Presentation investment climate of the Republic of Uzbekistan by Dr. Rustam Azimov, Governor of ebrd for Uzbekistan, Minister of Finance of the Republic of Uzbekistan Annual Meeting of the Governors of ebrd, Riga, 20 May 2000

Yüklə 5,64 Mb. səhifə 2/2 tarix 11.12.2023 ölçüsü 5,64 Mb. #144091

Bu səhifədəki naviqasiya:

• Бефарқлик эгри чизиқлари ва уларнинг хусусиятлари. Чекли алмаштириш нормаси.
• Бефарқлик эгри чизиқларининг хусусиятлари
• X - X товар ҳажми; Y - Y товар ҳажми.
• Истеъмолчи даромадининг ортиши

• 
  Умумий нафлилик(Total utility)- неъматни истеъмол қилишдан олинадиган умумий қониқиш.
  

• 
  Чекли нафлик (MU-Marginal utility) - бу бирор неъматдан қўшимча бир бирлик истеъмол қилиш натижасида (бошқа неъматлар истеъмоли ўзгармаганда) истеъмолчи томонидан олинадиган қўшимча нафдир
  

2. Бефарқлик эгри чизиқлари ва уларнинг хусусиятлари. Чекли алмаштириш нормаси.

Сут
Бефарқлик эгри чизиқларининг шакли истеъмолчилар танловига боғлиқ. Бир нечта бефарқлик эгри чизиқлари бефарқлик

15
Бефарқлик эгри чизиқларининг хусусиятлари

Бефарқлик эгри чизиқларининг хусусиятлари

2-хусусият. Бефарқлик эгри хеч қачон … .

17

Бефарқлик эгри чизиқларининг хусусиятлари

2-хусусият. Бефарқлик эгри хеч қачон

18
Чекли алмаштириш нормаси (MRS-marginal rate substitution). Бефарқлик эгри чизиғининг пастга томон ётиқлиги Y неъматни Х неъмат билан чекли алмаштириш нормасини ифодалайди. Чекли алмаштириш нормаси одатда MRS_X,Y билан белгиланади.

Чекли алмаштириш нормаси MRS_X,Y нинг миқдори горизонтал ўқ бўйича
ифодаланган X неъматнинг бир бирлиги учун, вертикал ўқ бўйича
ифодаланган Y неъматнинг қанча миқдоридан воз кечиш мумкинлигини
кўрсатади.
Y

Y

X

X
Чекли алмаштириш нормаси - MRS
19
Marginal Rate of Substitution


Clothing ₁₆
14
12
10
8
6
4
2

20

2. 
   Бюджет чизиғи ва бюджет чегараси
   

I – истеъмолчи даромади; P_X - X товар нархи;
P_Y - Y товар нархи;

X - X товар ҳажми; Y - Y товар ҳажми.

Бюджет чегараси тенгламаси:
P_X X + P_Y Y = I
21

Бюджет чегарасини иккита неъмат мисолида кўрадиган бўлсак, агар истеъмолчи даромади I бўлса, X ва Y лар биринчи ва иккинчи неъматлар миқдори, P_x ва P_y лар мос равишда, биринчи ва иккинчи неъматларнинг нархлари бўлса, бюджет чегараси берилган даромад ҳамда ва нархларда истеъмолчи томонидан сотиб олиниши мумкин бўлган, биринчи ва иккинчи неъматларнинг барча комбинацияларини ифодалайди.

Бюджет чегарасини қуйидагича ёзиш мумкин:
P_x X  P_yY  I
бу тенгсизлик товарларга сарфланадиган харажатлар йиғиндиси, истеъмолчи даромадидан ошмаслигини билдиради
Истеъмолчининг товарларни сотиб олиши мумкин
бўлган соҳаси
Y A

0 ^X

B

Бюджет чегараси тенгламаси графикда АВ чизиғини беради ва бу чизиқга бюджет чизиғи дейилади.

Бюджет чизиғи (budget line) амалдаги нархлар шароитида истеъмолчи тасарруфидаги даромадга қандай истеъмол товарлари комбинацияларини харид қилиш мумкинлигини англатади.



24

Истеъмолчи даромадининг ортиши

Y Y₂=I/P_Y
Y₁ = I/P_Y

⁰ X=I/P_X
X=I/P_X X

25

X товар нархининг арзонлашуви


Y Y_А= I/P_Y

⁰ X_Б=I/P_XБ
X_с=I/P_{Xс X}

26

2. 
   Истеъмолчи танлови масаласи ва уни график усулидаги ечими таҳлили
   

Истеъмолчи унга тақдим
этиладиган барча тўпламлар _Y
ичдан, ўз даромади ва товарлар

нархидан келиб чиққан ҳолда, I/PY

Y

E
координата бошидан энг узоқда ётган бефарқлик эгри чизиғига тегишли тўпламни танлайди. YA
Айнан ушбу тўплам унга максимал даражадаги нафлилик олишни таъмин- лайди.

_XA _XE

X


I/P_X

27

Y


I/P_Y
P_X X

• 
  PYY  I
  

U_3
Y^E E
_YA _A U₂
U₁

_XA _XE
X
I/P_X

Истеъмолчининг мувозанатлик ҳолати (“Е” нуқта).

Бюджет чизиғи ётиқлиги:
Бу тенглик шуни кўрсатадики, бефарқлик эгри чизиғи ётиқлиги (MRS) бюджет чизиғи ётиқлиги P_X/P_Y га тенг.
Бошқа томондан, биринчи неъмат билан иккинчи неъматни бефарқлик эгри чизиғининг ҳар бир нуқтасидаги чекли алмаштириш нормаси, неъматларнинг шу нуқтадаги чекли нафликлари нисбатига тенг :
Бефарқлик чизиғи ётиқлиги:
(A) ва (Б) формулалардан истеъмолчининг мувозанатлик шарти қуйидагича ёзилиши мумкин:

MRS_XY
 MU_{X } PX MU_Y PY
MU _X
PX
_ MU_Y
P_Y

Госсеннинг иккинчи қонуни


Рационал истеъмолчи, чекланган бюджет доирасида, ҳар бир сотиб олинган маҳсулот унга шу маҳсулот нархига мутаносиб равишда бир хил чекли нафлилик келтирадиган қилиб сотиб олади.

бунда MU_x, MU_y, MU_z –x, y, z неъматлар чекли нафлилиги;

P_x, P_y, P_z –x, y, z неъматлар нархи; λ – пулнинг чекли нафлилиги
30
Нафлик функцияси:

UX ,Y 


I
X Y
;
;
 max



X
I

Y
^{Y } 2  P
^{X } 2  P

ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАХМАТ !


Қиймат парадокси
(олмос ва сув парадокс)





Нима учун, одамлар учун сув олмосдан анча фойдали бўлишига қарамай, олмос нархи сув нархидан анча юқори?

Yüklə 5,64 Mb.

Dostları ilə paylaş: