Oʼzbekiston respublikаsi oliy vа oʼrtа mаxsus tа’lim vаzirligi termiz dаvlаt pedаgogikа intituti

OʼZBEKISTON RESPUBLIKАSI OLIY VА OʼRTА MАXSUS TА’LIM VАZIRLIGI TERMIZ DАVLАT PEDАGOGIKА INTITUTI

5A112101-Ta’lim va tarbiya nazariyasi va metodikasi
(texnologik ta’lim) mutaxassisligi 2-bosqich magistri
Alimardanov Otabek Bobnazarovichning Kasbiy ma’naviyat fanidan tayyorlagan taqdimotilari
Yangi O’zbekistonda shaxs kasbiy ma’naviyatini yuksaltirish omil va vositalar
Yangi O’zbekistonda shaxs kasbiy ma’naviyatini yuksaltirish omil va vositalari
•Talabalarni kasbiy tarbiyaviy faoliyatga tayyorlashni takomillashtirishning maʼnaviy – axloqiy asoslari ana shu safarbarlikda, oʼzini bagʼishlay olishda, oʼz tashvishi bilan emas, oʼzgalar dardi, xalq va Vatan dardi bilan yonib yashashida Pedagog faoliyati uning faol harakati, tashkilotchiligi bilan cheklanishi mutlaqo mumkin emas. Pedagogning kasbiy tarbiyaviy faoliyatiga xos fidoyilik, yaʼni oʼz bilimi va tajribasini yoshlarning farovon hayot yoʼlini belgilab berishga yoʼnaltira olsa, alloma Gʼazzoliy tabiri bilan aytganda, haqiqiy ustozlik maqomiga ega boʼladi. Ustoz – murabbiy chinakam donishmand darajasidagi inson hisoblanadi. Demak, har qanday ilmli, bilimli, tajribali odam ham donishmand boʼla olmas ekan.
Forobiyning “Fozil odamlar shahri” asaridagi ma’naviy- axloqiy Forobiyning “Fozil odamlar shahri” asaridagi ma’naviy- axloqiy qarashlari jamiyat ma'naviy hayotini rivojlantirishda, shuningdеk, rahbar kadrlar va yosh avlodni axloqiy jihatdan yеtuk qilib tarbiyalashda muhim o’rin tutadi. Ma’lumki, inson kamolotga yolg‘iz o‘zi erisha olmaydi. U boshqalarning mehr va ardog‘iga, ko‘magiga muhtoj bo‘ladi. Farobiyning ta’kidlashicha: “Inson fazilatlar bilan kamolotga yetadi va kamolotga yetgan odam baxtli hisoblanadi”. huningdek, alloma aqlni ma’naviy-axloqiy kamolotga erishishning eng asosiy vositasi deb aytadi. “Har bir inson boshidan komil emas, ammo tug‘ma ravishda o‘ziga xos bo‘lgan ichki shuriila bosqichma-bosqich komillikka jiddu-jahd bilan intiladi

Maʼlumki, vatanparvarlik har bir davlat hayotining maʼnaviy asosi xisoblanadi va jamiyatni har tomonlama rivojlantirish borasida eng muhim safarbar etuvchi kuch sifatida namoyon boʼladi. Unib-oʼsib kelayotgan yosh avlod qalbida mustahkam hayotiy pozitsiya va Vatanimiz taqdiri uchun yuksak masʼuliyat tuygʼusini shakllantirish maqsadida vatanparvarlik tarbiyasi sohasida mohiyat eʼtiboriga koʼra noyob tizim yaratilib, hozirgi kunda uning doirasiga mamlakatimiz aholisining keng qatlamlari qamrab Olinmoqda Buyuk bobokalonimiz, mutafakkir olim Аbu Nasr Farobiyning quyidagi soʼzlari buning dalilidir. Barkamollikka erishishning eng muhim vositalari taʼlim va tarbiyadir. Taʼlim - nazariy ximmat ezgulikka oʼrgatsa, tarbiya - ezgu axloqiy sifatlarga oʼrgatadi.

Intellektual inson – maʼnaviy ehtiyojlar bilan yashovchi, aqliy kamolotga
Intellektual inson – maʼnaviy ehtiyojlar bilan yashovchi, aqliy kamolotga yetgan inson Shu bois yoshlarni intellektual salohiyatini rivojlantirish talab etiladi. Intellekt, intellektuallik shaxs faoliyatida namoyon boʼladi. Shaxs faoliyatining asosida ehtiyoj va manfaatlar yotadi. Maʼnaviy ehtiyoj shaxs maʼnaviy qiyofasi, uning intellektual qobiliyatlarining shakllanishi va taraqkiyotining muhim omilidir. Intellektuallik shaxs kobiliyatlarida namoyon boʼladi. Taʼlim-tarbiya jarayonining muhim tomoni - insonning intellektual qobiliyatlarini takomillashtirishdan iborat. Shuning uchun ham mamlakatimizda taʼlim-tarbiyani zamon talablari darajasiga koʼtarish siyosatimizning ustuvor yoʼnalishi boʼlib hisoblanadi. «Аqliy zakovat va ruxiy- maʼnaviy salohiyat maʼrifatli insonning ikki qanotidir». Maʼrifatli inson, barkamol avlod tarbiyasi buyuk kelajagimiz
Kasbiy pedagogik kompetensiyalarni alohida turlarga ajratish maqsadga muvoqdir:
Maxsus pedagogik kompetensiya; pedagogik faoliyatni zarur darajada amalga oshirish uchun yetarli ma’lumotga ega bo‘lish. Bundan tashqari, pedagogning o‘z kasbiy darajasini munosib baholay olishi va mutaxassis sifatida o‘z rivojlanishini belgilash qobiliyati ushbu turga bog’liq; - ijtimoiy pedagogik kompetensiya; - ijtimoiy vakolat darajasi pedagogning hamkasblari bilan munosabatlarni samarali qurishi, birgalikdagi harakatlarni rejalashtirish qobiliyatini belgilaydi. Samarali aloqa ko‘nikmalari, pedagogik madaniyat va ish natijalari uchun javobgarlik;.
Mutaxassisning ijtimoiy-perseptiv kompetentligi xususiyatlarining tuzilishi:
boshqa kishilarni idrok qilish, tushunish va baholashning aniqliligi;
ijtimoiy sub’yektlar bilan tizimli munosabat o’rnata olish qobiliyatining
mavjudligi;, - idrok qilinayotgan shax sning xulq-atvori va xususiyatlarini fikran adekvat tarzda modellashtira olish; - shaxslararo baholash jarayonida turli mezonlardan foydalana olish va boshqalar.
E’tiboringiz
uchun rahmat!