O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Qadimgi dunyoning qaysi faylasufi borliqning dastlabki ibtidosi suv deb aytgan?

1. 
   *Fales
   
2. 
   Demokrit.
   
3. 
   Geraklit.
   
4. 
   Pifagor.
   

19. 
    Stixiyali dialektikaga asos solgan qadimgi yunon faylasufi.
    

1. 
   *Geraklit.
   
2. 
   Pifogor.
   
3. 
   Anaksimen.
   
4. 
   Fales.
   

20. 
    Borliqning asosida tuproq yotadi, deb hisoblagan qadimgi davr mutafakkiri.
    

1. 
   *Ksenofan.
   
2. 
   Diogen.
   
3. 
   Parmenid.
   
4. 
   Zenon.
   

21. 
    «G’oyalar dunyosi va soyalar dunyosi» ta’limotining asoschisi.
    

1. 
   *Aflotun.
   
2. 
   Arastu.
   
3. 
   Suqrot.
   
4. 
   Demokrit.
   

22. 
    Moddiy dunyo bo’shliq va atomlardan tashkil topgan degan qarash muallifi.
    

1. 
   *Demokrit.
   
2. 
   Geraklit.
   
3. 
   Fales.
   
4. 
   Arastu.
   

23. 
    Olov olamning asosi deb hisoblagan faylasuf.
    

1. 
   *Geraklit.
   
2. 
   Demokrit.
   
3. 
   Ksenofont.
   
4. 
   Fales.
   

24. 
    Olamning asosida ideallashgan raqamlar yotadi deb …
    

1. 
   Demokrit hisoblagan.
   
2. 
   Geraklit hisoblagan.
   
3. 
   *Pifagor hisoblagan.
   
4. 
   Fales hisoblagan.
   

25. 
    Kalom ilmining aql maqomiga alohida e’tibor bergan Samarqandlik o’rta asr mutafakkiri.
    
    1. 
       *Abu Mansur Moturidiy.
       
    2. 
       A.Yassaviy.
       
    3. 
       M. G’azzoliy.
       
    4. 
       Zamaxshariy.
       

26. 
    Bag’doddagi «Bayt-ul-hikma» da ishlagan va rahbarlik qilgan buyuk alloma.
    
    1. 
       Abu Nasr Forobiy.
       
    2. 
       Ibn Sino.
       
    3. 
       *Muhammad al-Xorazmiy.
       
    4. 
       Beruniy.
       

27. 
    «Hindiston» asarining muallifi kim?
    
    1. 
       *Beruniy.
       
    2. 
       Ibn-Sino.
       
    3. 
       Forobiy.
       
    4. 
       Ahmad Farg’oniy.
       

28. 
    Prezident Islom Karimovning qaysi tamoyili o’rta asrlar falsafasini o’rganishda muhim ahamiyat kasb etadi?
    
    1. 
       «Kuchli davlatdan kuchli jamiyat sari».
       
    2. 
       «Kuch-bilim va tafakkurda».
       
    3. 
       *«Olloh qalbimizda, yuragimizda».
       
    4. 
       «Kuch-adolatda».
       

29. 
    Amir Temur davrida falsafa, mantiq ilmiga katta hissa qo’shgan olimlar.
    
    1. 
       *Sa’diddin Taftazoniy, Mir Sayyid Jurjoniy.
       
    2. 
       Muhammad Sharif Buxoriy, Mirzo Bedil.
       
    3. 
       Mirxond, Xondamir.
       
    4. 
       Kamoliddin Behzod, Sayyid Baraka.
       

30. 
    «Ziji jadidi Ko’ragoniy» asarini kim yozgan?
    
    1. 
       *Mirzo Ulug’bek.
       
    2. 
       Amir Temur.
       
    3. 
       Mirxond.
       
    4. 
       Xondamir.
       

31. Insoning paydo bulishi xakidagi evolyusion konsepsiya asoschisi kim?
A. * Ch. Darvin
V. K.Linney
S. Ch.Pirs
D. A. Eyeynshtin

31. 
    .
    

32. 
    O’rta asrlarda G’arbiy Yevropada universaliyalar (umumiy tushunchalar) ning mohiyati haqida bahs yuritgan oqimlarni aniqlang.
    
    1. 
       dualizm va panteizm.
       
    2. 
       deizm va idealizm.
       
    3. 
       *Realizm va nominalizm.
       
    4. 
       obyektiv va subyektiv dialektika.
       

33. 
    Xudo hamma narsalarda mavjud, hamma narsalar Xudoda mavjud deb hisoblagan G’arb uyg’onish davrining mutafakkiri kim?
    
    1. 
       N.Kopernik.
       
    2. 
       Galiley.
       
    3. 
       *Jordano Bruno.
       
