F u s m o n o V, R. I s o m o V, B. X o ‘ j a y e V matematikadan

a
, 
b, c,
..., 
k, x -
o 'zg a ru v ch i m iq d o rla r. B unday te n g lam alarn i yechishda 
param etr
deb atalu v ch i 
a, b, c , ..., к
o 'z g a ru v c h ila r o 'z g a rm a s m iq d o rla r deb 
q a ra la d i, ten g lam an in g o 'z i esa 
param etrli tenglama
deb atalad i. 
O d a td a p a ra m e trli te n g la m a la rd a p a ra m e trla r lo tin alfav itin in g
d astlab k i h arflari 
a, b, c , . . .
lar bilan, nom a ’lu m lar esa so' nggi 
x, y ,
z. . . .
h arflari bilan belgilanadi.
Param etrli tenglam a yechim ining mavjudligi tenglam ada qatna- 
shayotgan param etrlarga bog'liq bo'lib, bunday tenglamalarni yechish -
73

---

bu p aram etrlarn in g q anday qiym atlarida tenglam a yechim ga ega, 
qanday qiym atlarida yechimga ega emasligini aniqlash demakdir.
M asa lan , n o m a ’lum
x
ga n isb atan chiziqli b o ig a n
a x - b = 0
tenglam ani q araylik, bu yerda 
a
va 
b -
p aram e trlar. Bu tenglam a
L
ax
=
b
tenglam aga teng kuchli bo'lib, 
аФ
0 da yagona 
x = —
yechimga
ega; ag ar a = 
b
= 0 b o is a . tenglam a cheksiz k o ‘p yechim ga ega. A gar 
a
= 0; 
b Ф
0 b o 'lsa , tenglam a yechim ga ega emas.
C hiziqli ikki n o m a ’lum li ik k ita tenglam a sistem asi
a xx
+ 
b {x =
,
a yx
+ 
b1x = c2
n in g k o e ffits iy e n tla ri 
b r a r b
, va o z o d h a d la r i c p c, h a m
p a ra m e trlard ir. U lar q a n d a y m u n o sa b a td a b o ig a n la r id a sistem a 
y agona yechim ga, cheksiz k o 'p yechim ga ega b o iis h i yoki yechim ga 
ega em asligi IV bob, 5-§, 5.7- b a n d d a keltirilgan.
M i s o l l a r . P aram etrli ten g lam alarn i yeching.
1)