O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta„lim vazirligi samarqand davlat universiteti

 
23.Tilshunoslik va kimyo. Modda tarkibini doimiyligi qonuni va 
tilshunoslik. 
 
24.Nutq tovushlarining akustik aspekti ( tovush balandligi, tovush 
kuchi, tovush cho‗ziqligi, tovush tembri). 

---

157 
25.O‗zbek tilshunosligida maydon nazariyasining o‗rganilishi 
(O‗zbek tilshunosligida yaratilgan tadqiqotlar, monografiyalar, 
maqolalar). 
26.Logopediya fani va uning vazifalari (nutq tovushlari, 
duduqlanish, nutq nuqsonlari va ularning turlari). 
27.Valentlik nazariyasi va tilshunoslik (Semantik, mantiqiy va 
sintaktik valentlik).
28.Tilshunoslikning matematika bilan munosabati. Matematika va 
kompyuter lingvistikasi.
29.D.I.Mendeliyevning elementlar davriy sistemasi va tilshunoslik. 
(fonologik sistema, leksik-semantik guruhlarga bo‗lish).
 
30.Lingvistik geografiya va unung o‗rganish obyekti (geografiya, 
tilshunoslik, dialektolodiya, til landshafti, lingvistik atlas, mos hodisalar, 
izoglassa).
 
31.O‗zbek tilshunosligida valentlik nazariyasining o‗rganilishi 
(O‗zbek tilshunosligida yaratilgan tadqiqotlar, monografiyalar, 
maqolalar). 
32.Valentlik nazariyasi va tilshunoslik. Verbosentrik nazariya ( 
tilshunoslikda valentlik atamasining tarqalishi). 
33. Matematik lingvistika oldida turuvchi eng muhim masalalar ( 
aksiomatik nazariya, matematik model, formal grammatika). 
34. Yadro-periferiya munosabatlari (so‗z turkumlari doirasidagi 
yadro-periferiya munosabatlari). 
35. Semiotika. Lingvosemiotika (tashqi belgi, ichki belgi, lisoniy 
va nolisoniy belgilar). 
36.Belgi va uning turlari (tabiiy va sun‘iy; sanam belgilar, indeks, 
simvol belgilar). 
38.Lingvistik belgilarning boshqa belgilardan farqli jihatlari. 

---

158 
39.Tilshunoslikning etnografiya bilan munosabati. Etnolingvistika 
(milliy tillar, urf-odatlar). 
40.Lingvopoetika tilshunoslikning badiiy nutqni o‗rganuvchi 
sohasi. (Tilshunoslik va adabiyot. Badiiy matn estetik ta‘sirini 
oshirishda til birliklarining xizmati). 
41. Til birliklarini tushuntirishda psixologik yo‗nalish 
vakillarining fikrlari (psixologik atamalar orqali nutqiy jarayonlarni 
tushuntirish). 
42. Lingvistik geografiya va unung o‗rganish obyekti (areal 
tilshunoslik, til landshafti, mos hodisalar, dialektlar). 
43.Valentlik nazariyasi va tilshunoslik.Verbosentrik nazariya( 
tilshunoslikda valentlik atamasining tarqalishi). 
44. Atom-molekulyar ta‘limotning tilshunoslikka ta‘siri 
(sinxroniya, diaxroniya). 
45.Kant falsafiy qarashlarining tilshunoslik faniga ta‘siri. 
46.Areal lingvistika fanining asosiy vazifasi (Areal lingvistika 
fanining shakllanishi, areal lingvistika atamasining fanga kiritilishi va 
hk). 
48. 
Nisbiylik 
nazariyasi 
va 
tilshunoslik 
(fonetikada,
leksikologiyada, sintaksisda ehtimollar nazariyasi, ―Markov jarayoni‖). 
49.Cnastotali lug‗atlar va ularning turlari (I.A.Kissen, S.Rizayev, 
R.Qo‗ng‗urov va S.Karimov, S.Muhamedov, D.O‗rinboyeva va 
boshqalar).
50.Tilshunoslik va kibernetika.( Axborot va signal tushunchalari. 
Kod tushunchasi va hk.)