O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti

Deizm yo’nalishining mohiyati:

1. 
   *Olamning asosiy mohiyatini materiya tashkil etib, uni ilk marotaba yaratuvchi sabab - «tabiat mashinasi» harakatga keltirgan va u olamning keyingi harakat va qonuniyatlariga aralashmaydi, uni faqat aql orqali bilish va payqash mumkinligini ilgari suradigan falsafiy dunyoqarash yo’nalish.
   
2. 
   Olamning mohiyati ko’p narsalardan tarkib topganligini talqin etuvchi falsafiy dunyoqarash yo’nalishi.
   
3. 
   Olamning mohiyati Mutlaq ruhdan tarkib topgan degan falsafiy dunyoqarash yo’nalishi.
   
4. 
   Olamning mohiyati ikkita substansiya: modda va ruhdan tashkil topganligini talqin etuvchi falsafiy dunyoqarash yo’nalishi.
   

216. 
     Deizm atamasini falsafa faniga kiritgan faylasuf:
     

1. 
   *ingliz faylasufi, lord G. Cherberi.
   
2. 
   nemis faylasufi G. Leybnis;
   
3. 
   fransuz faylasufi Lametri.
   
4. 
   belgiyalik faylasuf I. R. Prigojin.
   

216. 
     Deizm atamasini falsafa faniga kiritilgan yil:
     

1. 
   *Haqiqat haqida risola», 1624 yil.
   
2. 
   «Ruh haqida risola», 924 yil.
   
3. 
   «Mohiyat haqida risola», 824 yil.
   
4. 
   «Ofoq va anfus haqida besh risola», 1972 yil.
   

216. 
     Filosofiya atamasining nominal ta’rifi:
     

1. 
   *yunon tilidagi «philo» - «sevaman» va «sophia» - «donolik, hikmat» so’zlaridan tarkib topgan bo’lib, «donishmandlikni sevish, hikmatsevarlik» degan ma’nolarni anglatadi.
   
2. 
   lotin tilidagi «philo» - «sevaman» va «sophia» - «donolik, hikmat» so’zlaridan tarkib topgan bo’lib, «donishmandlikni sevish, hikmatsevarlik» ma’nolarini anglatadi;
   
3. 
   Falsafa - obyektiv borliq, jamiyat, inson va uning tafakkuri taraqqiyotining umumiy qonuniyatlarini o’rganadi.
   
4. 
   arab tilidagi «philo» - «sevaman» va «sophia» - «donolik, hikmat» so’zlaridan tarkib topgan bo’lib, «donishmandlikni sevish, hikmatsevarlik» ma’nolarini anglatadi.
   

216. 
     Falsafa fanining real ta’rifi:
     

1. 
   *Falsafa - obyektiv borliq, jamiyat, inson va uning tafakkuri taraqqiyotining umumiy qonuniyatlarini o’rganadi.
   
2. 
   Falsafa - obyektiv borliq, inson va uning tafakkuri taraqqiyotining umumiy qonuniyatlarini o’rganadi.
   
3. 
   yunon tilidagi «philo» - «sevaman» va «sophia» - «donolik, hikmat» so’zlaridan tarkib topgan bo’lib, «donishmandlikni sevish, hikmatsevarlik» degan ma’nolarni anglatadi.
   
4. 
   Falsafa - insonning obyektiv olamga ilmiy - mantiqiy munosabatini o’rganadi.
   

216. 
     Falsafa fanining o’rganish obyektlari:
     

1. 
   *obyektiv borliq, jamiyat, inson va uning tafakkuri.
   
2. 
   obyektiv borliq, inson, tafakkur;
   
3. 
   dialektika, sinergetika, metafizika, sofistika, eklektika;
   
4. 
   borliq va uning rivojlanishi, dialektika, bilish nazariyasi.
   

216. 
     Filosofiya» so’zini birinchi marotaba fanning mustaqil nomi sifatida qo’llangan faylasuf:
     

1. 
   *Aflotun
   
2. 
   Fales.
   
3. 
   Pifagor
   
4. 
   Suqrot.
   

216. 
     Falsafa fanining ilmiy metodlari:
     

1. 
   *dialektika, sinergetika, metafizika, sofistika, eklektika;
   
2. 
   Materiya birlamchi - mi yoki ong - mi? Bilishning borliqqa munosabati.
   
3. 
   ontologiya, rivojlanish va bilish nazariyasi;
   
4. 
   metodologiya, ontologiya, gnoseologiya, aksiologiya, praksiologiya, evristika, didaktika.
   