    4. 
       N.Kuzanskiy.
       

34. 
    Geliosentrizm nazariyasining asoschisi.
    
    1. 
       Nikolay Kuzanskiy.
       
    2. 
       Galiley.
       
    3. 
       J.Bruno.
       
    4. 
       *Nikolay Kopernik.
       

35. 
    Yangi davr Yevropa faylasuflaridan qaysi biri hokimiyatlarni bo’linishi (qonun chiqaruvchi, ijro etuvchi, sud) tamoyillarini ko’rsatgan?
    
    1. 
       F.Bekon.
       
    2. 
       R.Dekart.
       
    3. 
       Didro.
       
    4. 
       *Jon Lokk.
       

36. 
    XVIII asr fransuz milliy falsafa maktabi vakillarini aniqlang.
    
    1. 
       *Didro, Russo.
       
    2. 
       Tomas Gobbs, Jon Lokk.
       
    3. 
       F.Bekon, J.Lokk.
       
    4. 
       Kant, Gegel.
       

37. 
    «Men fikr qilyapman, demak, men mavjudman» deb qaysi mutafakkir aytgan?
    

1. 
   F.Bekon.
   
2. 
   Kant.
   
3. 
   Gegel.
   
4. 
   *R.Dekart.
   

38. 
    Nemis milliy falsafasi namoyondalarini aniqlang.
    
    1. 
       Gobbs, Lokk.
       
    2. 
       Didro, Lometro.
       
    3. 
       *I.Kant, Gegel.
       
    4. 
       Russo, Golbax.
       

39. 
    Inson aqlining cheksiz qudratiga ishonchsizlik bilan qaragan nemis faylasufi.
    
    1. 
       Gegel.
       
    2. 
       Didro.
       
    3. 
       *Kant.
       
    4. 
       Russo.
       

40. 
    Borliqning asosida «mutlaq g’oya», «dunyo ruhi» yotadi deb hisoblagan nemis faylasufi.
    
    1. 
       Kant.
       
    2. 
       Dekart.
       
    3. 
       *Gegel.
       
    4. 
       Bekon.
       

41. 
    «Zardo’sht tavallosi» asarini kim yozgan?
    
    1. 
       *Fridrix Nisshe.
       
    2. 
       Kant.
       
    3. 
       Gegel.
       
    4. 
       Shpengler.
       

42. 
    XIX – asrda paydo bo’lgan pozitivizm falsafiy oqimining asoschisi.
    
    1. 
       Gegel.
       
    2. 
       K.Popper.
       
    3. 
       I.Kant.
       
    4. 
       *Ogyust Kont.
       

43. 
    XX asrdagi eng yirik diniy-falsafiy oqim.
    
    1. 
       pozitivizm.
       
    2. 
       germenevtika.
       
    3. 
       *neotomizm.
       
    4. 
       pragmatizm.
       

44. 
    AQShda keng tarqalgan, foydali faoliyatga undovchi falsafiy ta’limot.
    
    1. 
       ekzistensial falsafa.
       
    2. 
       germenevtika.
       
    3. 
       *pragmatizm.
       
    4. 
       neotomizm.
       

45. 
    Insonning mavjudligi (borlig’i), erkinligi g’oyalariga tayanuvchi falsafiy ta’limot.
    
    1. 
       *ekzistensializm.
       
    2. 
       neotomizm.
       
    3. 
       pragmatizm.
       
    4. 
       pozivitizm.
       

46. 
    Jamiyat tarixi, taraqqiyoti sivilizasiyalar almashinuvidan iborat deb hisoblovchi ingliz olimini aniqlang.
    
    1. 
       P.Sorokin.
       
    2. 
       K.Popper.
       
    3. 
       *Arnold Toynbi.
       
    4. 
       Rostou.
       

47. 
    Vahdati-vujud ya’ni xudoni olamning o’zida deb biladigan falsafiy oqim vakilini aniqlang.
    
    1. 
       Boborahim Mashrab.
       
    2. 
       So’fi Olloyor.
       
    3. 
       Turdi Farog’iy.
       
    4. 
       *Mirzo Bedil.
       

48. 
    XIX asr oxiri ma’rifatparvarlik harakatining yirik namoyandalarini aniqlang.
    
    1. 
       Yusuf Qorabog’iy, B.Mashrab.
       
    2. 
       *Ahmad Donish, Furqat.
       
    3. 
       So’fi Olloyor, Turdi Farog’iy
       
    4. 
       Mirzo Bedil, Muhammad Sharif Buxoriy.
       

49. 
    Jadidlar ilgari surgan asosiy g’oyalar.
    
    1. 
       *ma’rifat, taraqqiyot, mustaqillik g’oyalari.
       
    2. 
       mulkiy tenglik g’oyalari.
       
    3. 
       faqat adolat g’oyalari.
       
