O‘zbekiston respublikasi qishloq va suv xo‘jaligi vazirligi toshkent irrigatsiya va melioratsiya instituti
Yüklə 2,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
105 8.6. Lizing xizmatlari bozorini rivojlanish istiqbollari O‘zbekiston iqtisodiyoti real sektorini rivojlantirishga hamda kichik biznesni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan iqtisodiy islohotlar mamlakatda lizing xizmatlarini yanada rivojlantirishga keng imkoniyatlar ochib beradi. O‘zbekistan Respublikasi qonunchilikda kiritilgan o‘zgartirishlar bank krediti va asosiy vositalarga safarbar etiladigan investitsiyalarni boshqa turlari bilan bir qatorda lizingni investitsion mohiyatini anglatadi. Bu o‘zgartishlar O‘zbekistonda lizingni rivojlantirishni mustahkam zaminini yaratib berdi. Bular asosida esa, ayniqsa kichik biznes subyektlari uchun, lizing qulay hamda nisbatan jalb etuvchan moliyaviy vosita sifatida xizmat qilishi mumkinligiga ishonch hosil qilindi. Amalga oshirilgan o‘zgartirishlar, nafaqat mavjud bo‘lgan lizing kompaniyalari, balki mamlakatimiz lizing sektoriga tashqi va ichki investitsiyalar oqimi o‘sishi evaziga yangidan tashkil etiladigan kompaniyalar faoliyatiga ham o‘zining ijobiy ta’sirini ko‘rsatdi. Chet el kapitali oqimining o‘sishi lizing kompaniyalari xizmatlari doirasini kengaytirish va operatsiyalar hajmini oshirish yo‘li bilan ular kapitallashuvi masalalariga ko‘maklashadi. O‘zbekistan tijorat banklari ham lizing xizmatlari hajmini va lizing sektorini moliyalashtirishni kengaytiradi. Markaziy Osiyoda lizingni rivojlantirish loyihasi ekspertlari tomonidan 2003 - yil boshlarida O‘zbekistonda lizing xizmatlari bozorini rivojlantirish imkoniyatlari tadqiqoti amalga oshirildi. Tadqiqot olib borilishi jarayonida O‘zbekistonning barcha hududlaridaga turli mulkchilik shaklidagi 192 korxona so‘rovdan o‘tkazildi. Tadqiqot natijalari ko‘rsatishicha, 2003 - yilda mamlakatimizda kichik biznesni qondirilmaydigan lizing xizmatlari talabi 15 mln. AQSH dollariga yaqindir. 1 Mamlakat ishlab chiqarish mehnat resurslarini asosiy qismi qishloq. xo‘jalik sektoriga to‘g‘ri kelishi munosabati bilan eng asosiy zaruriyat qishloq xo‘jalik sektoriga to‘g‘ri kelishi munosabati bilan eng asosiy zaruriyat qishloq xo‘jalik texnikasi va qishloq xo‘jalik mahsulotlarini qayta ishlash uskunalariga to‘g‘ri kelishi kuzatiladi. Yengil va oziq-ovqat sanoati uskunalari lizingiga bo‘lgan talab ham yuqori darajada. Savdo uskunalari lizinga o‘zlashtirilmagan bo‘lib, uning kelajagi juda ham samarali bo‘lishi shubxasizdir. E’tiborni jalb qiladigan masalalardan yana biri shaxsiy avtotransport, uzoq, muddatli iste’mol buyumlari lizingini rivojlantirish masalalaridir. 1 Анализ рынка лизинга в Центральной Азии, май 2003, 1Р8, 17 бет. |