216. 
     Dialektikaning real ta’rifi:
     

1. 
   *Dialektika - obyektiv borliq, jamiyat, inson va uning tafakkuri taraqqiyotini o’zaro qaramaqarshilik va umumiy aloqadorlik asosida o’rganadigan falsafa fanining tarixiy - ilmiy metodidir.
   
2. 
   Dialektika - metafizika metodiga qaramaqarshi qo’yilgan ilmiy - tarixiy metoddir.
   
3. 
   Dialektika - yunon tilidagi «dialektos» so’zidan olingan bo’lib, «suhbat, bahs, munozara» natijasida «haqiqatning ruyobga chiqishi» ma’nolarini anglatadi;
   
4. 
   Dialektika - obyektiv borliqdagi narsa va hodisalarning paydo bo’lishi sabablari, tadrijiy o’zgarishi, rivojlanishi, bir holatdan boshqa holatga o’tishi kabi xususiyatlarini o’rganadi.
   

345. Falsafa fanida birinchi marotaba dialektika nazariyasini qo’llagan faylasuf:

1. 
   *Geraklit.
   
2. 
   Suqrot.
   
3. 
   Aflotun.
   
4. 
   Gegel.
   

216. 
     Dialektika metodining asoschisi:
     

1. 
   *Suqrot.
   
2. 
   Gegel.
   
3. 
   Aflotun.
   
4. 
   Geraklit.
   

216. 
     Sinergetika atamasining nominal ta’rifi:
     

1. 
   *Sinergetika - lotin tilidagi «sinergiya» so’zidan olingan bo’lib «kelishuv, hamkorlik, hamjihatlik» degan ma’nolarni anglatadi.
   
2. 
   Sinergetika - yunon tilidagi «sinergiya» so’zidan olingan bo’lib «kelishuv, hamkorlik, hamjihatlik» degan ma’nolarni anglatadi.
   
3. 
   Sinergetika - hozirgi zamon yangi ilmiy tafakkur metodi bo’lib, olamning o’z - o’zini tashkil etishi, narsa - hodisalarning Fazo va Vaqtda uzluksizligi, ularning salbiy bog’lanishlar asosida mavjudligini ifodalaydi.
   
4. 
   Sinergetika - hozirgi zamon yangi ilmiy tafakkur metodidir.
   

216. 
     Sinergetika metodining real ta’rifi:
     

1. 
   *Sinergetika - hozirgi zamon yangi ilmiy tafakkur metodi bo’lib, olamning o’z - o’zini tashkil etishi, narsa - hodisalarning Fazo va Vaqtda uzluksizligi, ularning salbiy bog’lanishlar asosida mavjudligini ifodalaydi.
   
2. 
   Sinergetika - hozirgi zamon yangi ilmiy tafakkur metodidir.
   
3. 
   Sinergetika - lotin tilidagi «sinergiya» so’zidan olingan bo’lib «kelishuv, hamkorlik, hamjihatlik» degan ma’nolarni anglatadi.
   
4. 
   Sinergetika - yunon tilidagi «sinergiya» so’zidan olingan bo’lib «hamjihatlik» degan ma’nolarni anglatadi.
   

216. 
     Sinergetika metodining ilmiy kategoriyalari:
     

1. 
   *Beqarorlik va barqarorlik, tartibsizlik va tartiblilik, xaos va kosmos, mutanosibsizlik va mutanosiblik, fluktasiya, koevolyusiya va ho kazo...
   
2. 
   sabab va oqibat, mohiyat va hodisa, me’yor, struktura, sistema.
   
3. 
   informasiya, globallashuv, evolyusiya
   
4. 
   miqdor va sifat, induksiya va deduksiya, analiz va sintez.
   

216. 
     Metafizika so’zining ma’nosi:
     

1. 
   *yunon tilidagi «meta - keyin» va «fizika - tabiat» degan ma’nolarni anglatadi.
   
2. 
   metafizika - olamning diniy g’oyalar asosida tahlil qiladigan metoddir.
   
3. 
   metafizika - dialektika metodiga qarama - qarshi kurashgan noilmiy metoddir.
   
