohiyatlari mujassamlashmoqda. Shu ma‘noda psixologiya fanining muhim tarmog‗i bo‗lmish shaxs psixologiyasi oldida turgan vazifalar ko‗lami va salmog‗i kattadir. Biz jamiyatimiz hayotida ro‗y berayotgan barcha o‗zgarishlarning ijtimoiy psixologik mohiyatini shaxs psixologiyasining bugungi xolati va istiqboli nuqtai nazaridan tahlil qilish orqali bu fanning jamiyatdagi o‗rni va imkoniyatlariga baho berishni niyat qildik. O‗quv qo‗llanmada ko‗tarilayotgan masalalar ijtimoiy hayot sirlarining muxtasar bayoni bo‗lsa-da, ma‘lum ma‘noda shaxs psixologiyasining ilmiy amaliyot va ilmiy tadqiqot quroli sifatidagi imkoniyatlari to‗g‗risida tasavvur beradi. Shaxs psixologiyasining vazifalaridan kelib chiqib, o‗quvchilar hukmiga havola etilayotgan ushbu kitobning asosiy maqsadi insonning jamiyat bilan bo‗ladigan ko‗plab murakkab munosabatlari tizimining ijtimoiy psixologik mexanizmlarini yoritib berishdir. Ushbu o‗quv qo‗llanma yoshlarga aynan psixologik bilimlar asoslarini bersa-da, umid qilamizki, ularni o‗z atrofida ro‗y berayotgan islohotlarga holis baho berish, o‗zi va o‗zgalar ruhiyati sir-asrorlarini befarq bo‗lmaslik, o‗z layoqatlarini o‗stirishning elementar vositalaridan bohabar bo‗lishga yordam beradi. 6 Kitob shaxs psixologiyasi asoslari bo‗yicha muxtasar bilimlarni beradi, bunda albatta shaxs psixologiyasidagi tadbiqiy, amaliy sohalarga, shaxs psixologiyasi predmeti, maqsadi va vazifalari, shaxs psixologiyasi tushunchasi, shaxs psixologiyasi tarixi, shaxs psixoanalitik nazariyasi, shaxs bixevioristik va gumanistik nazariyasi, shaxs kognitiv va dispozision yo‘nalishi nazariyasi, ijtimoiylashuv nazariyasi, shaxsni o‘rganish metodlari, prinsiplari, shaxs psixologiyasi muammosining metodologiyas, shaxs rivojlanishini davrlashtirish, shaxs rivojlanish mexanizmlarini o‘rganish. Shaxs psixologiyasi metodini tushunish umumiy psixologiya va sosiologiya predmetini tushunishga bog‘liqligini o‘rganish, shaxsning ijtimoiy munosabatlardagi turli toifalariga e‘tiborni qaratadi. Har bir bob avvalida bobda ko‗riladigan masalalar, bobning qisqacha mazmuni, bob yakunida esa qisqacha xulosa, nazorat savollari hamda mustaqil ishlar uchun mavzular berilgandir. Muallif har bir o‗quvchi kitobni mutoala qilish jarayonida unda ko‗tarilgan muammolarga befarq qolmaydi, jahonda va mustaqil yurtimizda ro‗y berayotgan olamshumul voqealar mohiyatini anglashda va ularga nisbatan faol hayotiy mavqening shakllanishida ko‗makdosh bo‗ladi, deb umid qiladi. Muallif: U.A.Butayeva Yüklə 3,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|