    4. 
       faqat islom dinini rivojlantirish g’oyalari.
       

50. 
    Falsafaning borliq haqidagi ta’limoti.
    
    1. 
       gnoseologiya.
       
    2. 
       aksiologiya.
       
    3. 
       *ontologiya.
       
    4. 
       sosiologiya.
       

51. 
    Borliqning shakllari.
    
    1. 
       moddiy va ijtimoiy borliq.
       
    2. 
       moddiy va inson borlig’i.
       
    3. 
       *moddiy, ijtimoiy, ma’naviy.
       
    4. 
       materiya va modda.
       

52. 
    Borliqning asosiy atributlari (ajralmas xususiyatlari).
    

1. 
   harakat tva uning shakllari.
   
2. 
   *harakat, fazo va vaqt.
   
3. 
   fazo va vaqt.
   
4. 
   harakat va vaqt.
   

53. 
    Harakatning eng oddiy shakli bu:
    

1. 
   *mexanik.
   
2. 
   fizik.
   
3. 
   ximik.
   
4. 
   biologik.
   

54. 
    Harakatning eng yuqori shakli bu:
    

1. 
   biologik harakat.
   
2. 
   mexanik harakat.
   
3. 
   fizik harakat.
   
4. 
   *ijtimoiy harakat.
   

55. 
    Ijtimoiy harakat ..
    

1. 
   *jamiyatda bo’ladi.
   
2. 
   jonli tabiatda ro’y beradi.
   
3. 
   jonsiz tabiatda ro’y beradi.
   
4. 
   butun borliqda ro’y beradi.
   

56. 
    Harakat bu:
    

1. 
   faqat jamiyatda ro’y beradi.
   
2. 
   faqat jonsiz tabiatda bo’ladi.
   
3. 
   *Butun borliqdagi barcha o’zgarishlar.
   
4. 
   Jonsiz tabiatdagi o’zgarishlar.
   

57. 
    Fazo …
    

1. 
   *narsalarni ko’lami, hajmi va o’zaro joylashish tartibini ifodalaydi.
   
2. 
   hodisalarning ketma-ketligini ifodalaydi.
   
3. 
   miqdoriy ko’rsatkichli ifodalar.
   
4. 
   sifatni aks ettiradi.
   

58. 
    Vaqt …
    

1. 
   fizikaviy o’zgarishlarni aks ettiradi.
   
2. 
   *hodisalarning ketma-ketligi, jarayonlarning davomiyligini ifodalaydi.
   
3. 
   fazoviy o’zgarishlarni aks ettiradi.
   
4. 
   miqdoriy o’zgarishlar.
   

59. 
    Borliqning miqyosiy struktura darajalari.
    

1. 
   mikrodunyo va makrodunyo.
   
2. 
   *mikrodunyo, makrodunyo, megadunyo.
   
3. 
   makrodunyo va megadunyo.
   
4. 
   jonli va jonsiz tabiat.
   

60. 
    Borliqning sifatiy rivojlanish darajalari:
    

1. 
   jonli va jonsiz tabiat.
   
2. 
   materiya va modda.
   
3. 
   organik va anorganik dunyo.
   
4. 
   *anorganik, organik, ijtimoiy dunyo.
   

61. 
    Biosfera nima?
    
    1. 
       inson tarqalgan qismi.
       
    2. 
       inson aql-idrokining tarqalgan chegarasi.
       
    3. 
       *Yerning hayot tarqalgan qismi.
       
    4. 
       jonsiz tabiat chegarasi.
       

62. 
    Noosfera …
    
    1. 
       *inson aqlining olamga ta’sir ko’rsatish chegarasi.
       
    2. 
       Yerning hayot tarqalgan chegarasi.
       
    3. 
       hayvonot dunyosi tarqalgan chegarasi.
       
    4. 
       O’simliklar dunyosining inson bilan bog’liqligi.
       

63. 
    Qonunning falsafiy tushunchasi aks ettiradi:
    

1. 
   Ongdagi o’zaro aloQadorlikni.
   
2. 
   *Narsa va hodisalarning muhim, zaruriy, umumiy takrorlanib turuvchi aloqadorliklarini.
   
3. 
   faqat jamiyatdagi o’zaro bog’lanishlarni.
   
4. 
   muhim bo’lmagan, tashqi bog’lanishlarni.
   

63. 
    Tafovut…
    

1. 
   narsa va hodisalar o’rtasidagi o’xshash tomonlarni ifodalaydi.
   
2. 
   bir-birini inkor qiluvchi tomonlarini ifodalaydi.
   
3. 
   *narsa-hodisalarning farq qiluvchi tomonlarini ifodalovchi tushuncha.
   
4. 
   qarama-qarshiliklar o’rtasidagi munosabatni ifodalaydi.
   

63.