4. 
   «Metafizika» - Aristotel asarining nomidir.
   

216. 
     Metafizika metodining mohiyati:
     

1. 
   *metafizika - dialektika metodiga qarama - qarshi kurashgan noilmiy metoddir.
   
2. 
   «Metafizika» - Aristotel asarining nomidir.
   
3. 
   metafizika - olamning diniy g’oyalar asosida tahlil qiladigan metoddir.
   
4. 
   yunon tilidagi «meta - keyin» va «fizika - tabiat» degan ma’nolarni anglatadi.
   

216. 
     Sofistika so’zining ma’nosi:
     

1. 
   *ilm.
   
2. 
   san’at.
   
3. 
   hikmat.
   
4. 
   hunar.
   

216. 
     Sofistika metodining mohiyati:
     

1. 
   *mantiqiy hiyla asosida bilib turib, xatoga yo’l qo’yish metodi
   
2. 
   dialektikaga qarama qarshi noilmiy metod;
   
3. 
   Suqrot falsafasiga qaramaqarshi metod.
   
4. 
   so’z san’ati;
   

216. 
     Eklektika metodining mohiyati:
     

1. 
   *Tartibsiz, muayyan asosi bo’lmagan birlik, bir - biriga aloqasi bo’lmagan qarashlar, tamoyillar yig’indisi.
   
2. 
   turli xil, hatto bir - biriga qarama qarshi g’oya, qarash va nazariyalarning “eng yaxshisi” ni tanlab olishga intilish usuli.
   
3. 
   mantiqiy hiyla asosida bilib turib, xatoga yo’l qo’yish metodi.
   
4. 
   dialektikaga qarama qarshi noilmiy metod;
   

216. 
     Falsafa fanining ilmiy muammolari:
     

1. 
   *ontologiya, rivojlanish va bilish nazariyasi;
   
2. 
   Materiya birlamchi - mi yoki ong - mi? Bilishning borliqqa munosabati.
   
3. 
   dialektika, sinergetika, metafizika, sofistika, eklektika;
   
4. 
   metodologiya, ontologiya, gnoseologiya, aksiologiya, praksiologiya, evristika, didaktika.
   

216. 
     Falsafa fanining aniq va texnik fanlar tizimi bilan aloqadorligi:
     

1. 
   *matematika, informatika, antropologiya, gistologiya, embriologiya, anatomiya, fiziologiya...
   
2. 
   arxeologiya, oftalmologiya, kardiologiya.
   
3. 
   sosiologiya, tarix, grammatika, mantiq, etika, estetika, huquqshunoslik, madaniyatshunoslik, iqtisodiyot nazariyasi, pedagogika, psixologiya.
   
4. 
   astronomiya, fizika, kimiyo, biologiya;
   

216. 
     Falsafa fanining astronomiya ilmi bilan bog’liqligi:
     

1. 
   *koinot sistemasining paydo bo’lishi va mexanik harakat tufayli bog’liq.
   
2. 
   mexanik va fizik harakat bilan bog’liq.
   
3. 
   biologik harakat;
   
4. 
   sosiologik harakat bilan aloqadordir.
   

216. 
     Falsafa fanining fizika fani bilan bog’liqligi:
     

1. 
   *mexanik va fizik harakatlar asosida bog’liq.
   
2. 
   mexanik harakatga aloqadordir.
   
3. 
   fizik harakat bilan bog’liq.
   
4. 
   biologik va sosiologik harakatlar asosida aloqadordir.
   

216. 
     Falsafa fanining kimyo fani bilan aloqadorligi:
     

1. 
   *kimyoviy harakat asosida aloqadordir.
   
2. 
   fizik harakat bilan bog’liq.
   
3. 
   mexanik harakatga aloqadordir.
   
4. 
   mexanik va fizik harakatlar asosida bog’liq.
   

216. 
     Falsafa fanining biologiya fani bilan bog’liqligi:
     

1. 
   *biologik harakat asosida aloqadordir.
   
2. 
   mexanik va fizik harakatlar asosida bog’liq
   
3. 
   fizik harakat bilan bog’liq.
   
4. 
   mexanik va sosiologik harakatlar bilan aloqadordir.
   

216. 
     Falsafa fanining sosiologiya fani bilan bog’liqligi:
     

1. 
   *sosiologik harakat bilan bog’liq.
   
