Oʻzbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi

BOʻSHASHISHGA VA OʻZ TANAMIZNI YAXSHIROQ HIS QILISHGA
OʻRGANAMIZ
“Daraxt va bugʻu”
Maqsad. Hissiy va jismoniy boʻshanish.
Oʻyin bayoni. Bolalar juftliklarga boʻlinadi, bu yerda biz kimnidir
"daraxt" va kimnidir esa "bugʻu" deb ataymiz. Daraxt oʻzining novdalari,
ildizlarini, yerga mahkam oʻrnashganligini tasavvur qiladi. Bugʻu oʻzining
qandayligini: yoshmi yoki keksami, oʻzini qanday his qilishini tasavvur
qiladi. Keyin bugʻu shoxlari va oyoqlarini daraxtga ishqalashni xohlaydi.
Keyin oʻynovchilar rollarini almashishadi. Oxirida taassurotlar va histuygʻularni baham koʻrish juda muhim: bugʻu qanday edi, daraxt qanday edi,
ular bir-birlarini qanday his qilishdi.
Koʻrsatma. "Tasavvur qil, men – daraxtman, sen esa – lossan. Daraxt yerga
mahkam oʻrnashgan, bugʻu esa daraxtga orqasini, yon tomonlarini, shoxlarini
ishqalashni, kurashishni va yulqishni xohlaydi. Keyin rollarni
almashamiz!”
“Avtomobillarni yuvish”
Oʻyinning maqsadi. Tasavvurni faollashtirish. Tajovuzni ijtimoiy
jihatdan maqbul tarzda ifoda etishni oʻrganish. Aslida, bu oʻyin shaklida
ifodalangan xuddi oʻsha massajdir (kuraklararo soha massaj qilinadi).
Oʻyin ota-onalardagi zoʻriqishni ham olib tashlaydi, ular teginishdan
uyalishni toʻxtatadilar.
Oʻyin bayoni. Ishtirokchilar yuvish joyi boʻladigan koridor hosil qilgancha
bir-birlariga qarama-qarshi choʻkkalab oʻtiradilar. Ishtirokchilardan biri
koridorning boshida choʻkkalaydi va oʻzini qandaydir mashina deb tasavvur
qiladi.
U mashinaning qaysi markasi, qaysi rangi, qaysi yili ishlab
chiqarilganligi, qanday ta’mir kerakligi, ifloslanish darajasi
qandayligi, qaysi joylarini ehtiyotkorlik bilan tozalash kerakligi va
h.k.larni aytib beradi. Shundan soʻng, mashina koridor boʻylab
harakatlanadi, koridor esa uni turli xil massaj harakatlari yordamida
tozalaydi. Ishtirokchi butun yoʻlakdan oʻtganidan soʻng, u oxiriga borib
turadi va keyingi mashina yoʻlakdan oʻtadi. Oʻzgartirishlar mumkin:
masalan, idish-tovoq yuvish mashinasi yoki quruq tozalash.
Koʻrsatma. "Biz juftliklarga boʻlinishimiz va qilib, koridor hosil
qilgancha bir-birimizga qarama-qarshi choʻkkalashimiz kerak.
Koridor – bu avtomobil yuvish joyi. Birinchi kim mashina boʻladi? Endi
ayt-chi, sen qaysi markasan, ranging qanday? Va qaysi yil chiqarilgansan?
Senga ta’mirlash kerakmi? Qaysi joylarni koʻproq yuvish kerak? Bizning
koridorga kiring va biz sen buyurtma berganingdek yuvamiz va tozalaymiz!
Endi koridorning oxiriga borib tur, chunki har birimiz ham avtomobil
boʻlishni xohlaymiz".
“Askarlar”
Maqsad. Har-xil tana sezgilarini, kuchlanish va yengillikning kontrastiga
urgʻu berish. Oʻyin chuqur yengillik beradi, zoʻriqish va stressni olib
tashlaydi.
Oʻyin bayoni. Bolalarni turli xil hissiyotlar bilan tajriba oʻtkazishga
taklif qiling: avvaliga juda zoʻriqish va hech qanday harakat yoʻq –
"postdagi askarlar kabi". Keyin aksincha: maksimal boʻshashish, goʻyo "barglar
shamolda osilgani" kabi.
Koʻrsatma. “Endi biz tajriba qilamiz! Biz juda kuchli zoʻriqish va cheksiz
boʻshashish hissiyotlarini galma-gallashtiramiz. “Askarlar” buyrugʻi bilan
biz tiklanamiz, kuchli, barcha mushaklarni tarang qilamiz, qimirlamaymiz
va hech narsa demaymiz! “Bekor qilish” buyrugʻida biz boʻshashib, iplardagi
qoʻgʻirchoqlar kabi shalpayishimiz kerak. Shalpayib turganimizda biz turli
xil tovushlarni chiqarishimiz mumkin". Komandalarni galma-gal qilgancha,
bir necha marta takrorlang.