|
Pg. 17 Zamonaviy pedagogik ta’limda integratsiyaning ahamiyati va o’rniInternational Conference on Developments in Education4 (3)International Conference on Developments in Education
Hosted from Saint Petersburg, Russia
https
:
econferencezone.org May 23
rd
2023
pg. 18
Integratsiya-oʼzaro bogʼlangan holda rivojlantirish, bir butun qilib
birlashtirmoq, yaxlit holga keltirmoq deganidir. Integratsiya turli xil qism va
elementlarni bir butunlikka birlashtirish jarayonidir. Integratsiya jarayonlari
tashkillashtirilgan sistemalarda boʼlishi mumkin -bu holda ular sistema butunlik
darajasini va tashkillashtirilgan darajasini koʼtaradi.
Integratsiya jarayonlari oldin bogʼlanmagan elementlarni biriktirish asosini
hamda shakllangan sistemalarda ham yuz berib, natijada sistemani bir butunligi
va tashkillanish darajasi oshishiga, element va tarkibiy qismlar oʼrtasida
aloqadorlikka murakkablashuviga olib keladi. Bir butunlikka birikkan tarkibiy
qismlar turli xil darajada avtonomlikka ega boʼladi.
Ta'limni birlashtirish muammosi tobora ko'proq o'zini namoyon qilmoqda va
olimlar, metodistlar va o'qituvchilarni uni amalga oshirishning samarali usullarini
izlashga majbur qilmoqda. Shuning uchun ta'limda integratsiyasi muammosi
nazariya va amaliyot uchun juda muhim. Uning dolzarbligi o’quv muassasalariga
qo'yilgan yangi ijtimoiy so'rovlar bilan belgilanadi. Bu fan va ishlab chiqarish
sohasidagi o'zgarishlar bilan bog'liq.
Shunday qilib, integratsiyalashgan ta'lim voqelikning turli hodisalarini
mahalliy, alohida ko'rib chiqishdan ularning o'zaro bog'liq, integratsiyalashgan
ta'limiga o'tishga imkon beradi, bu dunyoni yaxlit idrok etishga, adabiyot, rasm,
musiqa asarlarini yanada puxta idrok etishga, ya'ni atrofdagi tabiatning
go'zalligini barcha xilma-xilligida ko'rishga yordam beradi.
Turli xil o'quv fanlari bo'yicha dasturlarni tahlil qilish shuni ko'rsatadiki, ular
integratsiya jarayonidan samarali foydalanish imkoniyatini beradi.
O’quvchilarni o'qitishda integratsiya nuqtayi nazaridan o'qitish va
tarbiyalashni takomillashtirishning ayrim jihatlari taniqli klassik pedagoglar (Y.
Komenskiy, D. Lokk, I. Gerbart, M. Pestalozzi, K. Ushinskiy va boshqalar)
asarlarida, shuningdek didaktik olimlar,(I. D. Zvereva, M. A. Danilov, S. P.
Baranov, N. M. Skatkin), psixolog olimlar (E. N. Kabanova-Meller, N. F.
Talizina, yu. A. samarina, G. I. Vergeles), metodist olimlar (M. R. Lvova, V. G.
Goretskiy, N. N. Svetlovskaya, yu.M. Kolyagina, G. N. hujumlar va boshqalar)
tomonidan qayt qilingan. O’zbekiston olimlari ham bu sohada kerakli
izlanishlarni olib borishmoqda.
Kasbiy tayyorgarlik jarayonida predmetlararo bogʼlanish, boʼlajak
pedagoglarni integrativ taʼlim asosida oʼqituvchilik faoliyatiga tayyorlashni
takomillashtirish, uzluksiz taʼlimda axborot kommunikatsiya texnologiyalaridan
foydalanish, bu boradagi muammolarni yechish U.Sh.Begimqulov, R.X.Jo'raev,
N.А.Muslimov, Q.T.Olimov, F.M.Zakirova, M.H.Lutfillaev, N.I.Taylaqov va
|
|
|