2. 
   mexanik va sosiologik harakatlar bilan aloqadordir.
   
3. 
   biologik harakat asosida aloqadordir.
   
4. 
   mexanik va fizik harakatlar asosida bog’liq.
   

216. 
     Falsafa fanining vazifalari:
     

1. 
   *Metodologiya, ontologiya, gnoseologiya, aksiologiya, praksiologiya, evristika, didaktika.
   
2. 
   dialektika, sinergetika, metafizika, sofistika, eklektika;
   
3. 
   ontologiya, rivojlanish va bilish nazariyasi;
   
4. 
   Materiya birlamchi - mi yoki ong - mi? Bilishning borliqqa munosabati.
   

216. 
     Falsafa fanining ontologik vazifasi:
     

1. 
   *borliq va uning rivojlashish qonuniyatlarini o’rganish vazifasini o’taydi.
   
2. 
   tabiat va texnika qonuniyatini anglatadi.
   
3. 
   san’at va ijodnig mohiyatini bildiradi
   
4. 
   bilish nazariyasining mazmun va mohiyatini o’rganadi.
   

216. 
     Falsafa fanining gnoseologik vazifasi:
     

1. 
   *bilish nazariyasining mazmun va mohiyatini o’rganadi.
   
2. 
   san’at va ijodnig mohiyatini bildiradi
   
3. 
   olamni bilish nazariyasi nuqtai nazaridan o’rganish vazifasidir.
   
4. 
   borliq va uning rivojlashish qonuniyatlarini o’rganish vazifasini o’taydi.
   

216. 
     Falsafa fanining aksiologik vazifasi:
     

1. 
   *ma’naviy meros, madaniy meros va qadriyatlar tizimini o’rganish vazifasidir.
   
2. 
   bilish nazariyasining mazmun va mohiyatini o’rganadi.
   
3. 
   san’at va ijodnig mohiyatini bildiradi.
   
4. 
   borliq qonuniyatlarini o’rganish vazifasini o’taydi.
   

216. 
     Falsafa fanining praksiologik vazifasi:
     

1. 
   *hayotda nazariya va amaliyotning o’zaro uyg’unlikda amalda tatbiq etish vazifasini o’taydi.
   
2. 
   bilish nazariyasining mazmun va mohiyatini o’rganadi.
   
3. 
   olamni ilmiy bilish nuqtai nazaridan o’rganish vazifasidir.
   
4. 
   san’at va ijodnig mohiyatini bildiradi.
   

216. 
     Falsafa fanining evristik vazifasi:
     

1. 
   *olam to’g’risidagi bilimlar asosida yangi g’oyalar, kashfiyotlar va ixtirolar yaratish vazifasidir.
   
2. 
   borliq qonuniyatlarini o’rganish vazifasini o’taydi.
   
3. 
   ma’naviy meros, madaniy meros va qadriyatlar tizimini o’rganish vazifasidir.
   
4. 
   bilish nazariyasining mazmun va mohiyatini o’rganadi.
   

216. 
     Falsafa fanining didaktik vazifasi:
     

1. 
   *tarbiyaviy vazifasidir.
   
2. 
   olamni ilmiy bilish nuqtai nazaridan o’rganish vazifasidir.
   
3. 
   ma’naviy meros, madaniy meros va qadriyatlar tizimini o’rganish vazifasidir.
   
4. 
   olam to’g’risidagi bilimlar asosida yangi g’oyalar, kashfiyotlar va ixtirolar yaratish
   

216. 
     Diniy dunyoqarash ta’rifi:
     

1. 
   *Olam va undagi narsa va hodisalarni diniy g’oyalar nuqtai nazardan tahlil qilishga asoslangan dunyoqarashning tarixiy turi.
   
2. 
   Obyektiv olam va undagi narsa va hodisalani ilmiy bilish asosida nazariy va amaliy, ilmiy - mantiqiy va falsafiy nuqtai nazardan tahlil qilishga asoslangan dunyoqarash turi;
   
3. 
   Olam va undagi narsa va hodisalarning mazmun - mohiyatini afsonaviy va badiiy nuqtai nazardan tahlil qilishga asoslangan dunyoqarash turi
   
4. 
   Barcha savollar to’g’ri.
   

216.