|
Pg. 17 Zamonaviy pedagogik ta’limda integratsiyaning ahamiyati va o’rniInternational Conference on Developments in Education4 (3)International Conference on Developments in Education
Hosted from Saint Petersburg, Russia
https
:
econferencezone.org May 23
rd
2023
pg. 19
boshqalarning, taʼlimda pedagogik bilimlar va texnologiyalar, ularning ilmiy
asoslari, olimlardan А.Аzizxodjaeva, R.Аxliddinov, J.Tolipova va boshqalarning
tadqiqot ishlarida muayyan darajada tadqiq qilingan.
Ta'limdagi integratsiyani ilmiy tushunish muammosi bilimlarning turli
sohalaridagi olimlar va amaliyotchilar tomonidan o'rganilmoqda. Integratsiya
jarayonining psixologik asosi M. Samarinning assotsiativ fikrlash haqidagi
g'oyalari bo'lishi mumkin, ularning mohiyati shundaki, har qanday bilim
uyushmalar tizimidir. Integratsiyaning umumiy nazariy modelini ishlab chiqishda
M. Lotman integratsiya mexanizmi tushunchasini kiritadi. A. Y. Danilyuk
madaniy sohalarni gumanitar fanlarga integratsiya qilish misolida integratsiya
mexanizmlarining turlarini ajratib ko'rsatadi.
Integratsiya tushunchasi rivojlanish jarayonining va elementlarning yaxlit
birlashishi bilan bog'liq tomoni sifatida belgilanadi. Integratsiya elementlar
o'rtasidagi munosabatlar va o'zaro ta'sirlarning hajmi va intensivligining o'sishi,
ularning tartibga solinishi va sifat jihatidan yangi xususiyatlarning paydo bo'lishi
bilan ma'lum bir yaxlit ta'limga aylanishi bilan tavsiflanadi.
Svetlovskaya N. N. integratsiya - bu o'quv faoliyatining har xil turlarining
ayrim elementlarini yoki qismlarini maqsadli yoki funktsional bir xilligi sharti
bilan bir butunga moslashtirish jarayoni, deb hisoblaydi.
Gimnaziya o'qituvchisi V. N. Lyamina quyidagi ta'rifni beradi: "integratsiya-
bu ma'lum bir sohadagi umumlashtirilgan bilimlarning ma'lum bir fanida ma'lum
chegaralar ichida birlashishi".
Integratsiya jarayonining pedagogik g'oyasining rivojlanishiga ilmiy
bilimlarning rivojlanishi sezilarli darajada ta'sir qiladi.
Kolyagin yu. M., uzoq vaqt davomida talaba asosan tabaqalashtirilgan o'quv
kurslarini o'rganish orqali bilim olganligini aytadi. Biroq, ko'pincha bitta bolada
maktab bilimlari atrofdagi dunyoning mavzusi bo'yicha sun'iy ravishda ajratilgan
tarqoq ma'lumotlar bo'lib qoladi. Ushbu qarama-qarshilikni engish zarurati bir
vaqtning o'zida fanlararo aloqalarni faol izlashga olib keldi. "Integratsiya va
farqlash o'zaro bog'liq jarayonlardir. Ta'limning barcha bosqichlarida integratsiya
va farqlash g'oyalarini maqbul ravishda birlashtirgan tizimni yaratishga intilish
kerak"
Ushbu nuqtai nazarga L. N. Baxareva amal qiladi.integratsiya -bu farqlash
jarayonlari bilan bir qatorda sodir bo'ladigan fanlarning yaqinlashishi va aloqasi
jarayoni. Integratsiya mavzu tizimini takomillashtiradi, uning kamchiliklarini
bartaraf etishga yordam beradi va ob'ektlar o'rtasidagi munosabatlar va o'zaro
bog'liqlikni chuqurlashtirishga qaratilgan.
|
|
|