PüSTƏ oruc qizi fərhadġ
Yüklə 1,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Səhmdar cəmiyyət.
Onlar Rusiyada kifayət qədər geniş yayılmışdır. Nizamnamə kapitalı müəyyən miqdarda səhmlərə bölünmüş cəmiyyətlər səhmdar cəmiyyətlər adını almışdır. Səhmdar cəmiyyətin iştirakçıları onun öhdəlikləri üzrə cavab vermirlər və cəmiyyətin fəaliyyəti ilə bağlı zərərlər üzrə onlara məxsus olan səhmlərin dəyəri həcmində risk daşıyırlar. Səhmdar cəmiyyətlərin açıq və qaqpalı tipləri fərqləndirilir. İştirakçıları onlara məxsus olan səhmləri başqa səhmdarların razılığı olmadan özgəninkiləşdirə bildiyi cəmiyyətlər açıq tipli səhmdar cəmiyyətlərdir. Bu zaman bütün arzu edənlər tərəfindən qanunlar və başqa hüquqi aktlarla təyin olunmuş şərtlərlə sərbəst şəkildə satılır. Açıq tipli səhmdar cəmiyyətlərin iştirakçılarının sayı məhdudlaşdırılmır. Səhmdar təkcə təsisatçılar və ya əvvəldən müəyyənləşdirilmiş şəxslər dairəsi arasında bölüşdürülən cəmiyyətlər səhmdar cəmiyyətləri adlanır. Qapalı tipli səhmdar cəmiyyətin səhmdarlarının sayı 50- ni keçə bilməz. 57 Səhmdar cəmiyyətin nizamnamə kapitalı səhmdarlardan əldə edilmiş səhmlərin nominal dəyərindən formalaşır və qeydiyyat anında federal qanun tərəfindən təyin olunmuş açıq tipli cəmiyyət üçün əməyin ödənilməsinin minimal məbləğinin min mislindən, qapalı tipli cəmiyyətdə isə yüz mislindən az olmamalıdır. Adi və səlahiyyətli səhmlər fərqləndirilir. Hər bir adi səhm onun sahibinə eyni həcmdə hüquq verir və buraya aşağıdakılar daxildir: səhmdarların ümumi yığıncağında bütün məsələlər üzrə səs hüququ ilə iştirak imkanı, cəmiyyətin idarə edilməsi orqanlarında və onun nəzarət orqanlarında iştirak hüququ, dividendlərin ödənilməsi, cəmiyyətin ləğv edilməsi zamanı onun əmlakının bir hissəsinin əldə edilməsi üzrə və s. Müxtəlif tipli səlahiyyətli səhmlərin sahiblərinin hüquqları qanunvericilik və konkret cəmiyyətin nizamnaməsi ilə müəyyən olunur. Cəmiyyətin idarə edilməsini onun orqanları həyata keçirir: Ali- səhmdarların ümumi yığıncağı; Kollegial – müşahidə və ya direktorlar şurası; Həm kollegial – idarəetmə, həm də tək şəxsli – direktor ola bilən icraedici. İdarəetmə orqanlarının səriştələrinin bölüşdürülməsi cəmiyyətin nizamnaməsinə və səhmdar cəmiyyətləri haqqında qanunvericiliyin tələblərinə müvafiq olaraq həyata keçirilir. 58 Beləliklə, cəhmdar cəmiyyətin təməl əlamətləri və xüsusiyyətləri aşağıdakılardan ibarətdir: 1. Cəmiyyət üzvlərinin onların öhdəlikləri üzrə məhdud məsuliyyətliliyi, onların əmanətlərinin, yəni mövcud səhmlərin məbləği bərabər kəmiyyəti (daha dəqiq desək, səhmdar cəmiyyətin iştirakçılarının məsuliyyəti yox, riski məhdudlaşır, belə ki, cəmiyyətin kreditorları qarşısında ayrıca götürülmüş səhmdar, ümumiyyətlə cavab vermir). 2. Səhmdar cəmiyyət yalnız öz əmlakı üzrə olan öhdəliklərə görə məsuliyyət daşıyır. Bu zaman o, səhmdarların cəmiyyətin işindən kənar öhdəliklərinə görə məsuliyyət daşımır və əksinə. 3. Səhmdar kapitalı ölçüsünə görə bərabər olan hissələrə bölünür. Səhmdarlar mənfəətin bir hissəsini, habelə müəssisənin ləğv edilməsi zamanı onun əmlakının bir hissəsini onların səhmdar kapitalda paylarına proporsional şəkildə dividend şəklində əldə edirlər. Yüklə 1,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
|