F u s m o n o V, R. I s o m o V, B. X o ‘ j a y e V matematikadan

I I I B O B
B IR H A D L A R V A K O ‘P H A D L A R
l- § . N a tu r a l va b u tu n k o 'r s a tk ic h li daraja
1.1. Natural ko'rsatkichli daraja. a
ixtiyoriy haqiqiy son, 
n
esa
2 ga teng yoki undan k atta natural son bo'lsin. H a r biri 
a
ga teng 
bo'lgan 
n
ta sonning ko'paytm asi
a ■
 a ■
 a ■
... ■
 a = a"
a
sonning и-d arajasi deyiladi. B unda 
a
son 
asos, n
esa 
daraja
ko'rsatkichi
deb ataladi.
1.2. Natural ko'rsatkichli darajaning xossalari.
1. M anfiy sonning juft ko'rsatkichli darajasi m usbat, toq k o 'r ­
satkichli darajasi manfiydir.
M i s o l l a r : (-5
)5
= -3125, M ) 4= 256.
2
. 
(a ■
b)" = a" ■
b".
5
. ^ - = am~n .
a n
3. ( f
J
=
(b 
*
0
). 
6
. 
(a"T
= 
a
"''".
4. 
am an = am+n.
1.3. Nol ko'rsatkichli daraja. Butun manfiy ko'rsatkichli daraja.
T a ’rifga k o 'ra , agar 
a t-
0 bo'lsa, 
a0
= 1. M asalan, (2,7)° = 1;
( - 8 ) ° = 1.
0 
sonining nolinchi darajasi m a’noga ega emas.
A gar 
а Ф
0 va 
n
natural son bo'lsa, u holda
bo'ladi.
U shbu tenglik o'rinlidir:
42

---

N atural ko ‘rsatkichli darajaning 1.2-bandda keltirilgan ham m a 
xossalari istalgan butun k o ‘rsatkichli darajalar uchun ham to ‘g‘ridir, 
bunda faqat 
a 
va 
b 
sonlar nolga teng b o ‘lmasligi kerak.
M i s o l l a r .
1
) bb- b* ■
b° 
k o ‘p a y tm a n i d a r a ja k o ‘rsa tk ic h i 
shaklida yozing.