O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent tibbiot akademiyasi



Yüklə 4,11 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə35/122
tarix24.12.2023
ölçüsü4,11 Mb.
#159897
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   122
OQUV дарслиги 2022 орг

6.2-rasm 
Ichak infeksiyalarida mexanik yuktiruvchilar kattagina rol uynaydi. 
Pashshalar
uz
oyoklari va tanasiga yopishib kolgan axlat bulakchalari bilan 
birga ichak infeksiyalari kuzgatuvchilarini tur l i masalliklar va ovkatga 
yuktiradi. 
Patogen mikroblar tayyor ozik-ovkatlarda kupayishi mumkin, shu ozik- 
ovkatlar iste’mol kilinganida kasallik paydo buladi. 
Infeksiyaning kontakt yul bilan utishida kuzgatuvchining bevosita va 
bilvosita yukishi fark kilinadi. 
Patogen mikroblarning tashki muxit ishtirokisiz utishida bevosita kontakt 
tanosil kasalliklari (zaxm va suzak) da xammadan kura xarakterlidir. 
Kuturish va sodoku (kalamush tishlashidan paydo b^ladigan kasallik) da xam 
kuzgatuvchi odamga tugridan-t^gri xayvonning tishlashi orkali utadi. Boshka 
kasalliklarda (kutir, kal, brutsellyozda) bevosita kontakt y^li- bilan kasallik 
yukishi nixoyatda kamdan-kam kurinadi. Ba’zan kon kuyishda kasallik 
bevosita kontakt yuli bilan yukadi (bezgak, Botkin kasalligi). 
Bilvosita kontakt infeksiyaning tarkalishida etakchi ax,amiyatga egadir. 
Un da jonsiz yuktiruvchi omillar (xavo, suv, ozik-ovkat maxsulotlari, tup-
rok» ruzgor va ishlab chikarishda tutiladigan xilma-xil buyumlar) xamda 
tirik yuktiruvchilar ishtirok etishi mumkin. SHu munosabat bilan bilvosita 


58 
kontakt infeksiyaning tomchi, chang, ozik-ovkat bilan va boshka yullar bilan 
tarkalishini uz ichiga oladi. 
Infeksiya manbalari, infeksion kasalliklarning tarkalish yullari va 
usullarini urganish epidemiologiya predmeta xisoblanadi va profilaktika 
chora-tadbirlarini tugri amalga oshirish xamda infeksion kasalliklarga karshi 
kurashish uchun asos bulib xizmat kiladi. 
Infeksion kasalliklarning kelib chiщshga va tarkalib borishi uchta 
omilning uzaro ta’siri va bekamu kustligiga: infeksiya manbalari, yukish 
mexanizmlari va beriluvchan axolining borligiga borlikdir. Bu — uz 
navbatida odamlarning turmush sharoitlariga, ya’ni tabiiy va ijtimoiy 
omillarga boglik buladi. 

Yüklə 4,11 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   122




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə