O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta

Investistiya muhiti
— mamlakat iqtisodiyotida xorijiy investistiyalarning samarali 
aylanishi zarur bo‘lgan shart-sharoitlar kompleksi. 
Portfel investistiyalar
— xo‘jalik obyektini ekspluatastiya qilish tufayli daromad 
olish huquqini kafolatlovchi kapital qo‘yilmalari.
Savdo va taraqqiyot bo‘yicha BMT Anjumani
(YUNKTAD) — BMT tizimi 
doirasidagi maxsus muassasa. 
Savdoda eng qulay sharoit yaratish rejimi
— mamlakatlar o‘rtasida kelishilgan 
xolda o‘rnatilgan savdo operastiyalarining imtiyozli tartibi.
Sanoat taraqqiyoti bo‘yicha BMT Anjumani
(YUNIDO) — BMT tizimi 
doirasidagi maxsus muassasa. 
To‘g‘ri investistiyalar
— foyda olish bilan birgalikda kapital ko‘yilayotgan obyekt 
ustidan nazoratni ta’minlash huquqini beruvchi kapital qo‘yilmalari. 
To‘lov balansi
- mamlakatning barcha rezidentlarining qolgan barcha mamlakatlar 
bilan ma’lum vaqt oraligidagi (odatda bir yil) iqtisodiy bitimlari natijalarini 
sistemalashtirilgan xolda qayd etilishidir. 
Savdo erkinligi
– bu tashqi savdo masalalari bo‘yicha qaror qabul qilinishida 
xorijiy tovarlarning milliy bozorga cheklanmagan xajmda kirish imkoniyati 
tushuniladi. 
Protekstionizm
– bu davlatning tashqi iqtisodiy, tashqi savdo faoliyatiga 
aralashuvini, milliy ishlab chiqarishni qo‘llab- quvvatlash maqsadida xorijiy 
tovarlarga nisbatan har xil chegirmalar amalga oshirishni taklif etadi. 
Miqdoriy cheklashlar
- bu to‘g‘ridan–to‘g‘ri import va eksportni cheklashga 
qaratilgan 
chegaralardir. 
Zamonaviy 
savdo-siyosiy 
amaliyotida 
miqdoriy 
cheklashlarning ikki asosiy turi qo‘llaniladi. Bular: kontinentlashtirish va listenziyali 
tartib. 
Tasniflash
- deganda xalqaro tijorat kelishuvini oldi-sotti va tovar almashish 
kelishuvlariga ajratishni tushunish mumkin. 
Reeksport 
- bu mamlakatga oldin olib kirilgan tovarlarni qayta ishlovsiz 

---

149 
xorijga chiqarish va sotishni nazarda tutadigan operastiyalardir.