PüSTƏ oruc qizi fərhadi
Yüklə 2,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
269 lazımdır ki, ölkədə baş verən dəyişikliklər kommersantın portretinə nə dərəcədə təsir göstərir və bu dəyişikliklər əsasən hansılardır.Kommersantın pisxoloji portretinin ilk yaradıcılarından biri olan Verner Zombart qeyd edirdi ik, sahibkarlıq ruhu – bürokratiya ilə birlikdə kapitalist ruhunun tərkib hissələrindən biridir. Kommersant aşağıdakı keyfiyyətlərə malik olmalıdır: - Nailolma, əldəetmə (mənəvi azadlıq, iradə və qətiyyət, inadlılıq və daimlilik); - Təşkilatçılıq (insanları düzgün qiymətləndirmək, onların hərəkətlərini əlaqələndirməklə işləməyə məcbur etmə qabliyyəti); - Tacirlik (məcbur etmədən insanları bir yerə toplama, onlarda öz məhsuluna maraq oyatma, inam hissini yaratma qabliyyəti); - İşlərin səmərəli aparılması, dərrakəli, qənaətçilik ilə bağlı olan təsərrüfatçılıq; - Kommersiya nüfuzluluğu və etibarlılığı olan igüzar mənəviyyat, müqaviləyə sadiqlilik və ciddi hesabatın aparılması. Kapitalist ruhunun tərkib hissələrindən biri – bürokratiyadır (rəsmiyyətçilikdir). Bürokratın cəhətləri: şirkətə sadiqlik, onun mənfəəti hesabına işləmə - şəxsi karyera və rifahlıq naminə irəliləmə, maraq, nizam- intizam, dəqiq təlimatın olması tələbatı, həvalə olunmuş funksiyaların düzgün yerinə yetirilməsidir. Sosial- psixoloji nəzəriyyə olan deprivasiya nəzəriyyəsi (derivasiya – fərdilərin və ya qrupların həyati 270 tələbatlarının azaldılması və yaxud onlardan məhrum edilmə prosesi deməkdir ). çərçivəsi daxilində müəyyən olunmuşdur ki, əhalinin sosial cəhətdən sıxışdırılan təbəqələri və milli azlıqların nümayəndələri hakim təbəqələrə nisbətən daha yüksək sahibkarlıq potensialına malik olurlar. MÖVZU 5. KOMMERSİYA FƏALİYYƏTİ SFERASI 1.Təsərrüfatçılığın bazar şərtləri malgöndərənlərlə əmtəə alıcıları arasında kommersiya münasibətlərinin yeni tipinin yaranmasına səbəb olmuş, ticarət işçilərinin təşəbbüskarlığı və müstəqilliyi üçün geniş imkanlar açmışdır. Müasir şəraitdə bu keyfiyyətlərsiz kommersiya işini müvəffəqiyyətlə həyata keçirmək mümkün deyil. İnkişaf etmiş bazar iqtisadiyyatı ölkələrində kommersiya fəaliyyətində təşəbbüskarlıq, əmtəəni satmaq bacarığı çox yüksək qiymətləndirilir. Mürəkkəb və çox şaxəli bazar münasibətləri şəraitində kommersiya fəaliyyətini yalnız yaxşı hazırlanmış yüksək ixtisaslı və kommersiya işinin müasir təşkili və texnologiyası, marketinq, mencment sahəsində dərin hazırlıq keçmiş kadrlar həyata keçirə bilərlər. Ticarət müəssisələrinin, kommersiya xidmətlərinin başında kommersiya işini yaxşı bilən ixtisaslı kommersant – təşkilatçılar, kommersant əmtəəşünaslar, kommersant menecerlər durmalıdırlar. Topdan bazarlarda, ticarət müəssisə və təşkilatlarında 271 kommersiya xidməti və ya şöbəsi yaratmaq məqsədəuyğun hesab olunur və onlara rəhbərliyi, bir qayda olaraq, direktorun birinci müavini və ya kommersiya direktoru həyata keçirir. Kommersiya xidmətinin tərkibinə ticarət və ya əmtəə şöbələri, tələbatın və ya ticarət konyukturunun öyrənilməsi şöbəsi, topdan bazarların kommersiya köşkləri, əmtəə nümunələri zalları və müəssisələrin digər ticarət bölmələri daxil edilir. Ticarət müəssisə və təşkilatlarının kommersiya işçilərinn akyual vəzifəsi milli istehsalçıların məhsullarının mal dövriyyəsinə cəlb edilməsindən ibarətdir. Bununla əlaqədar, əmtəə istehsalçıları və mal göndərənlərlə müqavilə münasibətlərinin səmərəliliyinin və təsirini artırmaq lazımdır. Malgöndərilməsi müqavilələri milli istehsala aktiv təsir göstərməlidir, bu da öz növbəsində, xalq istehlakı mallarının buraxılışının artırılmasına, onların ucuz alternativ xammaldan hazırlanmasına, əhali üçün optimal əmtəə çeşidinin formalaşdırılmasına gətirib çıxarmalıdır. 2. Ticarət müəssisəsi tərəfindən malların alışını hərəsi öz mal qrupuna təhkim edilmiş operativ əmtəəşünaslar aparırlar. Bu işdə həm də öz təklif və arzularını verən və malın satışını həyata keçirən ticarət zalının işçiləri də iştirak edir. Malların alışı zamanı mal göndərişi, alqı-satqısı və yaxud komissiya müqaviləsi bağlanılır. Müqavilələr ölkədə fəaliyyət göstərən qanunvericiliyə uyğun gəlməlidir. Müqavilələr o zaman bağlanmış hesab edilir 272 ki, tərəflər bütün əhəmiyyətli mövqelər üzrə razılığa gəlmiş olsunlar. Müqavilələr, bir qayda olaraq, iştirakçı müəssisənin birinci şəxsləri və yaxud onların səlahiyyətli müavinləri tərəfindən imzalanır. Mal göndərişi müqaviləsində, sahibkarlıq fəaliyyətini həyata keçirən malgöndərən, özünün istehsal etdiyi və yaxud aldığı malı müəyyən olunmuş müddətdə sonradan satış üçün və yaxud sahibkarlıq fəaliyyətində digər istifadə üçün alıcının sərəncamına verməyi öz öhdəsinə götürür. Mal göndərişi müqaviləsində aşağıdakı məsələlər öz əksini tapmalıdır: - Malların göndərilmə müddəti; - Göndərilməsi qaydası; - Göndərişin təşkili; - Tam göndərilməmənin yerinin doldurulması; - Malın alıcı tərəfindən qəbul olunması; - alıcı tərəfindən qəbul olunmayan malın məsul saxlanılmaya qəbul edilməsi; - tara və qablaşdırma , hesablaşma qaydası; - lazımi keyfiyyətdə və tam dəstləşdirilməmiş malların göndərişi zamanı iddiaların nizamlanması; - malların göndərilməsinin gecikdirilməsi və yaxud göndərilməsi zamanı dəbbələmə pulu (cərimə); Yüklə 2,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|