O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti
-rasm. Raqobatbardoshlikni ta’minlashning asosiy darajalari va maqsadi
Yüklə 3,59 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 8.3.1-rasm. Raqobatbardoshlikni ta’minlashning asosiy darajalari va maqsadi
– taktik darajada raqobatbardoshlik korxonalarning molyaviy xo‘jalik faoliyatni aks ettiradi; – strategik darajada raqobatbardoshlik investision jozibadorlikni ham aks ettirib biznes qiymatini ifodalovchi mezon hamdir. Raqobatbardoshlikni ta‘minlashning asosiy masalalaridan biri raqobat ustunligini saqlab qolishdir. Bunda eng avvalo ta‘kidlash joizki, ―raqobat ustunligi‖ tovar, marka yoki korxonaning raqiblarga nisbatan ustunligidir. Bu xususiyat va ko‘rsatkichlar turlicha bo‘lib, bazaviy tovar yoki unining qo‘shimcha xizmatlariga, firmada yoki mahsulotni ishlab chiqarish va sotishning o‘ziga xos shakliga ham bog‘liq bo‘lishi mumkin. Muvaffaqiyatga erishish uchun har bir korxona bu ustunlikni aniqlashi, uni rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratib berishi va raqobat strategiyasini ishlab chiqishi lozim. Demak, raqobat ustunligi – korxonaning raqiblarga nisbatan yuqori qiymat yarata olishi, muvaffaqiyatga erishish uchun bu ustunlikni aniqlashi, uni rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratib berishi va raqobat strategiyasini ishlab chiqishi hamdir. Raqobat ustunligini ikki darajaga ajratishimiz mumkin: 1) birinchi darajali raqobat ustunliklari – korxonaning zamonaviy texnologiyalardan foydalangan holda mahsulot ishlab chiqarishni yo‘lga qo‘yishi, yuqori malakali xodimlar, uzoq muddatli ITTKI, marketingning rivojlanganligi, zamonaviy menejment tizimi va usullarining joriy etilganligi, korxonaning nufuzi va brendga ega ekanligi bilan izohlanadi. Mazkur ustunliklar uzoq muddat saqlanib qoladi va yuqori darajada foydani ta‘minlab beradi. 2) Ikkinchi darajali raqobat ustunliklari – arzon ishchi kuchi va xomashyodan foydalanish imkoniyatining mavjudligi va shu kabilar. Mazkur ustunliklar yetarli darajada barqaror bo‘lmasdan, raqiblar tomonidan tezda o‘zlashtirilishi mumkin. Faoliyat yuritishning strategik turlarini tanlash nafaqat Operativ darajada boshqarish Maqsad – mahsulot raqobatbardoshligi Mahsulot raqobatbardoshligi ko‘rsatkichlarini tadqiq qilish Joriy darajada boshqarish Maqsad – korxonaning moliyaviy holati Korxonaning moliyaviy holatini tadqiq qilish Strategik boshqarish Maqsad – korxonaning investitsion jozibadorligi Korxona qiymatini tadqiq qilish (brend, kapital, nufuz) Korxona yoki mahsulot raqobatbardoshligini boshqarish 143 raqobat ustunligi, balki uning barqarorligini ham ta‘minlaydi. Raqiblarning savdo markasini o‘zlashtirishi, brend kapitaliga ega bo‘lishi, ishlab chiqarish va sotishning texnologik jarayonlar, mahsulotlarning noyob xususiyatlarini o‘zlashtirishi mushkul vazifa hisoblanadi. Korxonaning raqobatbardoshlikka erishishi raqiblar orasida mukammal pozisiyani egallashi, to‘g‘ri tanlangan va amalga oshirilgann strategiyaga ham bog‘liqdir. Yüklə 3,59 Mb. Dostları ilə paylaş:
|