Presentation investment climate of the Republic of Uzbekistan by Dr. Rustam Azimov, Governor of ebrd for Uzbekistan, Minister of Finance of the Republic of Uzbekistan Annual Meeting of the Governors of ebrd, Riga, 20 May 2000
1 2 4-мавзу Истеъмолчи танлови 2022 ST
U maxU(Q*) a) Q MU Q* б) Q 11 Q* -неъмат миқдори Герман Генрих Госсен Ҳар қандай товар истеъмолининг кўпайиши билан (қолган товарларнинг истеъмоли ўзгаришсиз) умумий нафлилик ошиб, чекли нафлилик эса камайиб боради. 12 Умумий нафлилик(Total utility)- неъматни истеъмол қилишдан олинадиган умумий қониқиш. Чекли нафлик (MU-Marginal utility) - бу бирор неъматдан қўшимча бир бирлик истеъмол қилиш натижасида (бошқа неъматлар истеъмоли ўзгармаганда) истеъмолчи томонидан олинадиган қўшимча нафдир Бефарқлик эгри чизиқлари ва уларнинг хусусиятлари. Чекли алмаштириш нормаси.Нон
Бефарқлик эгри чизиғиистеъмолчи учун бир хил наф берувчи неъматларнинг турли комбинацияларини акс эттиради Сут
эгри чизиқлари картасини беради. 15
1-хусусият. Бефарқлик эгри чизиғи координата бошидан қанчалик узоқда ётса нафлилик даражаси шунчалик юқори бўлади 16 Бефарқлик эгри чизиқларининг хусусиятлари2-хусусият. Бефарқлик эгри хеч қачон … . 17
Бефарқлик эгри чизиқларининг хусусиятлари2-хусусият. Бефарқлик эгри хеч қачон 18
Чекли алмаштириш нормаси MRSX,Y нинг миқдори горизонтал ўқ бўйича ифодаланган X неъматнинг бир бирлиги учун, вертикал ўқ бўйича ифодаланган Y неъматнинг қанча миқдоридан воз кечиш мумкинлигини кўрсатади. Y Y XX Чекли алмаштириш нормаси - MRS 19 Marginal Rate of Substitution Clothing 16 14 12 10 8 6 4 2 20
Бюджет чизиғи ва бюджет чегараси I – истеъмолчи даромади; PX - X товар нархи; PY - Y товар нархи; X - X товар ҳажми; Y - Y товар ҳажми.Бюджет чегараси тенгламаси: PX X + PY Y = I 21 Бюджет чегарасини иккита неъмат мисолида кўрадиган бўлсак, агар истеъмолчи даромади I бўлса, X ва Y лар биринчи ва иккинчи неъматлар миқдори, Px ва Py лар мос равишда, биринчи ва иккинчи неъматларнинг нархлари бўлса, бюджет чегараси берилган даромад ҳамда ва нархларда истеъмолчи томонидан сотиб олиниши мумкин бўлган, биринчи ва иккинчи неъматларнинг барча комбинацияларини ифодалайди. Бюджет чегарасини қуйидагича ёзиш мумкин: Px X PyY I бу тенгсизлик товарларга сарфланадиган харажатлар йиғиндиси, истеъмолчи даромадидан ошмаслигини билдиради Истеъмолчининг товарларни сотиб олиши мумкин бўлган соҳаси Y A 0 X B Бюджет чегараси тенгламаси графикда АВ чизиғини беради ва бу чизиқга бюджет чизиғи дейилади. Бюджет чизиғи (budget line) амалдаги нархлар шароитида истеъмолчи тасарруфидаги даромадга қандай истеъмол товарлари комбинацияларини харид қилиш мумкинлигини англатади. 24 Истеъмолчи даромадининг ортишиY Y2=I/PY Y1 = I/PY 0 X=I/PX X=I/PX X 25 X товар нархининг арзонлашуви Y YА= I/PY 0 XБ=I/PXБ Xс=I/PXс X 26
Истеъмолчи танлови масаласи ва уни график усулидаги ечими таҳлили Истеъмолчи унга тақдим этиладиган барча тўпламлар Y ичдан, ўз даромади ва товарлар нархидан келиб чиққан ҳолда, I/PY Y E координата бошидан энг узоқда ётган бефарқлик эгри чизиғига тегишли тўпламни танлайди. YA Айнан ушбу тўплам унга максимал даражадаги нафлилик олишни таъмин- лайди. XA XE X I/PX 27
Y I/PY PX X PYY I U3 YE E YA A U2 U1 XA XE X I/PX Истеъмолчининг мувозанатлик ҳолати (“Е” нуқта). Бюджет чизиғи ётиқлиги: Бу тенглик шуни кўрсатадики, бефарқлик эгри чизиғи ётиқлиги (MRS) бюджет чизиғи ётиқлиги PX/PY га тенг. Бошқа томондан, биринчи неъмат билан иккинчи неъматни бефарқлик эгри чизиғининг ҳар бир нуқтасидаги чекли алмаштириш нормаси, неъматларнинг шу нуқтадаги чекли нафликлари нисбатига тенг : Бефарқлик чизиғи ётиқлиги: (A) ва (Б) формулалардан истеъмолчининг мувозанатлик шарти қуйидагича ёзилиши мумкин: MRSXY MUX PX MUY PY MU X PX MUY PY Госсеннинг иккинчи қонуни Рационал истеъмолчи, чекланган бюджет доирасида, ҳар бир сотиб олинган маҳсулот унга шу маҳсулот нархига мутаносиб равишда бир хил чекли нафлилик келтирадиган қилиб сотиб олади. бунда MUx, MUy, MUz –x, y, z неъматлар чекли нафлилиги; Px, Py, Pz –x, y, z неъматлар нархи; λ – пулнинг чекли нафлилиги 30 Нафлик функцияси: UX ,Y I X Y ; ; max X I Y Y 2 P X 2 P ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ ! Қиймат парадокси (олмос ва сув парадокс) Нима учун, одамлар учун сув олмосдан анча фойдали бўлишига қарамай, олмос нархи сув нархидан анча юқори? Yüklə 5,64 Mb. Dostları ilə paylaş: 1 2 |